Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İran'ın başkenti Tahran'da düzenlenen Rusya, Türkiye ve İran liderlerinin katıldığı 'İdlib' zirvesi sonrası, 'terörle mücadele kisvesi altında sahada oldubittilere gidilmemesi' uyarısında bulundu.
Twitter'dan 5 ayrı dilde yaptığı bir dizi açıklamada Erdoğan, "Rejimin çıkarları uğruna on binlerce masum insanın öldürülmesine göz yumulması durumunda, biz böyle bir oyunun ortağı da seyircisi de olamayız" ifadelerini kullandı.
Suriye hükümeti ülkede muhaliflerle cihatçıların elindeki son bölge olan İdlib'e operasyon düzenlemeye hazırlanırken, Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani Tahran'da üçlü bir zirve gerçekleştirmişti.
Erdoğan'ın 'İdlib'de ateşkes' önerisi ise, Rus lider Putin tarafından reddedilmişti.
https://twitter.com/RT_Erdogan/status/1038172133489299456https://twitter.com/RT_Erdogan/status/1038171524186955776Reuters'ın haberine göre Tahran zirvesinden bir gün sonra Rusya ve Suriye savaş uçakları, İdlib vilayetindeki farklı köylere hava operasyonları düzenledi.
Görgü tanıkları ve yardım görevlilerine dayandırılan haberde, Pazar günü Kafr Zeyta ve Latamneh bölgeleri ile İdlib'in güneyindeki bazı köylerin havadan 10'dan fazla kez vurulduğu aktarıldı.
ABD Dışişleri Bakanlığı ise, Rusya ve Suriye'nin Washington'ın uyarılarına rağmen İdlib'de düzenlediği hava operasyonlarını "dikkatle izlediklerini" açıkladı.
Bakanlık yaptığı açıklamada," Rusya teröristleri hedef aldığını söylüyor ama gözlemciler operasyonların sadece sivillerin öldürülmesi ile sonuçlandığını söylüyor" ifadelerini kullandı.
Rusya'nın zirve öncesinde de muhaliflerin elindeki İdlib'e hava operasyonları düzenlediği bildirilmişti.
Fransız Haber Ajansı AFP, muhalif gruplara yakın Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'nin duyurduğu saldırılara ilişkin fotoğraflar paylaşmış, Rus tipi Sukhoi-34 savaş uçağının Kafr Ain köyünü hedef aldığını aktarmıştı.
Rusya'yı eleştiren Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu "radikal terör unsurların etkisiz hale getirilmesi" için birlikte bir çalışma yapılabileceğini belirtmiş "Yani bunun çözümü, hiç ayırt etmeksizin İdlib'in her tarafını bombalamak değildir, saldırmak değildir" diye konuşmuştu.
Zirve dönüşü uçakta gazetecilere konuşan Erdoğan, sivillere yönelik saldırıların "büyük bir insani drama ve yeni bir göç dalgasına" neden olacağını, Türkiye'nin bunun bedelini ödemek zorunda kalmaması gerektiğini söyledi.
Hürriyet gazetesinin haberine göre Erdoğan, ABD'nin İdlib konusundaki yaklaşımının Suriye ordusunun kimyasal silah tehdidine odaklı olmasını da "kör bahane" olarak niteledi.
ABD ile İdlib konusunda "tam olarak aynı safta olmadıklarını" söyleyen Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"'Kimyasal silah kullanırsanız, biz şöyle yaparız, böyle yaparız' diyorlar... Bize göre, sadece kimyasal silah tehdidi üzerinde durmak, konvansiyonel silahlarla yol açılan ölümlere aldırmamak doğru bir yaklaşım değil."
Liderler, canlı yayınlanan zirvede alınan kararlarla ilgili 12 maddelik bir bildiri hazırlamıştı.
Erdoğan, deklarasyonun İdlib ile ilgili olan üçüncü maddesine ateşkes ifadesinin de eklenmesini talep etti. İdlib'e yapılacak bir saldırının felaketle sonuçlanacağını belirten Erdoğan, "Bugün burada bir ateşkes ilanı yapabilirsek inanıyorum ki bu zirvenin en önemli adımlarından bir olacaktır ve sivilleri rahatlatacaktır" dedi.
Ancak Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bu öneriye itiraz etti.
Putin, "Gerçek şu ki, bugün bu masada silahlı muhalefetin temsilcileri yer almıyor. Dahası, Nusra Cephesi, IŞİD ve Suriye ordusunun temsilcileri de yok. Türkiye Cumhurbaşkanı genel olarak haklı. Evet iyi olurdu. Ama biz onların adına konuşamayız. Ve daha da önemlisi Nusra Cephesi ve IŞİD teröristlerinin insansız hava araçları ve bombalar kullanmayı bırakacağı konusunda da konuşamayız" diye konuştu.
Suriye hükümeti, İdlib'in bir "terör yuvasına" dönüştüğünü ve buraya düzenlenecek bir operasyonun yedi yıldır devam eden iç savaşın barışçıl bir şekilde sona ermesi için kritik önem taşıdığını söylüyor. Suriye hükümetine, Rusya ve İran da destek veriyor.
Türkiye ise İdlib'e yönelik olası bir operasyona şiddetle karşı çıkıyor. Türkiye, bu operasyonun sivil can kayıplarını artıracağını ve yeni bir göç dalgası başlatacağını öne sürüyor.
