Ekonomi

Eski Merkez Bankası Başkanı Yılmaz: Merkez Bankası’nın yatırım kredisi sorunlu; 3-5 projeden fazlası desteklenmemeli

09 Haziran 2020 16:57

 

Eski Merkez Bankası Başkanı ve İyi Parti milletvekili Durmuş Yılmaz, tartışmalara neden olan Merkez Bankası’nın 20 milyar liralık yatırım taahhütlü kredi paketinin faydadan çok yeni ekonomik ve toplumsal sorunlar getireceğini belirtti.
Durmuş Yılmaz yaptığı açıklamada, Merkez Bankası kanuna göre bankanın kredi veremeyeceğini belirterek şöyle dedi: “Açık piyasa işlemlerini düzenleyen 52’nci madde ‘Açık piyasa işlemleri, yalnızca para politikası amaçları için yürütülür ve Hazine’ye, kamu kurum ve kuruluşlarına kredi amacıyla yapılamaz’ hükmünü amirdir. Altını çizerek söylemek gerekirse, açık piyasa işlemleri yoluyla gerek kamunun gerekse diğer kurum ve kuruluşların uzun vadeli kredilendirilmesi kesinlikle mümkün değildir.”
Durmuş Yılmaz, yasanın 56’ncı maddesinin de “Banka, bu kanunla yetki verilen işlemler dışında avans veremez, kredi açamaz…” hükmünü getirdiğine dikkat çekti.

"Yatırımların canlanmamasının sebebi kaynak kıtlığı değil güven eksikliği"
Yılmaz'ın dikkat çektiği bir başka madde, Merkez Bankası’nın reeskont koşullarını düzenleyen 45’inci maddesi. Yılmaz bu maddenin de yatırım taahhüt kredilerine engel olduğunu belirterek şunları söyledi: “Günümüz merkez bankacılığı ile çelişen, popülist yönetimler elinde geçmişte başta yüksek enflasyon olmak üzere, birçok ekonomik soruna neden olan ve gelecekte de neden olabilecek reel sektörün doğrudan Merkez Bankası eliyle uzun vadeli kredilendirilmesinin bir istisnası olabilir mi? Olursa yapılabilir mi? Biz İYİ Parti olarak bu soruların sorulmasını ve tartışılmasını istiyoruz. Ekonomimizin potansiyel büyüme hızını korumak ve uzun vadede artırmak için sabit sermaye yatırımlarının artırılması ve hızlandırılması gerektiğini biliyoruz. Yine biliyoruz ki 2018 son çeyreğinden bu yana sabit sermaye oluşumu hep ekside kaldı. Büyümeyi yatırımla değil, talep artışları ile sağlıyoruz ve sürekli tüketici kredisi paketleri açıklıyoruz. Yönetim uzun vadede bunun sürdürülemeyeceğinin farkında ki ‘yatırım taahhütlü avans kredisi’ gibi uygulamalara yöneliyor. Ancak bu arada şu da söylenmeli. Yatırımların canlanmamasının esas nedeni, kaynak kıtlığı değil, güven eksikliğidir. Biz İYİ Parti olarak, yönetimin uygulamaya koymayı düşündüğü ‘yatırım taahhütlü avans kredisi’nin iyi düşünülmemiş, ucu açık, her yöne çekilebilecek olması nedeniyle faydadan ziyade birçok ekonomik ve sosyal soruna neden olacağını düşünüyoruz.”

"Üç-beş projeylesınırlı olmalı"
Merkez Bankası’nın yatırım kredisi vereceği projeleri nasıl seçeceğinin de belirsiz olduğuna dikkat çeken Yılmaz, “Çok değişken var. Hepsini kontrol etmek kolay değil. Dikkat dağılabilir. Hepsini yapacağız derken, hiçbiri yapılamaz hale gelebilir” diye konuştu.
İYİ Parti’nin seçim beyyanamesine büyüme ve cari açık ödünleşmesini azaltacak, nihai yüksek katma değerli ürün üretimine girdi olan ara malı ve hammadde üretiminde başlangıç ve bitiş tarihleri kesin olarak belirlenmiş, Türkiye’nin mukayeseli üstünlüğü olan veya olabilecek, üçü beşi geçmeyen nokta projeye Merkez Bankası’ndan yatırım destek penceresi açmayı koymayı düşündüklerini belirten Yılmaz, “Böyle bir tercihin başarılamaması halinde maliyetin ve faturanın yüksek olacağının; para politikasına zarar vereceğinin farkındayız. O nedenle, bu uygulamanın her aşamasında, şeffaf ve hesap verebilirlik ilkesinin esas olduğuna inanıyoruz” dedi.