Türkiye-Ermenistan arasında varılan tarihi uzlaşı Azerbaycan'da da dikkatle izleniyor. Azerbaycan Dışişleri'nden yapılan son açıklamada, “Dağlık Karabağ’da işgal sona ermeden sınırların açılması milli çıkarlarımıza aykırıdır" denildi.
Ermenistan'la diplomatik ilişkilerde yeni dönem
Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı, Türkiye ile Ermenistan arasında diplomatik ilişkilerin normalleştirilmesi ve iki taraflı ilişkilerin geliştirilmesi hakkındaki protokollerle ilgili resmi görüşünü açıkladı.
Bakanlığın internet sitesinde yer alan açıklama şöyle:
“Bu meselede Azerbaycan tarafı Türkiye'nin üst düzey yöneticilerinin seslendirdiği çok sayıdaki açıklamalara esaslanıyor. Şöyle ki; Türkiye Cumhuriyeti'nin Başbakanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan bu yılın 14 Mayıs'ında Azerbaycan Milli Meclisi'ndeki şöyle demişti:
'Türkiye-Ermenistan sınırları Azerbaycan toprakları Ermenistan tarafından işgal edildikten sonra kapatıldı. Bu işgal kalktıktan sonra sınırlar açılabilir. Biz Azerbaycanlı kardeşlerimiz razı olmadığı sürece bu noktadan ileri bir adım atmıyoruz. Bunlar birbirleri ile bağlıdır ve ayrı sayılamaz.'
Her ülkenin bir başka ülke ile ilişkilerini belirlemesi onun bağımsızlık hakkıdır. Ancak bu durumda meselenin doğrudan Azerbaycan'ın milli çıkarları ile ilgili olduğunu dikkate alarak beyan ediyoruz ki Dağlık Karabağ sorunu çözülmeden Türkiye-Ermenistan sınırlarının açılması Azerbaycan'ın milli çıkarlarına aykırıdır."
Azerbaycan'dan gelen ilk açıklama daha olumlu yöndeydi. İlk açıklamada, "Protokolden rahatsız değiliz" ifadesi kullanılmış, ancak "Azerbaycan'ın çıkarları da dikkate alınmalı" denilmişti.
İlk açıklamada, mutabakatın iki ülkenin içişleri olduğunun altı çizilmiş; "Sayın Erdoğan'ın Bakü ziyaretinde Türkiye-Ermenistan sınırının Yukarı Karabağ sorunu çözülünce açılacağı ifade edilmiştir" denilmişti.
Mutabakat sağlandı
Türkiye ve Ermenistan mutabakata vardı, açıklamayı iki ülkenin dışişleri bakanlıkları yaptı. İlişkilerin normalleşmesi için takvim belirlendi.
İki ülke siyasi istişarelerini 6 hafta içinde, yani 14 Ekim Türkiye-Ermenistan milli maçına kadar tamamlayacak.
İmzalanacak 2 protokol Türk ve Ermeni meclislerinin onayına sunulacak. Taslak metne göre protokolün yürürlüğe girmesinden iki ay sonra sınırlar açılacak.
Protokolde neler var?
- Sınırların açılması (Protokolün yürürlüğe girmesinden 2 ay sonra)
- İki ülke dışişleri bakanlığında çalışma grubu kurulması (Protokolün yürürlüğe girmesinden 2 ay sonra)
- Hükümetlerarası komisyonun ve alt komisyonların çalışacağı koşullar, temel statülerin bakanlar düzeyinde onaylanması (Protokolün yürürlüğe girmesinden 3 ay sonra)
- Hükümetlererası komisyonların ilk toplantısının düzenlenmesi (Çalışma koşulları saptandıktan hemen sonra)
- 7 alt komisyon kuruluyor: Siyasi İstişare Alt Komisyonu, Ulaştırma, İletişim ve Enerji Altyapı ve Şebekeleri Alt Komisyonu, Hukuki Konulara İlişkin Alt Komisyon, Bilim ve Eğitim Alt Komisyonu, Ticaret, Turizm ve Ekonomik İşbirliği Alt Komisyonu, Çevre Sorunlarına İlişkin Alt Komisyon, Tarihsel Boyuta İlişkin Alt Komisyon (Bu Komisyon ile karşılıklı güveni yaratmak için bir diyalog mekanizması kuruluyor. Tarihi belgeler incelenecek, bu incelemeye Ermeni, Türk, İsviçre ve diğer uluslardan katılım olabilir. Bununla şu deniliyor aslında; Ermenistan kapı kapı dolaşıp 'soykırım' demeyecek) (Hükümetlerarası Komisyon'un ilk toplantısından en geç 1 ay sonra)
