Son bir yılda yatırım amacıyla gayrimenkul alanların, ciddi anlamda zarar ettiğini belirten Radikal Gazetesi Yazarı Mahfi Eğilmez, "Gayrimenkul fiyatları, dolar ve altın fiyatlarındaki yukarı hareketlenme paralelinde daha da düşecek gibi görünüyor” dedi. Eğilmez'in bugünkü (25 Kasım 2008 ) yazısı şöyle:
Geçen hafta sonunda altının gramı 41 YTL’ye yükseldi. Altın, bu yıl içinde en yüksek düzey olarak 41YTL / gram, en düşük düzey olarak da 32 YTL/gramı gördü. Aslında altın fiyatının en yüksek olduğu ay temmuz ayı idi. Temmuz ayında altının onsunun gün içinde 1000 doları aştığı oldu. Ne var ki o zaman Dolar YTL paritesi 1.20 olduğundan altının bizdeki gram fiyatı 40 YTL dolayında kaldı. Geçtiğimiz hafta sonunda altının gramı 25.7 dolardı. Dolar YTL paritesi de 1.66 idi. Dolar YTL paritesi 1.66 olduğu için altının onsu temmuz ayındaki rekor düzeyin altında kalmış olsa da paritenin de katkısıyla gram başına 42 YTL ile yılın rekorunu kırdı. Altını yalnızca yatırım amacıyla almış olanlar için geçen hafta satış açısından iyi bir fırsattı. 2007 başında altını sepetlere katmak gerektiğini söylediğimde bunu yapanların bir bölümü temmuz ayında altın fiyatları rekor kırdığında altınlarını satmayıp tutmaya devam ettiler. Şimdilerde bana altınlarını ne zaman satmalarının uygun olacağını soruyorlar. Altın, hem servet biriktirmeye yarıyor, hem de bir süs aracı. Bir yandan da rezerv paraların değer kaybına karşı bir çeşit güvence görevi gördüğü için çok işlevli bir meta niteliği taşıyor. Bu yüzden satıp satmamak için herkesin farklı nedenleri olabilir. Eğer bu tür farklı nedenlere sahip değilseniz hem altın fiyatı hem de dolar yüksekken hiç değilse bir bölümünü satıp kazancı bir kenara koymanın şimdi tam zamanıdır.
Son bir yılda oturmak amacı dışında, yatırım için gayrimenkul alanlar ciddi anlamda zarar ettiler. Haziran ayı başında Dolar YTL paritesi 1.22 iken yatırım amacıyla 450,000 YTL’ye bir ev satın alan bir kişiyi düşünelim. Bu parayla ev satın almak yerine dolar alsaydı yaklaşık olarak 369,000 doları olacaktı. Bu dolarları geçtiğimiz hafta sonunda parite 1.66 iken bozdurup YTL’ye çevirse 612,000 YTL’ye sahip olacaktı. Aynı daireyi büyük olasılıkla yine 450,000 YTL’ye satın alacak ve üste 162,000 YTL de nakit parası kalmış olacaktı. O daireyi şimdi 450,000 YTL’ye satsa ve dolara çevirse eline geçecek olan miktar 271,000 dolar olacak. Yani dolar bazında 98,000 dolar zararı var demektir. Bu hayali yatırımcı gayrimenkul yerine altın alsaydı 450,000 YTL ile kilogramı 35,292 YTL’den 12.8 kilogram altın alabilirdi. Hafta sonunda o altınları satsa eline 525,000 YTL geçerdi. Demek ki son altı ayda dolar, altın veya gayrimenkul arasındaki en doğru seçim dolara yatırım yapmak, en yanlış tercih ise gayrimenkule yatırım yapmak olarak çıkıyor ortaya. Haziran ayında 450,000 YTL’ye alınan bu gayrimenkulün 1,600 YTL aylık bedelle kiraya verildiğini düşünelim. Kiranın dolar karşılığı o tarihte 1,310 dolar ediyordu, bugün ise 1000 dolara yakın tutuyor. Zararın haddi hesabı yok. Başka nedenleri de var kuşkusuz ama gayrimenkul fiyatları dolar ve altın fiyatlarındaki yukarı hareketlenme paralelinde daha da düşecek gibi görünüyor.
Son bir yıla gelene kadar dolar tutanlarla alay ediliyor, gayrimenkul alanlar dünyanın en akıllı insanı muamelesi görüyordu. Kriz her şeyi tersine çevirdi.
Türkiye’nin IMF ile yüksek tutarlı yeni bir düzenleme içine girmesi halinde YTL önümüzdeki günlerde değer kazanabilir. Buna karşılık artık kaderimizi belirleme konusunda kozlar bizim elimizde değil. Küresel sistem, daha doğrusu ABD, ne yöne giderse ötekiler de peşinden sürüklenmeye devam edecek.
Yıllar $ vs YTL Altın YTL / Gram 2005 1.37 22
2006 1.41 29
2007 1.20 30
2008 Kasım 23 1.66 42