Enerji Petrol Gaz İkmal İstasyonları İşveren Sendikası (EPGİS) Başkanı Fesih Aktaş, akaryakıt fiyatlarında uygulanan Eşel Mobil Sistemi'yle bugüne kadar devletin akaryakıt fiyatlarını sabit tutmak için feragat ettiği ÖTV miktarının 41 milyar 839 milyon liraya ulaştığını belirterek, "Yıl sonuna kadar gelecek ek 14 milyar 319 milyon liralık miktar ile bu rakamın yaklaşık 56 milyar 158 milyon liraya ulaşmasını bekliyoruz." dedi. Aktaş, yaptığı değerlendirmede, Eşel Mobil Sistemi ile devletin, akaryakıt fiyatlarındaki artışa karşı vatandaşı korumayı hedeflediğini söyledi.
İlk olarak 17 Mayıs 2018'de devreye alınan sistemin geçen yıl eylülde LPG'de, aralıkta da benzin ve motorin fiyatlarında yeniden uygulamaya girdiğini anımsatan Aktaş, "Akaryakıt satış fiyatında yükseliş baskısı oluşması durumunda, limitin üzerinde gelen zam miktarı kadar kısım akaryakıttan alınan ÖTV'den düşülüyordu." dedi.
Aktaş, son dönemde artan döviz kuru ve yükselen küresel petrol fiyatlarının Türkiye'deki akaryakıt fiyatlarını da olumsuz etkilediğini ifade ederek, "Covid-19 salgınının özellikle ilk döneminde 17 dolara kadar düşen Brent petrolün varil fiyatı 84 dolara kadar çıktı. Dolayısıyla, küresel piyasalarda yaşanan enerji krizi, petrol fiyatlarındaki artış gibi konular akaryakıt sektörünü de şiddetli etkiliyor. Tüketicilerimizin yaşadığı sorunları, akaryakıt bayilerimiz de benzer şekilde yaşıyor." diye konuştu.
Bir süredir yurt içi pompa fiyatlarında meydana gelen yükselişlerin ÖTV ayarlamasıyla tüketiciye zam olarak yansıtılmadan dengelenmeye çalışıldığına işaret eden Aktaş, şunları kaydetti:
"Eşel mobilde tüm limitler kullanıldı. Eşel mobil sistemiyle devletin akaryakıt fiyatlarını sabit tutmak için feragat ettiği vergi miktarı 41 milyar 839 milyon liraya ulaştı. Yıl sonuna kadar gelecek ek 14 milyar 319 milyon liralık miktar ile bu rakamın yaklaşık 56 milyar 158 milyon liraya ulaşmasını bekliyoruz. Eğer bu vergiden feragat edilmeseydi akaryakıt fiyatları çok daha yüksek seviyelerde olurdu. Örneğin, il bazında bir değerlendirme yaparsak eğer eşel olmasaydı şu an İstanbul'da 8,44 lira olan benzinin litre fiyatı 10,97 lira, 8,18 lira olan motorinin litre fiyatı 10,23 lira ve 6,67 olan LPG'nin litre fiyatı da 7,67 lira olurdu."
"Ham petrol fiyatlarında yıl sonuna doğru yükseliş bekliyoruz"
Aktaş, benzin fiyatlarında vergi payının 2005'te yüzde 68,82 iken, 28 Ekim itibarıyla bu oranın yüzde 15,24'e kadar gerilediğini, motorinde ise vergi oranının söz konusu dönemde yüzde 59,5'ten, yüzde 15,2 seviyesine düştüğünü belirtti.
Bu oranların Avrupa ülkelerinde çok daha yüksek olduğunu vurgulayan Aktaş, "Örneğin İngiltere'de yüzde 65,1, Fransa'da yüzde 64,4 ve Almanya'da yüzde 63,9. Birinci sırada ise yüzde 67,8 ile Finlandiya var. Türkiye, OECD sıralamasına bakıldığında ÖTV'nin sıfırlanmasından önce dahi akaryakıttan en az vergi alan yedinci ülke konumundaydı. Eşel mobil uygulamasıyla sıfırlanan ÖTV ile, OECD ülkeleri arasında akaryakıtta KDV hariç vergi almayan da tek ülke haline gelmiş oldu." değerlendirmesinde bulundu.
Aktaş, yıl sonuna kadar ham petrol fiyatlarının varil başına 90 dolar seviyesinde seyretmesini öngördüklerini de ifade ederek, şöyle devam etti:
"Dünyanın önde gelen petrol üreticileri, Covid-19 salgını döneminde talebin azalması nedeniyle düşen petrol fiyatlarıyla uzun bir süre mücadele etti. Şu an yaşadıkları gelir kayıplarını hesaba katarak hareket ediyorlar. Salgın sonrası yaşanan talep toparlanmasına ve üretimin artırılmasına yönelik çağrılara rağmen, OPEC'in mevcut üretimi kademeli olarak artırma planlamasından daha fazlasını yapmaya istekli olmadığı da konuşulanlar arasında. Bu nedenle ham petrol fiyatlarında düşüş değil, maalesef aksine yıl sonuna doğru yükseliş bekliyoruz."
