Dünyaca ünlü yatırım danışmanı Dr. Marc Faber, karısı ve kızının her geçen yıl daha fazla para harcadığını belirterek, 'Bense her yıl yaklaşık aynı parayı harcıyorum ama ne aldıysam fiyatı arttı' dedi.
Herkes onu son krizin kahini olarak tanıyor. Milyonlarca yatırımcı aykırı çıkışlarına kulak vererek para kazanıyor. Kendisi de krizler ve dönüşlerle ilgili öngörülerini tahvile çeviriyor. Fakat yatırımın gurusunun en büyük derdi "karısı ile kızının yaptığı öngörülemez harcamalar ve hayat pahalılığı". Merkez bankalarına ve banknotlara güvenmediği için son 15 yıldır düzenli olarak her ay altın alan ünlü yatırım uzmanı Faber, dünyanın dört bir yanına yayılmış gayrimenkul, emtia ve hisse yatırımlarına rağmen hayatın her geçen gün kendisi için daha da pahalı hale geldiğini düşünüyor. Referans gazetesinin haberine göre, Ülke ülke dolaşan, insanların tahmin ve tavsiyeleri ise için tabiri caizse ağzının içine baktığı Faber'in en aptalca bulduğu soru ise; "Yatırımcılar için ne tavsiye edersiniz?"
Maliyetlerim hep artıyor
Dünyanın en çok satan kitapları arasına giren "Tomorrow's Gold Asia's Age of Recovery" (Yarının Altın Asyasının Toparlanma Çağı) adlı kitabın yazarı ve dünyanın en çok izlenen aylık yatırım bülteni The Gloom, Boom and Doom Report'un yayımcısı Marc Faber, Garanti Masters Özel Bankacılık'ın konuğu olarak geldiği İstanbul'da Referans'ın sorularını yanıtladı. Garanti tarafından düzenenlenen "Tünelin Sonunda Işık Var" isimli konferansta "Dünya kirli bir savaşa sürüklenecek, bütün sistem çökecek" çıkışıyla yine "aykırı" bir öngörüde bulunan Faber, iş kişisel sorulara geldiğinde tüm bu sıradışılığına rağmen "tipik" ve esprili bir erkek görünümü çiziyor. Krize, öngördüğü için hazırlıklı girdiğini belirten Faber, ailesindeki iki kadının; karısı ve kızının ise her geçen yıl daha fazla para harcadığını söylüyor. "Bense her yıl yaklaşık aynı parayı harcıyorum ama ne aldıysam fiyatı arttı" diyen Faber, business class uçak biletleri, otel harcamaları, içkisi ve sigarasının daha da pahallandığından şikayetçi. Faber, "Bu nedenle benim yaşam harcamam, kızım ve karımın getirisi bana giderek artmakta. Benim maliyetlerim her geçen yıl artıyor" diyor. Vietnam, Tayland, İsviçre, Almanya ve Havai'de gayrimenkul yatırımları olan Faber, Yeni Zelanda'da da büyük bir ziraat alana sahip. Vietnam'da bir ev ve 5 yıldızlı bir oteli olan Faber, "Tayland'daki benim sayılmaz, çünkü karımın adına aldık. Ben satın alıyorum, ama karıma ya da kızıma ait olabiliyor. Bence çok şanslılar ama hep onlar beni şanslı görür" diye konuşuyor.
15 yıldır altın alıyor
Faber, kriz sürecinde yatırımlarını nasıl yönlendirdiği ile ilgili ise şu bilgileri verdi: "Son 15 yıldır her ay altın alırım. En büyük varlığım altındır. Çünkü merkez bankalarına ve banknota güvenmem. Geçen yıl da buna devam ettim. Ama bir de elime fazla miktarda dolar geçti. Asya'da pek çok piyasa Kasım 2008-Mart 2009 arasında 20-30 yıllık en düşük seviyelerini gördü. 6 Mart'ta hisse almanın vakti gelmişti. Ve elimdeki dolarla kasımdan başlayarak hisse aldım. İki ay önce de durdurdum." Bundan sonra da altın almaya devam edeceğini belirten Faber, "Hisse senedi almıyorum çünkü fiyatlar yüzyılın en iyi pazarlık seviyelerinde değil. Şu anda parayı bankada tutuyorum" diyor.
Kendisinin diğer insanlardan farklı olarak hiç ödünç para almadığını belirten Faber, "Nakitin kötü bir yatırım olduğunu düşünmeme rağmen her şeyi nakit ödüyorum. Kredi kartım var ama kolaylık olsun diye taşıyorum, borç alma aracı olarak kullanmıyorum" sözleriyle anlatıyor paraya bakış felsefesini.
Elimi kirletmek istemem
Ülke ülke dolaşıp, öngörülerini paylaşırken insanları "yatırımcılar paralarıyla ne yapsınlar" dediklerinde sıkıldığını belirten Faber'e göre en aptalca soru ise "Yatırımcılara ne tavsiye edersiniz?" Bunun bir doktora gidip "Bugün hangi hapı tavsiye edersiniz" demekle aynı olduğunu dile getiren Faber, "Çünkü insanların finansal durumları, işleri, yaşları, nakit akışları, finansal yükümlülükleri birbirinden farklı. Bir yatırım danışmanı olarak makul ve geçerli tavsiyeler vermek gerekirse o müşteri ile oturup görüşmek gerekli" diyor. Para yönetimi alanında son 12 yılda yeni bir şey yapmadığına da değinen Faber, 300 milyon dolarlık bir para yönetimi yaptığını ama yeni müşterilere, "Şuraya yönelebilirsin"den başka tavsiyede bulunmadığını belirterek, "Elimi kirletmek istemiyorum" diyor.
Dünya savaşa sürüklenecek
Yatırım uzmanı ve girişimci Marc Faber, krizin sebeplerinin hiçbir şekilde çözülmediğini savunarak, "Binada çatlaklar vardı, biz onların üzerini boyadık. Hükümetler zorluklarla karşılaşacak, para basacaklar, Batı dünyasında yaşanan standartlar düşecek, savaşa sürükleneceğiz ve bütün sistem çökecek" dedi. Gelişmiş ülkelerin para birimleri aracılığı ile problemlerini başka ülkelere ihraç etmeye çalıştığını kaydeden Faber, "ABD güçlü dolar istemiyor. Bu da gerginlik yaratacak" dedi. Savaşın dünyanın daha önce gördüğü klasik savaşlar gibi yaşanmayacağını belirten Faber, "Kirli bir savaş olacak. Biyolojik silahlar, su şebekelerinin kirletilmesi, metroların havaya uçurulması gibi. Bu savaşta Çinli işadamları dünyanın her yerine yayılacak" diye konuştu. Türkiye'nin bu savaşta Asya ve Ortadoğu merkezli konumlanacağı tahmininde bulunan Faber, "Türkiye ABD politikalarını daha az destekler hale gelecek" dedi.
Faber'den yatırımcılara
* Gelişmekte olan ülkelere daha fazla para yatırın.
* ABD'den tahvil almayın.
* Fiziksel emtiaya sahip olun.
* Elinizde dolar tutmayın.
* Altına ya da özsermayeye yatırım yapın.
* Yatırım için emlak, turizm ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde finans sektörleri cazip.
Faber'in tahminleri
* Dünyada ikinci canlandırma paketi gündeme gelecek.
* Batıda yaşam standartı düşecek, gelişmekte olan ülkelerde ise artacak.
* Çin para birimi gelecekte Japon Yen'i gibi değer kazanacak.
* Çin'in hammadde, petrol talebi artmaya devam edecek.
* Petrol üretimi düşeceği için petrol fiyatlarının artacak.
* Dolar uzun vadede değer kaybedecek.
* Para çok kıymetli bir emtia haline gelecek.
* İMKB, ABD borsasındaki satışlara bağlı olarak 35.000'e kadar gerileyebilir.
