Türkiye, Rusya'nın ekonomik yaptırım kararlarını Dünya Ticaret Örgütü'ne şikâyet etme ve uluslararası mahkemelere taşımaya hazırlanıyor. Sabah'a konuşan Ekonomi Bakanı Mustafa Elitaş, Rusya'daki küçük şehirlerdeki Türk şirketlerine hisselerini Rus ortaklarına devretmeleri için tehdit, baskı yapıldığı yönünde şikâyetler geldiğini belirterek, "Ticaretin ahlakı vardır. Bu insanlar Rus devletine güvenip yatırım yapmışlar. Sabırla izliyoruz, Türkiye de karşı ambargo koyabilir" dedi. Bakan Elitaş, Rusya masasına gelen şikâyetlerin Dünya Ticaret Örgütü nezdinde değerlendirildiğini belirterek, "Gelen şikâyetlere ilişkin delilleri topluyoruz. Uluslararası mahkemelere gitmek söz konusu olacak. Hak zayiine uğrayan kim varsa hakkı aranacak" dedi.
Ekonomi Bakanı Elitaş'ın açıklamalarından satır başları şöyle:
RUSYA HAVA DURUMU GİBİ: Rusya'nın tutumunu hava durumuna benzetiyorum. Bazen güneşli, bazen parçalı bulutlu bazen de yağmurlu fırtınalı. Parçalı bulutluysa ona göre muamele ediyor. Ticaret kurallarına uygun olmayan davranışlar ortaya koyuyor. Sorunlar konuşularak çözülür. Kriz çıkar çıkmaz Rusya masası kurduk. Acil olarak yaş meyve sebze ihracatçıları ile bir araya geldik. Yoldaki ve gümrükteki mallar var. Bu konuyu hallettik.
TÜRK ŞİRKETLERİNE BASKI: Rusya masasına gelen çok sayıda şikâyet var. Büyük şehirlerden ziyade küçük şehirlerde Rus ortaklı şirketlerin tehdit edildiği, zorluklar çıkarıldığı bilgileri geliyor. Rus ortaklarına devretmeleri yönünde baskılar yapıldığı söyleniyor. Ülkemize yatırım, imalata çağırdığımız yabancı firmalar var. Ülkeleriyle sıkıntı yaşadığımızda yaptırıma gidersek uluslararası platformda saygınlığımızı yitiririz.
Bir domates 6 lira
RUS HALKI CEZALANDIRILIYOR: İlk yaptırımları yaş meyve sebze ihracatını durdurmak oldu. Bu sebze, meyveyi almayabilirsiniz. Ancak, bu ürünleri taşıyan gemileri tutup, içindeki ürünlere zarar vermek ticari ahlaka uygun değil. Rusya'nın bu konudaki yaptırım kararının sonuçlarını görüyoruz. Bugün bir domates 6 liraya çıkmış. Bu Türkiye'yi cezalandırmak değil Rus halkına zulüm.
KARŞI AMBARGO KOYABİLİRİZ: Farklı sektörlerde de benzeri baskılar görüyoruz. Sabırla takip ediyoruz. İşadamlarımıza küçük şehirlerde yapılan tehditler henüz teyit edilmedi. Bizim Rus halkı ile bir sorunumuz yok. Turistlerin gelmesini engellemek de insan haklarına aykırıdır.
DELİLLERLE MAHKEMEYE GİDİLECEK: Rusya masası, Dünya Ticaret Örgütü nezdinde değerlendirmeler yapıyor. Gelen şikâyetlere ilişkin deliller toplanıyor. Hak zayiine uğrayan kim varsa uluslararası mahkemelere gidilecek. Yaş meyve sebze ihracatı konusunda Rusya kapanırsa hangi ülkede hangi ürünün tercih edileceği konusunda portföyümüz var. İhracat yapmayı iyi bilen KOBİ'lerimiz var.
Süveyş'ten geçiş formülü
SÜVEYŞ KANALI'NDAN GEÇİŞ: Geçen hafta Suudi Arabistan ziyaretimiz çok anlamlıydı. Rusya ile yaşanan kriz sonrası "Türk malı kullanımı kampanyası" başlattıkları için hem Kral'a hem de oğluna teşekkür ettim. Gemilerin Süveyş Kanalı'ndan geçişi ile ilgili sorunları dile getirdik. Bunun çözümü için takip edeceklerini söylediler.
KRİZ SONRASI DARALMA YÜZDE 10: Geçen yılın 11 aylık döneminde Rusya ile ticarette yüzde 40 bir daralma vardı. Rusya'da petrol fiyatlarındaki düşüşten kaynaklı ciddi bir gelir kaybı söz konusu. Harcanabilir kaynağı bitti. 24 Kasım 2015 itibarıyla 35 günlük süre içinde yüzde 52'lik bir daralma söz konusu oldu. Bunun da yüzde 10'unun krizden kaynaklı olduğu söylenebilir.
