Sanayi ve Ticaret Bakanı Zafer Çağlayan, malî sıkıntı sebebiyle zor bir sürece giren KOBİ'ler ile esnaf, imalatçı ve sanatkârlara verilen sfır faizli kredinin iki katına çıkarıldığını açıkladı.
26 Kasım 2008'de başlatılan ve bir haftada biten 350 milyon YTL'lik sıfır faizli 'Can Suyu Kredisi' iki katına çıkarıldı. Çağlayan, kredinin yıl sonuna kadar 700 milyon YTL'ye ulaşacağını ifade etti. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, ilk kez esnafın hatırlandığını söyleyerek, imalatçı olmayan esnaf ve sanatkâra da kredinin verilmesini istedi. Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar ise bazı bankaların tarım sektörüne yönelik kredileri yenilemediğini belirterek, "Tarım sektörüne de aynı kolaylık gösterilsin." dedi.
Krizin olumsuz etkilerini azaltmak için Sanayi Bakanlığı'na bağlı Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), imalatçı esnaf ve sanatkâra sıfır faizli kredi projesi geliştirdi. Proje kapsamında ilk kez ağustosta 5 binin üzerinde esnafa 125 milyon YTL kredi kullandırıldı.
Yoğun ilgi üzerine KOSGEB, 350 milyon YTL'lik ikinci kredi paketini hazırladı. Bankalar üzerinden kullandırılan kredinin faizini KOSGEB kendi bünyesinde oluşturduğu kaynakla karşılıyor. 26 Kasım'da başlayan ve 2 Aralık'ta sona eren 350 milyon YTL'lik sıfır faizli krediye yoğun başvuru geldiğini belirten Çağlayan, 10 bin 999 işletmenin 551 milyon YTL kredi talebinde bulunduğunu ifade etti. Bakan Çağlayan, yoğun talep nedeniyle KOSGEB'in 2008 bütçe imkanlarını zorlayarak ikinci bir destek verileceğini bildirdi. 350 milyon YTL öngörülen ancak 551 milyon YTL'ye yükselen krediden başvurularının hepsinin karşılanacağını dile getiren Çağlayan, "Kaynağımızı 200 milyon YTL artırarak başvuran bütün işletmelere kredi kullandırılacak." dedi. Maliye Bakanlığı'nın sağladığı destekle aynı program çerçevesinde sıfır faizli ikinci 'Cansuyu Kredisi'ni devreye sokacaklarını kaydeden Çağlayan, "17 Aralık Çarşamba günü başlayacak ve 19 Aralık Cuma günü sona erecek destek programıyla 150 milyon YTL'lik yeni kredi hacmi KOBİ'ler ile esnaf ve sanatkâra kullandırılacak." ifadelerini kullandı. Krediyle ilgili Zaman'a konuşan Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, ilk kez esnafın hatırlandığını söyleyerek, imalatçı olmayan esnaf ve sanatkâra da kredinin verilmesini istedi.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, bazı bankaların tarım sektörüne yönelik kredileri yenilemediğini belirterek, tarımsal kredi borçlarının 3 yıl faizsiz olarak ertelenmesini ve tarım sektörüne de KOBİ'ler gibi sıfır faizli kredi kullandırılmasını istedi. Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, son yıllarda Ziraat Bankası'nın tarıma yeterince kaynak ayıramadığını, tarım kredi kooperatiflerinin ise bu açığı kapatamadığını öne sürerek, bu durumda üreticilerin, faiz oranlarının yüksekliğine rağmen özel bankalardan kredi kullanmak zorunda kaldığını kaydetti. Özel bankaların kredi kullandırma ve kredi yenileme konusunda istekli olmaması nedeniyle çiftçilerin, kredi borçlarını ödeyemez, tarımsal faaliyetlerini sürdüremez hale düştüğünü anlatan Bayraktar, açıklamasında şöyle devam etti: "Bankaların böyle bir uygulamayı başlatmaları, bazı bankaların çiftçinin sadece 'iyi gün dostu' olduğunu göstermektedir. Bankaların bu uygulamadan en kısa sürede vazgeçmelerini, nakit sıkıntısı içerisinde olan çiftçilerimizin yanında olmalarını bekliyoruz. Çiftçilerimizin Ziraat Bankası, tarım kredi kooperatifleri ve özel bankalara olan tarımsal kredi borçlarının faizsiz olarak 3 yıl süre ile ertelenmesi ve KOBİ;ler gibi sıfır faizli yeni kredi kullanabilme imkanı sağlanması, önemli ihtiyaç haline gelmiştir.''
Tarım sektöründe girdi fiyatları sürekli artarken ürün fiyatlarının gerilediğine de işaret eden Şemsi Bayraktar, pamuk, ayçiçeği, kanola, mısır, zeytin yağı, narenciye, çekirdeksiz kuru üzüm, fındık, süt gibi önemli bazı ürünlerin fiyatları düşerken, gübre fiyatlarındaki artışın yüzde 150'ye ulaştığını, tarımsal girdilerdeki ortalama fiyat artışının ise yüzde 33 olduğunu belirtti. Bayraktar'ın açıklamasına göre, çiftçilerin son bir yılda mazot alım gücü fındıkta yüzde 27, pamukta yüzde 45, şeker pancarında yüzde 5, ayçiçeğinde yüzde 22, mısırda yüzde 37 düştü. Gübre alım gücü ise fındıkta yüzde 60, pamukta yüzde 70, şeker pancarında yüzde 48, buğdayda yüzde 45, ayçiçeğinde yüzde 58 ve mısırda yüzde 66 azaldı. Çiftçinin gübre kullanmadan ekim yapmak durumunda kaldığını, gübre tüketiminin Ekim ayı itibariyle geçin yıla göre yüzde 12 azaldığını açıklayan TZOB Genel Başkanı Bayraktar, bir gübre firmasının, bu ay başında iki fabrikasında üretimi durdurduğuna dikkati çekti. Bayraktar, girdi kullanımındaki düşüşün, tarımda verimi olumsuz etkileyeceğine işaret etti.
