T24 - Başbakan Tayyip Erdoğan, Libya lideri Muammer Kaddafi’ye iç savaşın eşiğindeki ülkedeki krizin çözümü için çok önemli bir teklifte bulunduğu öne sürüldü. El Arabiya’ya konuşan Erdoğan, Kaddafi’ye üç kez telefon ettiğini ve kendisine "halkın desteğini alan bir devlet başkanı atamasını" önerdiğini söyledi.
Erdoğan, Kaddafi’nin “yaptığı teklif altında olumlu adımlar atmasını umduğunu” belirtti ve “Libya’nın doğusunda ve batısında, her iki taraf arasında çatışmaların sona ermesini istiyoruz” dedi.
Kaddafi isyancıları sıkıştırdı
Öte yandan Kaddafiye bağlı güçlerin son bir hafta içinde isyancıların elinde bulunan üç kenti ele geçirmesi ve bir tanesini kuşatması, savaş alanları daralan isyancıları iyice zor duruma düşürdü. Pazar günü, isyancıların önemli sanayi kenti Brega'yı kaybetmesinin ardından, Libya ve isyancı ordusundan karşılıklı açıklamalar geldi. İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague ise isyancıların yenilmesinin, 'Libya halkı için uzun bir kabusun başlangıcı olacağını' söyledi.
Kaddafi'nin son bir hafta içinde başta Trablus'un 50 km batısındaki Zaviye ve Sirte Körfezi'ndeki önemli sanayi kentleri Ras Lanuf ile Brega'yı ele geçirmesi, isyancıların direnişini iyice kırdı. Kaddafi'nin oğlu Hamis ise isyancıların Libya'nın batısında kontrol ettikleri tek kent olan Misrata'yı kuşatıyor.
Libya ordusu ve isyancılar, Pazar günü çatışmaların yeni bir boyut kazanmasıyla karşılıklı açıklamalarda bulundu.
'İsyan ordusunda el kaide çeteleri var'
Libya ordusunun sözcüsü Albay Milad Hüseyin, ordunun isyancılara karşı tam ölçekli bir savaş başlatmasına gerek olmadığını, çünkü isyancıların savaşmaktan vazgeçmeye başladığını belirtti.
Hüseyin, Brega’nın ele geçirilmesi ve isyancıların kalbi Bingazi’ye başlattıkları ilerlemenin, tam ölçekli operasyonlar olmadığını belirtti. Hüseyin, başkent Trablus’ta düzenlenen basın konferansında, “İsyancılar, onlara yaklaştığımızda ellerini kaldırıyor ve teslim oluyorlar” dedi.
Hüseyin, isyancılara karşı gerçek bir askeri operasyon düzenledikleri tek yerin, Trablus’un 50 km batısında kalan Zaviye olduğunu belirtti. Zaviye, iki hafta süren ağır çatışmaların ardından düşmüştü.
Öte yandan, Kaddafi’nin oğlu Hamis’in 32’inci tugay ile Trablus’un 200 km doğusundaki Misrata’ya ilerlemeyi sürdürdüğü ve isyancıların saldırısına maruz kalmadığı ifade edildi. Hüseyin, isyancıların içinde çeteler olduğunu ve Zaviye düştükten sonra teslim olan isyancılar arasında El Kaide militanları bulunduğunu ifade etti.
Dışişleri Bakanı Yardımcısı Halid Kaim ise Hüseyin açıklamasının tersine, isyancıların birçoğunun Libyalılardan oluştuğunu belirtti.
'Ecdebiye'yi savunacağız'
Brega’nın düştüğü haberlerinin gelmesinin ardından, isyancıların komutanı General Abdülfetih Yunus, Brega’nın kuzeyinde bulunan, stratejik önemi çok büyük Ecdebiye kentini korumak için tüm güçlerini kullanacaklarını ifade etti.
İsyan hareketinin başlamasıyla İçişleri Bakanlığı görevinden istifa eden Yunus, son birkaç hafta içinde yaptıkları geri çekilme hareketlerinin çöl savaşlarında sıkça kullanılan bir taktik olduğunu belirtti.
Bingazi’de düzenlenen basın konferansından konuşan Yunus, “Ecdebiye çok önemli bir kent. Bingazi ve Tobruk’a giden yolun üzerine. Ayrıca güneye giden yolda buradan geçiyor… Ecdebiye’yi savunacağız” dedi.
El Cezire'nin haberi kafaları karıştırdı
Yunus’un açıklamarını yaptığı saatlerde, El Cezire televizyonu Brega’nın tekrar isyancıların eline geçtiğini duyurdu.
Habere göre, isyancıların bir sözcüsü Kaddafi güçlerinden 25 kişiyi öldürdüklerini, 20 tanesini de yaraladıklarını belirtti. Ayrıca, Kaddafi güçlerini kentin en az 20 km dışına püskürttüklerini söyledi.
Ancak bu haber bağımsız kaynaklar tarafından doğrulanmadığı gibi, görgü tanıkları ve yabancı haber ajansları Kaddafi güçlerinin kente girdiğini duyurdu.
‘İsyancıların kaybetmesi kabus olur'
İngiltere Dışişleri Bakanı William Hague, Libya lideri Muammer Kaddafi’nin isyan hareketini kırmayı başarması ve ülkede kontrolü tekrar ele geçirmesi halinde bunun “bir kabus olacağını” söyledi.
Pazartesi günü BBC’ye açıklamalarda bulunan Hague, “Eğer Kaddafi ülkenin büyük bir kısmını ele geçirmeyi başarırsa, bu Libya halkı için uzun süreli bir kabusun ve uzun bir firavun döneminin başlangıcı olur” dedi.
Batı ülkeleri hâlâ karar verecek
Batı ülkeleri ve Rusya’nın dışişleri bakanları, bugün Paris’te bir araya gelerek Libya’nın hava sahasında oluşturulması düşünülen uçuşa yasak bölge hakkında değerlendirmelerde bulunacak.
G8 ülkelerinin dışişleri bakanları, Fransa ve İngiltere’nin Birleşmiş Milletler (BM) güvenlik Konseyi’ne sunmayı planladığı uçuşa yasak bölge planının taslağı üzerinde görüşecek.
Pazar günü, Fransa Dışişleri Bakanı Alain Juppe, Libyalı isyancılara destek verilmesi için hamle yapılmasını gerektiğini belirtmişti. Arap Birliği, aynı gün İngiltere ve Fransa’nın planına destek verdiklerini açıkladı.
Ancak Almanya ve İtalya, söz konusu plana destek vermek konusunda halen kararsız. Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westervelle, Pazar günü yaptığı açıklamada, “Libya’da çıkacak bir iç savaşta rolümüz olmasını istemiyoruz” dedi.
ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve Rus mevkidaşı Sergey Lavrov’un da bulunacağı görüşmelerde yer almayacak tek Güvenlik Konseyi üyesi Çin olacak.
