Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yarın Bakanlar Kurulu’na başkanlık edeceği toplantının başkanlık sisteminin ilk adımı olduğu konusunda tam bir görüş birliği olmasına karşın Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun bu konudaki suskunluğu anlamlı bulunuyor. AKP’de, Davutoğlu’nun 5 aya yaklaşan başbakanlığı süresince ve daha önceki bakanlık döneminde başkanlık sistemi konusunda hiç açıklama yapmamasına dikkat çekiliyor.
Erdoğan’ın kabineyi Saray’da toplama kararıyla Türkiye’nin artık başkanlık sistemine geçmesinin zorunluluğuna ilişkin AKP’lilerin açıklamaları peş peşe geldi. Erdoğan da öteden beri kararlı olduğu başkanlık sistemine geçişin takipçisi olduğunu her türlü platformda dile getiriyor. Muhalefetin de başkanlık sistemine geçişin mesajı olduğu görüşünde birleştiği yarınki Bakanlar Kurulu toplantısı öncesinde Başbakan Davutoğlu’nun bu konuda hiç konuşmamış olmasına dikkat çekiliyor. Cumhuriyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Erdem Gül’ün haberine göre, AKP kulislerinde Erdoğan başkanlığındaki toplantı öncesinde başkanlık sistemi konusunda “anlamlı sessizlik” olarak tanımlanan pozisyonu için şu değerlendirmeler yapılıyor:
Görüşü bilinmiyor
Erdoğan, Cumhurbaşkanı olduktan sonra parti içinde “halkın seçtiği ilk cumhurbaşkanı” teziyle başkanlık sistemi daha açık savunulur oldu. Ancak Davutoğlu başkanlık sistemi konusunda hiç konuşmadı.
Partide eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e karşı Davutoğlu’nu destekleyen genç ekibin tamamı haziran ayındaki genel seçimlerde hedefin başkanlık sistemi olduğunu açık açık söylediler. Ancak Davutoğlu, başkanlık sistemi konusunda cümle bile kurmadı. Davutoğlu, bakan olduğu başkanlık sisteminin yine çok konuşulduğu Meclis’te anayasa çalışmalarının sürdüğü dönemde de bu konuda görüşünü açıklamadı.
Şu anda başkanlık sistemi konusunda görüşü tek bilinmeyen kişi Davutoğlu. Başkanlık sisteminin ilk tartışıldığı 2012-2013 döneminde partililerin görüşleri de ortaya çıktı. O dönemde Gül, parlamenter sistemden yana tavır aldı. Bülent Arınç ise parlamenter sistemden yana olduğunu, ancak başkanlık sistemine de ikna olabileceğini açıkladı. Partinin 3 dönemlikleri arasında iki tutum bulunuyor. Siyasi geleceğini Erdoğan’la birlikte görenler başkanlık sistemini savunuyor. 3 dönemliklerin ikinci grubu ise seçim sonrası Erdoğan etrafında yer bulamayacağını düşünüyor ve başkanlık sistemine karşı çıkıyor.
Partinin geri kalan büyük çoğunluğu ise Erdoğan’ın başkanlığına kendisini hazırlamış durumda. Bu konumlanış içinde partililerce de nerede durduğu bilinmeyen tek kişi yine Davutoğlu.
Başkanlıkta Davutoğlu yok
Partinin rotasının seçim sonrası başkanlığa geçiş olarak çizilmesi parti yöneticilerini de buna göre konumlanmak zorunda bırakıyor. Numan Kurtulmuş’un, partiye gelmeden önce başkanlığa “Anayasada demokratik değişimler yapılmaksızın bu haliyle başkanlığa geçilmesinin seçilmiş krallıklar yaratacağını” belirterek karşı çıktığı anımsatılıyor. Ancak Kurtulmuş’un, bakan olduktan sonra seçim sonrası başkanlığa geçilmesinin zorunlu olduğuna yönelik açıklamaları alınan yeni pozisyonlara örnek olarak gösteriliyor. Davutoğlu’nun başkanlık sistemi konusunda konuşmaması için ise “Seçim sonrası başkanlığa geçilmesi durumunda sistemin tek patronu Erdoğan olacak. Davutoğlu siyasi bir figür olmaktan çıkacak. Bu nedenle suskun” yorumu yapılıyor.
Konuşmaya zorlanabilir
AKP kulislerinde Başbakan Davutoğlu’nun seçimlere kadar başkanlık konusunda suskunluğunu sürdüremeyeceği görüşleri de dile getiriliyor. Partinin doğrudan başkanlık sistemi hedefiyle gideceği bir seçimde Davutoğlu’nun bu konudaki görüşünü açıklamaya zorlanacağı belirtiliyor. Bu AKP’li kaynak, Davutoğlu’nun başkanlık sistemi konusundaki görüşünü çok yakında açıklamak durumunda kalacağını belirtiyor.