Ekonomi

Enflasyon oranları açıklandı

TÜİK Haziran ayına ilişkin verileri açıkladı.

05 Temmuz 2010 03:00

T24- Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Haziran ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 0,56, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) ise yüzde 0,50 gerilediğini açıkladı.


TÜİK'in 2003 baz yıllı verilerine göre, Haziran ayı itibarıyla yıllık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 8,37, ÜFE'de yüzde 7,64 oldu. Altı aylık enflasyon TÜFE'de yüzde 3,59, ÜFE'de yüzde 4,93 düzeyinde gerçekleşti.


Haziran ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon tüketici fiyatlarında yüzde 7,41, üretici fiyatlarında yüzde 4,30 düzeyinde oldu.


Türkiye'de Haziran ayı itibariyle yıllık enflasyon, tüketici fiyatlarında (TÜFE) yüzde 8,37, üretici fiyatlarında (ÜFE) yüzde 7,64 arttı.


Geçen yılın aynı ayında yıllık enflasyon TÜFE'de yüzde 5,73 oranında artarken, ÜFE'de yüzde 1,86 oranında gerilemişti. Böylece, Haziran ayı itibariyle yıllık enflasyon, geçen yılın aynı ayının TÜFE'de 2,64 puan, ÜFE'de 9,5 puan üstünde gerçekleşti.


Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Haziran ayı itibarıyla aylık TÜFE ve ÜFE bazında enflasyonda yaşanan düşüş piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Haziran ayında TÜFE yüzde 0,56, ÜFE yüzde 0,50 oranlarında geriledi.


Hazirana ilişkin fiyat artış piyasa beklentileri TÜFE'de 0,01-0,05 azalış, ÜFE'de 0,26-0,31 artış yönünde idi. Merkez Bankası'nın Haziran ayı ikinci beklenti anketinde TÜFE beklentisi yüzde 0,12 düzeyindeydi.


Merkez Bankası Para Politikası Kurulu'nun 17 Haziran tarihinde yaptığı toplantıya ilişkin olarak Merkez Bankası tarafından açıklanan Toplantı Özetine göre, ''uygulanan geçici vergi indirimleri bu yılın Mart ve Nisan aylarında temel mallar yıllık enflasyonu üzerinde yukarı yönlü etkide bulundu. Haziran, Temmuz ve Ekim aylarında söz konusu baz etkilerinin tersine dönerek temel enflasyon göstergelerini olumlu yönde etkileyeceği not edilmelidir'' denilmişti.


Bu yıl Haziran ayında yüzde 0,56 gerileyen TÜFE geçen yıl aynı ay yüzde 0,11, yüzde 0,50 gerileyen ÜFE'de yüzde 0,94 artış göstermişti. Böylece, Haziranda aylık bazda enflasyon, geçen yılın aynı ayının TÜFE'de 0,67, ÜFE'de ise 1,44 puan altında gerçekleşti.


Öte yandan TÜFE'de Haziran ayında endekste yer alan 446 maddeden 93 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 189 maddenin ortalama fiyatında artış, 164 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş kaydedildi.


ÜFE'de ise Haziran ayında endekste bulunan toplam 779 maddeden 179 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 324 maddenin ortalama fiyatında artış, 276 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş oldu.


ÖZEL KAPSAMLI TÜFE GÖSTERGELERİ


Haziran ayına ilişkin özel kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, ''çekirdek enflasyon'' yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 0,33 gerilerken, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise yüzde 0,09 arttı.


Fiyatlar, enerji hariç yüzde 0,68 azalırken, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 0,06 arttı. Enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç yüzde 0,75, enerji hariç ve alkollü içkiler ile tütün ürünleri hariç ve fiyatları yönetilen/yönlendirilen diğer ürünler, dolaylı vergiler hariç enflasyonda da yüzde 0,79 geriledi.


Enerji hariç ve alkollü içkiler ve tütün ürünleri, işlenmemiş gıda ürünleri hariç ile işlenmemiş gıda ürünleri hariç yüzde 0,09 artarken, enerji ve alkollü içkiler, tütün ürünleri ile altın hariç yüzde 0,01 geriledi. Enerji hariç, gıda ve alkolsüz içecekler, alkollü içkiler ile tütün ürünleri ve altın hariç fiyatlarda yüzde 0,10 artış meydana geldi.


Türkiye'de Haziran ayında fiyatlar, önceki aya göre tarım sektöründe yüzde 0,7, sanayi sektöründe yüzde 0,45 oranında azaldı.


Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2003 baz yıllı üretici fiyatları endeksine (ÜFE) göre, Haziran ayında tarımda fiyatlar bir önceki aya göre yüzde 0,7 geriledi ancak bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 12,3, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,4 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 13,08 artış gösterdi.


SANAYİ


Sanayide fiyatlar, Haziran'da bir önceki aya kıyasla yüzde 0,45 oranında azaldı. Bu alanda da bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 3,42, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,04 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 2,47 artış gözlendi.


Sektörler bazında bakıldığında, 3 sanayi sektöründen elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 0,33 artış, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 1,88, imalat sanayi sektöründe yüzde 0,50 düşüş gerçekleşti.


Alt sektörler itibariyle de en yüksek aylık artış yüzde 3,79 ile büro makineleri imalatı alt sektöründe meydana geldi.


En fazla artış gözlenen alt sektörler arasında iletişim teçhizatı imalatı (yüzde 3,68), suyun toplanması, arıtımı ve dağıtımı (yüzde 2,15), plastik ve kauçuk ürünleri imalatı (yüzde 1,21), tekstil ürünleri imalatı (yüzde 1,13), metal cevheri (yüzde 0,71), makine ve teçhizat imalatı (yüzde 0,49) yer aldı.


Endeksin en fazla gerilediği alt sektörler de ham petrol ve doğalgaz çıkarımı (yüzde 7,94), ana metal sanayi (yüzde 3,56), kok kömürü, rafine edilmiş petrol ürünleri (yüzde 2,74), taşocakçılığı ve diğer madencilik ürünleri (yüzde 2,19), mobilya imalatı (yüzde 0,79), tıbbi, hassas ve optik aletler imalatı (yüzde 0,61) şeklinde sıralandı.


YILLIK BAZDA FİYATLAR


TÜİK verilerine göre, sanayinin alt sektörleri değerlendirildiğinde en yüksek yıllık artış, yüzde 36,63 ile ham petrol ve doğal gaz çıkarımında görüldü.


Bunu yüzde 24,72 ile metal cevheri, yüzde 18,9 ile ana metal sanayi, yüzde 12,65 ile kağıt ve kağıt ürünleri imalatı izledi.


Söz konusu Haziran 2009-Haziran 2010 döneminde fiyatlar, tütün ürünleri imalatında yüzde 4,47, giyim eşyası imalatında yüzde 4,44, mobilya imalatında yüzde 3,54, diğer ulaşım araçlarının imalatında yüzde 3,52, büro makinaları imalatında yüzde 3,40 geriledi.


TÜKETİCİ FİYATLARI


TÜFE'ye göre, ana harcama grupları itibariyle Haziran'da bir ay önceye göre en yüksek artış yüzde 1,04 ile eğitimde gerçekleşti.


Haberleşmede endeks yüzde 0,7, konutta yüzde 0,46, ev eşyasında yüzde 0,37, giyim ve ayakkabıda yüzde 0,35 artış kaydetti.


Aynı dönemde endekste düşüş gözlenen kalemler arasında yüzde 2,52 ile gıda ve alkolsüz içecekler ilk sırada yer aldı. Endeks, ulaştırmada yüzde 0,42, eğlence ve kültürde yüzde 0,1 azalma gösterdi.


Haziran 2009-Haziran 2010 dönemini kapsayan yıllık bazda ise TÜFE'de en yüksek artış, yüzde 42,93 ile alkollü içecekler ve tütünde meydana geldi. Ulaştırmada da yüzde 10,21, lokanta ve otellerde yüzde 9,97, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 9,49 ve konutta yüzde 8,37 arttı.


Türkiye'de Mayıs ayı itibariyle, 26 istatistiki bölgeden sadece üçünde TÜFE aylık bazda artış gösterirken, en fazla düşüşün kaydedildiği bölge yüzde 1,13 ile Adana, Mersin bölgesi oldu.


Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 2003 baz yıllı tüketici fiyatları endekslerine göre, Haziran ayında TÜFE, Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan bölgesinde yüzde 0,35, Kastamonu, Çankırı, Sinop bölgesinde yüzde 0,09 ve Erzurum, Erzincan, Bayburt bölgesinde yüzde 0,03 artış gösterdi.


Ağrı, Kars, Ardahan bölgesi yıllık bazda da yüzde 11,88 ile fiyatların en fazla arttığı bölge oldu. Bu bölgeyi yıllık yüzde 10,04'lük artışla Kayseri, Sivas, Yozgat bölgesi, yüzde 9,83 ile de Balıkesir, Çanakkale bölgesi takip etti.


Aylık bazda fiyatların en fazla gerilediği bölge ise yüzde 1,13 ile Adana, Mersin bölgesi oldu. Bu bölgeyi yüzde 1,03 ile Zonguldak, Karabük, Bartın, yüzde 1,02 ile de Şanlıurfa, Diyarbakır bölgesi izledi.


Haziran ayı itibariyle aylık bazda İstanbul'da fiyatlar yüzde 0,70 geriledi, yıllık bazda ise yüzde 7,92 oranında arttı. Ankara'da aylık bazda fiyatlar Haziran ayında yüzde 0,39 gerilerken, yıllık bazda yüzde 9,45 artış gösterdi.


Fiyatlar Haziran ayında İzmir'de yüzde 0,31 geriledi, yıllıkta da yüzde 8,93 arttı.