Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Moskova'da düzenlenen ortak basın toplantısında gözaltına alınan Greenpeace aktivisti Gizem Akhan'ın tahliye edilmesini "önemli bir karar" olarak nitelendirdi. Bir gazetecinin "Erdoğan buradan Gizem'le mi dönecek" sorusuna Putin'in verdiği yanıt tepki çekti. Putin'in gazetecinin bu sorusu üzerine "Erdoğan bildiğim kadarıyla eşiyle geldi herhalde onunla dönecek" dedi. Erdoğan, ayrıca gelişen ticari ilişkilerde 2020 hedefinin 100 milyar dolar olduğunu belirtti. İki lider, Suriye ve Ortadoğu'da barışın sağlanması için çalışmaların devam edeceğini ifade etti. Erdoğan ayrıca, Putin'e Şangay beşlisine girmek istediklerini tekrar söyledi.
Putin ve Erdoğan iki Rusya ile Türkiye arasındaki ilişkilerin geliştiğini belirtirken, enerji ve finans alanında yatırımların arttığı vurgulandı.
Putin, Türk firmaların özellikle Rusya'daki inşaat sektöründe oynadıkları role dikkat çekerek, yatırımın 50 milyar dolara çıktığını belirtti:
Rusya bu finansmanı sağlamaktadır. Ayrıca türkiye'nin gelecek dönemde kurulacak nükleer ağı için kadro ve personel eğitimi verilmektedir. Bu projeler tüm ekoloji ve güvenlik standartlarına uyumlu olacaktır. Sanayi ve yüksek teknoloji alanlarında işbirliği gelişmeye devam ediyor. Özellikle İskenderun'da demir çelik fabrikasının yenilenmesinde büyük yatırım yapıldı. Türkiye'deki enerji alanındaki projeleri gerçekleştirmeye de devam ediyoruz. Türkiye'de otomobillerin üretilmesi konusunda da işbirliğimiz var. Türk şirketler Rusya'nın inşaat sektöründe faaliyet gösteriyor. Soçi Olimpiyat tesislerinin inşasında da yer aldılar. Bu konuda özellikle Türk şirketlere çalışmalarından dolayı teşekkür etmek isterim. Çok ilginç bir rakam paylaşırsam, Rusya genelinde Türk müteahitlerin yaptıkları projelerin bedekli 50 milyar doları aştı. Bugün Sn. Erdoğan ile bankalar arası işbirliğini de konuştuk. Önde gelen banka şirketlerimiz Türkiye sektörüne girdi ve 3.6 milyar dolar tutarında yatırım yapıldı. Turizmin geliştirilmesi adına da konuşmalar yaptık. Geçtiğimiz günlerde Kazan'da Türk-Rus işblriği toplantısı yapıldı. 2010 yılında 3.6 milyon turist gelmişti. Öyle görünüyor ki bu yıl bu sayı 4 milyonu aşacak. Türkiye'den ziyaret yapan turistlerin sayısı da artmaktadır.
Uluslararası konulardan bahsettik. Ortadoğu ve özellikle Suriye'yi konuştuk. Bazı farklı noktalarımız olabilir ancak güncel sorunların çözülmesi için görüşmelere devam ediyoruz. Sonuçta Sn. Erdoğan'a ve tüm Türk dostlarımıza çalışmaları için teşekkür etmek isterim.
'Hedef 100 milyar dolar'
Başbakan Erdoğan, Rusya'nın enerji alanında Türkiye'nin en büyük ortağı olduğuna dikkat çekerek işbirliği yapılan alanların artacağını belirtti. Erdoğan, 2020'de ticari hedefin 100 milyar dolar olduğunu ifade etti:
Türkiye-Rusya ilişkilerinde her alanda gelişme kaydediyoruz. Dördüncü üst düzey işbirliği görüşmeleri için bir aradayız. tüm alanlarda, bir yıl öncesine göre çok daha güçlenerek ilşkilerimiz devam ediyor. Geleceğe yönelik, daha etkin hale nasıl gelebiliriz, bunu değerlendirme şansımız oldu. İşbirliği 2012 itibariyle 35 milyar dolara yaklaştı. 2020 için 100 milyar dolarlık bir hedef belirlemiş bulunuyoruz. Sn Putin'in de ifade ettiği gibi, farklı adımlarda atacağımız adımlarla bu hedefe ulaşmamak için bir engel görmüyorum. türk müteahhhit firmaların, Rusya'da gurur duyacağımız birçok yatırıma imza attığını biliyoruz. Bu yatırımlar Sn. Putin'in ifade ettiği gibi 50 milyar dolara ulaştı. Soçi Kış Olimpiyatları kapsamındaki ve St. Petersburg havaalanının dönüşümündeki çalışmalarda gösterilen katkı bizi mennun etti. turizm alanında, Rusya'dan gelen ziyartler ve Türkiye'yi önemli bir yer olarak görmeleri bizi memnun etmektedir. 2012 sonu itibariyle Rusya'dan 4 milyon turist gelmiş bulunuyor. Rus turistlere verilen hizmetin daha da geliştirilmesi ve kültürel etkileşimin artması için çalışmalarda bulunacağız. Ankara'da Rusya'ya ait, Moskova'da ise Türkiye'ye ait Yunus Eme vakfının kurulmasını düşünüyoruz.
Enerji alanındaki yatırımlarımızda, ilk nükleer enerji projemizi 20 milyar dolarlık yatırımla Rusya ile yapıyoruz. Projenin tüm teknik yönlerini rus tarafıyla yetkilerimiz değerlendirdiler. Diğer enerji alanlarında ne yapabileceğimizi de düşündük. Enerjide en büyük ortağımız Rusya olduğu gibi, Denizbank'ı alarak Türkiye'deki bankacılık sektörüne giren Rus siberbak'ta bu alanda önemli bir adım atmış durumda. Bir diğer önemli adım da müşterek otomobil üretimi konusu. Bölgesel sorunları ele almak üzere bu konuları titizce değerlendirdik. Öncelikle Azerbaycan-Ermenistan arasındaki sorunu ve Suriye, Irak, Mısır'ın dahil olduğu bölgelerdeki sorunları ele aldık. Demokrasiye dayalı, özellikle halkın iradesini yansıtacak ortama nasıl müşterek çalışmayla zemin hazırlayabileceğimizi konuştuk. Bugün Suriye'de insan kaybı 150 bine yaklaştı. Kimyasal silahlarla öldürülen yaklaşık 1600 kişinin incelendiği bir dünyada, konvensiyonel silahlarla öldürülen yüzbinlerce insanın araştırılmaması, manidardır. Temennimiz, kalıcı barışın dünyada tesisi için siyasi liderler arasında anlayışın kurulmasıdır.
'Lahey'de yargılanması gerekiyor'
Erdoğan, Suriye'deki iç savaş konusunda yaptığı açıklamada, Birleşmiş Milletler'in (BM) halen gerekli adımları atamadığını belirtti. Erdoğan, isyancıların kimyasal silah kullandığına inanmadığını belirtirken, buna rağmen rejim kuvvetlerinin kimsenin gözünün yaşına bakmadığını belirtti.
Erdoğan, "Kimyasal silahlarla 1500'den fazla insan öldürülmüştür. İsyancıların elinde en fazla uzun namlulu silahlar olduğunu düşünüyoruz. Ancak rejim kuvvetleri ellerindeki her güçle saldırıyor" dedi.
Beşşar Esad rejiminin işlediği suçların Lahey Uluslararası Ceza Mahkemesi'nde görüşülmesi gerektiğini belirten Erdoğan, BM'nin gerekli adımı atmakta geri kaldığını belirtti. Erdoğan, "Şu an Türkiye'de 600 bin Suriyeli göçmen yaşıyor. Bu insanlar sebepsiz yere gelmediler. Maalesef ilk barış görüşmelerinden sonuç alınamadı. Ancak Türkiye Cenevre 2 konferansını sonuna kadar destekliyor. Artık kaybedecek vakit yok. Gecikilen her an rejimin lehine işliyor" dedi.
'Kefaletle serbest bırakılması önemli'
Başbakan Erdoğan, dün St. Petersburg'da çıkarıldığı mahkemde kefaletle serbest bırakılan Greenpeace üyesi Gizem Akhan hakkında da açıklamada bulundu. Bir gazetecinin "Erdoğan buradan Gizem'le mi dönecek" sorusuna Putin'in verdiği yanıt tepki çekti. Putin'in gazetecinin bu sorusu üzerine "Erdoğan bildiğim kadarıyla eşiyle geldi herhalde onunla dönecek" dedi.
Erdoğan, "Demir parmaklıkların ardından çıkmak çok önemlidir. Kefaletle serbest kalmış olması önemli bir gelişme" dedi.
Putin ise Gizme Akhan'ın yargılanması hakkında, 'siyasi bir durumun söz konusu olmadığını ancak yargı hususuna karışamayacaklarını' belirtti. Putin, kimseyi tutuklama isteklerinin bulunmadığını söyledi ve Greenpeace üyelerinin Türkiye'de devam eden projeler hakkında da çalışacaklarını öne sürdü.
'Bizi Şangay beşlisine alın'
St. Petersburg’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ortak düzenlediği basın toplantısında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan Türkiye’nin Şanghay İşbirliği Teşkilatı’na girmek istediğini yeniden dile getirdi.
Putin'in, Ukrayna'nın AB üyeliğine ilişkin bir soruyu yanıtlarken, "Bu konunun siyasi boyutu yok. Mesela, Türkiye'nin AB ile görüşmelerinde büyük bir tecrübesi var. Biz Türkiye'den soracağız neler yapabiliriz" diyerek espri yapması üzerine Başbakan Erdoğan, "Çok doğru, 50 yıllık tecrübe kolay değil" dedi.
Erdoğan, "Ben sayın başkanın tabii bu tespitine karşı bir başka tespitle diyorum ki Şangay İşbirliği Teşkilatı'na gelin Türkiye'yi alın. Bizi de bu sıkıntıdan kurtarın. Biz bunun yanında Avrasya'daki ülkelerle ilgili de serbest ticaret anlaşmasına varız. Ama dediğim gibi Şangay İşbirliği Teşkilatı olayını daha öncede Sayın Başkana izah etmiştim. Bunu önemsiyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
