Türkiye'de bakliyat ürünlerine yönelik üretim son yıllarda ciddi bir gerileme trendinde.
TÜİK verilerine göre 1990’larda 630 bin ton olan kırmızı mercimek üretimi, 2013’te 395 bin tona geriledi. 216 bin ton olan yeşil mercimek üretimi 22 bin tona gerilerken, aynı dönemde nohut üretimi 860 bin tondan 506 bin tona düştü. Kuru fasulye üretimi ise 210 bin ton seviyelerinden 195 bin tona inerken bakla üretimi de 75 bin tondan 18 bin tona geriledi.
bloomberght'den İrfan Donat'ın haberine göre, bu rakamların özeti olarak 1990’lı yıllarda 2 milyon ton seviyelerindeki kuru bakliyat üretimi geçen yıl itibariyle 1.1 milyon tonu gördü.
Üretim ile paralel şekilde baklagil ekilen tarım arazileri de hızla azalıyor. 1990'lı yıllarda 20 milyon dekar olan Türkiye'nin bakliyat ekim alanı 2013 yılında 8 milyon dekara geriledi.
Baklagil ekim alanında hızlı kayıp
Son 20 yılda ekim alanı yüzde 60, rekolte de yüzde 40 civarında geriledi. Ekim alanlarındaki daralmaya karşın verim birçok bakliyat ürününde artış gösterse de söz konusu durum toplam bakliyat üretiminin artmasını sağlayamaya yetmedi.
Arzdaki yetersizlik ise ithalatın artışına eden oldu. Ziraat Mühendisleri Odası’nın 8’inci Teknik Kongresi’nde yapılan sunumlarda da bu konu gündeme geldi.
2000 yılında 78 milyon dolara ulaşan baklagil dışalımı, 2003’e kadar azalma göstererek 14 milyon dolara kadar geriledi ama daha sonraki yıllarda sürekli artış gösterdi.
Türkiye bakliyatta ithalatçı konuma düştü
2013 yılında baklagil ithalatı 235 milyon doları bulan Türkiye bu alanda net ithalatçı konuma düştü. Baklagil ithalatının büyük kısmını kırmızı mercimek oluştururken bunu fasulye ile yeşil mercimek izliyor.
Üretim politikasındaki eksiklik ve yanlışlıkların da etkisiyle Türkiye’de baklagil yetiştiriciliği çiftçinin isteğine bağlı hale gelmiş durumda. Bu trend son dönemde oldukça ciddi boyutlara ulaştı.