Ekonomi

“Ekonomik küçülmeyi ne frenledi?” tartışması: Baz etkisi ve finanstaki büyüme

31 Ağustos 2020 15:51

Ekonominin ikinci çeyrekte yüzde 9.9 küçüldüğünün açıklanması sonrasında Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın, Türkiye’nin COVID-19’dan en az etkilenen ülkelerden biri olduğunu açıklaması, daralma oranını sınırlandıran faktörleri gündeme getirdi. Ekonomistler, Türkiye’nin geçen yılın aynı döneminde de daraldığına, finans ve sigortacılığın hızlı büyüyerek hava yastığı görevi üstlendiğine ve dolar bazındaki daralmanın çok daha sert olduğuna dikkat çektiler...

“Geçen yılın aynı çeyreğinde küçülmemiş olsak bu yıl daha az küçüldük”

Türkiye ekonomisi geçen yılın 2.çeyreğinde de yüzde -1,7 oranında büyüdüğüne, yani küçüldüğüne dikkat çeken ekonomi yazarı Özcan Kadıoğlu, “Örnek verilen tüm ülke ekonomileri büyümüştü. Biz geçen yılda küçüldüğümüz için 2020 de bir miktar daha az küçülmüş olduk. Aşırı kredi genişlemesi de küçülmeyi sınırladı” dedi.

“Finanstaki büyüme sınırlandırmış olabilir”

Türkiye ekonomisinin ikinci çeyrekte yüzde 9.9 küçülmesini değerlendiren Altınbaş Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğr. Üy. Seçil Yıldırım Karaman, Koronavirüs salgınının yarattığı şokun etkilerinin bu dönemde net biçimde ortaya çıktığını belirtti. Yılın ikinci çeyreğinde sanayinin yüzde 16.5, hizmetler sektörünün ise yüzde 25 daraldığına dikkat çeken Dr. Seçil Yıldırım Karaman, finans ve sigortacılık faaliyetlerinde gerçekleşen yüzde 27.8’lik büyümenin gayrisafi yurtiçi hasıladaki (GSYH) daralmayı sınırlandırmış olabileceğini ifade ederek şöyle dedi: “2020’nin 2. çeyreğinde gerçekleşen yüzde 9.9’luk daralma, yüzde 11 olan beklentinin altında kaldı. Geçtiğimiz dönemlerde GSYH’daki büyüme, sanayi sektöründeki büyümeye yakın oranlarda gerçekleşirdi. 2020’nin 2. çeyreğinde GSYH, sanayi sektörüne kıyasla daha az daraldı. Bu durum, COVID-19 ortamının getirdiği belirsizlik nedeniyle finans ve sigortacılık faaliyetlerinde gerçekleşen artıştan kaynaklanmış olabilir.”

Dolar bazında çok sert daralma

Demokrat Parti Genel Başkan Yardımcısı, Ankara, Eski Dış Ticaret Müsteşar Yardımcısı Bülent Şahinalp ise dolar bazında hesaplandığında GSYH’nın uzun zamandır küçüldüğüne dikkat çekerek şöyle dedi: “2020 yılı 2. çeyreğinde 153,18 milyar dolar olarak gerçekleşen cari fiyatlarla GSYH, 2018 yılı 2. çeyrekteki 208,95 milyar dolar ve 2019 yılı 2. çeyrekteki 175,23 milyar dolarlık seviyelerin bir hayli gerisinde kaldı. Ülke giderek küçülüyor, vatandaş giderek fakirleşiyor!”