T24 - The Economist’in gerçekleştirdiği araştırma, Türkiye’nin en zenginlerinin servetlerini katladığını ortaya koydu. 10 milyar dolar üstü servete sahip olan Koç Ailesi zirveyi bırakmazken, Ferit Şahenk 10 milyar dolar üstü servetiyle 2’nci sıraya yükseldi. “En Zengin 100 Türk” de krizden güçlenerek çıkarken, servetleri toplamı 176.4-227 milyar dolar arasına oturdu.
The Economist dergisinin 2004 yılından itibaren her yıl gerçekleştirdiği ‘En Zengin 100 Türk’ araştırması sonuçlandı. Türkiye’nin en zenginlerinin servetlerini katladığını ortaya koyan araştırmada, zirveyi 10 milyar dolar üstü servete sahip olan Koç Ailesi bırakmadı. Koç Ailesi’nin ardından Doğuş Grubu’nun sahibi Ferit Şahenk 10 milyar dolar üstü servetiyle 2’nci sırada yer aldı. Ferit Şahenk’i 7-8 milyar dolarlık servetiyle Ülker Ailesi izledi. 2008 ve 2009 yılında global krizin etkileri nedeniyle servetlerinde erime olan zenginlerin, Türkiye’nin büyüme verilerine paralel olarak krizden güçlü çıktıkları görüldü. En zengin 100 Türk’ün servetlerinin toplamı ise, 176.4 milyar dolar ile 227 milyar dolar aralığına oturdu.
Artışta İMKB etkisi görüldü
Ekonomist’in servet yönetim uzmanları, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) verileri ve özel bankacılık hizmeti veren yetkililerden aldığı bilgilere dayanarak derlediği rakamlara göre, Türkye’nin en zenginlerinin servetlerini katladıkları borsa verilerinden de görüldü. İMKB’deki varlık değerlerinde ciddi artışlar yaşanması, bu varlık değerlerinden şirket sahiplerinin de hisseleri oranında yararlanmasını sağladı. Özellikle çatısı altında banka olan ailelerinin servetlerinde yüzde 50’nin üzerinde artış olduğu dikkat çekti. Garanti Bankası’nın ortağı Şahenk Ailesi, Akbank’ın ortağı Sabancı ailesi, Yapı Kredi’nin ortağı Koç Ailesi, TEB’in ortağı Çolakoğlu Ailesi, Tekstilbank’ın sahibi Turgut Yılmaz bu anlamda öne çıktı.
Sabancılar ayrı ayrı
Listenin ilk 3’ünde yer alan Koç Ailesi, Ferit Şahenk ve Ülker Ailesi’nin ardından 6-7 milyar dolarlık servetle Mehmet Emin Karamehmet ve Şarık Tarık geliyor. 5-6 milyar dolar servete sahip zenginler arasında ise sırasıyla, Doğan Ailesi, Şevket Sabancı, Erol Sabancı, Türkan Sabancı, Ömer Sabancı ve Ailelesi ile Eczacıbaşı Ailesi ve Yazıcı Ailesi yer alıyor. Bu yılın dikkat çeken değişimlerinden biri de Sabancı Grubu’nda oldu. 2004 yılında Sakıp Sabancı’nın vefatıyla birlikte başlayan ayrılık rüzgarları sonrasında 2010 yılında her kardeşi ayrı değerlendirmeye alındı. Tüm kardeşlerin toplam servetleri toplandığında 20 milyar doların üzerinde bir rakam ortaya çıkarken, ayrılık sonrası kardeşler 5-6 milyar aralığında yer aldı.
Listeye 31’nci sıradan girdi
Koza Altın’ı halka açan İpek Ailesi listeye 31’inci sıradan 1.5-2 milyar dolarlık servetiyle girerken, Aksa Enerji’yi halka açan Kazancı Ailesi de yine1.5-2 milyar dolarlık servetleriyle 32’nci sırada yer aldı. Gürel Ailesi, İsmail Tarman, Muharrem Yılmaz ve Rona Yırcalı da bu yıl listeye yeni giriş yapan diğer isimler oldu.
Özel uçak ihtiyaç oldu
En zengin listesinde yer alan birçok isim iş güvenliği ve zaman tasarrufu için özel uçak almayı tercih ediyor. Mustafa Koç’tan Hüsnü Özyeğin’e Hamdi Akın’dan Boydak ailesine kadar pek çok kişinin özel uçağı bulunuyor. Özel uçak sahibi olmak sadece uçak alım maliyetiyle bitmiyor. Bir jetin personelden yakıta kadar tüm masraflarının aylık maliyetinin yaklaşık 200 bin lira olduğu belirtiliyor. Pilot, yedek pilot, teknisyen gibi 10’a yakın kişinin istihdam edilmesi gerekiyor.
Topbaş ve Akın sıçrama yaptı
En Zengin 100 Türk listesinde, Hamdi Akın’ın sahibi olduğu Akfen Holding, hem halka arzıyla hem de TAV iştirakinin değerlenmesiyle 2010’da dikkat çeken aileler arasında yer aldı. Hamdi Akın 63’ten 41’e yükselirken, BİM’in ana ortaklarından Topbaş Ailesi, 1-1.5 milyar dolarlık servetle 83’ten 51’e tırmandı. İnşaat firması sahiplerinin üst sıralara doğru hareket ettiği görülen listede öne çıkan isim ise Ali Ağaoğlu oldu. 2-3 milyar dolar servetiyle 44’üncü sıradan 29’uncu sıraya kadar yükselen Ağaoğlu’nun yanında 77’nci sıradan 53’e çıkan Erdoğan Demirören de dikkat çekti.
Harcamalar sağlık ve seyahate kaydı
Varlıklı kişiler, önceki yıllarda harcamalarının çoğunu moda ve mücevhere yaparken, 2009 sonrasında en çok para harcanan kalem olarak seyahat, sağlık, spa ve gurme lezzetler öne çıktı. Farklı deneyimler edinmek, ilginç yemekler yemek ve tam donanımlı güzellik merkezlerine gitmek önemli bir hal aldı. Sağlyk merkezlerine arınma amaçlı yapılan seyahatler de görülmeye başlandı.
Gelirleri ortalamanın 25 katı
The Economist, Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerini derleyerek en zenginlerin profiline ilişkin şu bilgileri derledi:
En zenginler hem nüfusun hem de toplam hane sayısının yaklaşık on binde 1’lik bölümünü oluşturuyor. Buna göre bu yıl için en zengin hanelerin sayısının 2 bin 200 olduğu, bu hanelerde yaşayan fert sayısının ise 8 bin 800 olduğu tahmin ediliyor.
Türkiye’de gelir piramitinin en tepesinde yer alan aileler toplam gelirin yüzde 0.3 dolayında bir kısmını alıyor. En zengin hanelerin her birine 1.5 milyon liralık gelir düşüyor.
Bu rakamları dolar cinsinden ifade edildiğinde en zenginlerin 2010 yılındaki toplam gelirleri 2.2 milyar dolar civarında olduğu görülüyor.
Türkiye genelinde bu yıl kişi başına düşen gelirin 10 bin 40 dolar, hane başına düşen gelirin ise 40 bin 110 dolar olması bekleniyor. Buna göre en zenginlerin yıllık geliri Türkiye ortalamasının
25 katını buluyor.
