Erzurum'da kapanan işletme sayısı geçen yıla oranla yüzde 76 arttı. İlde protesto edilen çek ve senet sayısı Türkiye ortalamasının üzerine çıktı.
2007'de Erzurum Ticaret ve Sanayi Odasından (ETSO) 91 işletme kaydını sildirirken bu rakam 2008 yılının Ocak-Ekim döneminde 161'e çıktı. Geçen sene 392 iş yeri ticaret hayatına atılırken bu sayı yine 2008'in Kasım ayına kadar 313'de kaldı.
ETSO Yönetim Kurulu Başkanı Muammer Cindilli, kapanan iş yeri sayısının geçen yıla oranla artığını belirtti. Söz konusu artışın dünyada yaşanan mali krizle doğrudan ilişkilendirilemeyeceğini dile getiren Cindilli, "Erzurum'da son 5 yılda artarak devam eden bir süreç yaşanıyor. İlde protesto edilen çek ve senet sayısı Türkiye ortalamasının üzerindedir" dedi.
TÜİK verilerine göre Erzurum'un, satın alma gücü düşük iller arasında yer aldığını ifade eden Cindilli, şunları söyledi:
"Dünyada yaşanan mali kriz etsini göstermeye yeni başladı. 3-4 ay içinde etkisini görebiliriz. Yaşanan olumsuzlukları kriz biraz daha tetikledi. Krizin asıl tesiri bundan sonra görülecek. Erzurum olarak bizim finans enstrümanlarına ulaşma hızımız, imkanımız Türkiye ortalamasının altındadır. Bundan sonra önemli bir süreç yaşayacağız."
Maymun deneyi
Yaşanan süreçte işletmelerin bir takım önlemler alması gerektiğini belirten Cindilli, işletmelerin ilk olarak elektrik, telefon gibi sabit giderlerini azaltmak için uğraşması gerektiğini, en son personel çıkarmayı düşünmelerini istedi.
Yaşanan iktisadi durumu bir deneye benzeten Cindilli, şu örneği verdi:
"Maymunla yavrusunu altı sac olan bir yere koymuşlar. Sacı yavaş yavaş ısıtmaya başlamışlar. Ayakları yanan maymunlardan anne olan, annelik güdüsüyle ayağı yanmasın diye yavrusunu kucağına almış. Ancak ısının daha da artırılması sonucu dayanamayan anne yavrusunu ayağının altına alarak kendi ayaklarının yanmasını engellemiştir. Daha önce yaşanan krizler bize ait krizlerdi. Şimdi dış kaynaklı bir krizden etkileniyoruz. Dünyanın iktisadi anlamda tabanı ısınıyor. Isınmanın arttığı dönemde güçlüler güçsüzleri ayaklarının altına alacak. Bu nedenle işletmelerin kendi tedbirlerini almaları gerekir. Türkiye'deki iktisadi küçülmeye uygun olarak işletmelerin de küçülmesi gerekir."
Açılan iş yeri sayısının da geçen yıla oranla azaldığını anlatan Cindilli, "Batı'da açılan yeni iş yerleri ile istihdam artmaktadır. Ancak ilimizde istihdam oranı da düşüktür. Çünkü burada iş yerleri genellikle iş yeri sahibi ve yakınlarının çalışmalarıyla hayatını sürdürüyor" dedi.
