Suat SÖĞÜT/FİNİKE (Antalya), (DHA) - ÇANAKKALE Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Deniz Kaplumbağaları Araştırma ve Uygulama Merkezi Koordinatörlüğü bünyesinde görev yapan öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Aytaç Altın, son dönemde caretta carettaların insanlara saldırdığı iddialarına ilişkin, \"Bu hayvanlar dinozor tarihini görmüş. Dünya tarihinde kaplumbağaların insanlara saldırısı yok. Bu hayvan 5 milyon yıl kimseye saldırmadı da şimdi \'insan yiyeyim\' mi dedi. İnsanlar biraz yanlışı kendinde aramalı\" dedi.
Finike Doğa Koruma Milli Parklar Şefliği sahasında, Orman Su İşleri Bakanlığı Tabiat Koruma Genel Müdürlüğü ile ÇOMÜ Deniz Kaplumbağaları Araştırma ve Uygulama Merkezi tarafından başlatılan çalışmaların bu sezonki bölümü tamamlandı. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Altın\'ın ekip liderliğinde Kumluca ile Finike plajında yaklaşık 3 aydır devam eden deniz kaplumbağası popülasyonunun araştırılması, izlenmesi ve korunmasına yönelik çalışmanın verileri, Finike Ziraat Odası\'nda gerçekleştirilen toplantıda ele alındı.
716 YUVADAN 9200 YAVRU ÇIKTI
Toplantıda Yrd. Doç. Dr. Aytaç Altın, Kumluca ve Finike plajında gerçekleştirilen projenin verilerine yönelik açıklama yaptı. 3 aylık süreçte 14 kilometrelik alanda çalışma yaptıklarını ve ekip çalışmasıyla 716 caretta caretta yuvası tespit ettiklerini anlatan Yrd. Doç. Dr. Altın, bu yuvalardan 9 bin 200 yavru çıktığını, 128 yuvada fırtınalardan ya da su baskınlarından dolayı yumurtaların bozulduğunu, 116 yuvanın ise kayıp olduğunu söyledi. Alan çok geniş olduğu için bazı olumsuzlukları önleyemediklerini kaydeden Yrd. Doç. Dr. Altın, sahile giren ciplerin ya da kros motorların yaptığı yarışmanın da buna neden olduğunu vurguladı.
\'36 KAPLUMBAĞAYI MARKALADIK\'
Yuvadan çıkan 9 bin 200 yavrudan belki 10 ya da 20\'sinin erişkinliğe ulaşıp bu plajlara geri gelebileceğini anlatan Yrd. Doç. Dr. Aytaç Altın, çalışmalar sırasında buldukları kaplumbağaları incelediklerini ve marka taktıklarını aktardı. Yrd. Doç. Dr. Altın, 5 kişilik ekiple gece gündüz çalışarak Caretta carettanın yuva yaptığı yeri beğenmezlerse ya da riskli görürlerse taşıdıklarını, kuluçka süresini tamamlayan yuvaları açıp yavruların çıkmasına yardımcı olduklarını belirtti. 17 Haziran\'dan itibaren markalama çalışmalarına başladıklarını vurgulayan Yrd. Doç. Dr. Altın, \"Kaplumbağanın sağ ön yüzgecine bir marka taktık. 36 kaplumbağayı markaladık. Anaç kaplumbağaların markalanması esnasında 17\'si yuva yaptı, 17\'si de yuva yapmadan döndü. Bazı yerlerde özellikle kaplumbağa çok rahatsız edildiği için yuva yapmadan geri dönüyor. Yuva yapanlara dokunmadık. Bekledik. İşleri bittikten sonra markaladık. Markalama bizim için kaplumbağanın hayat döngüsünü belirlemek adına önemli. Nereye gidiyor? Nerede yaşıyor?\" diye konuştu.
\'HAVA ALMAYA ÇIKAN KAPLUMBAĞANIN ÜSTÜNE ATLADIK\'
Yavrulama dönemlerinin haziran ve temmuz ayları olduğuna işaret eden Yrd. Doç. Dr. Aytaç Altın, belediyelerin sahil düzenleme çalışmalarını mayıs ayı ortasında gerçekleştirmesine yönelik çalışmalar yapacaklarını kaydetti. Caretta carettaların insanlara saldırdığı iddialarına da açıklık getiren Yrd. Doç. Dr. Altın, şunları kaydetti:
\"Caretta carettaların doğasında böyle bir şey yok. Ancak yine insanların etkisiyle beslenme alışkanlığı değişiyor. Doğal dengesi bozuluyor. Beslenmesiyle ilgili müdahale edildiği zaman biyolojisi bozuluyor. Kısa sürede enerjiye dönüştürüyor. Bu hayvanlar dinozor tarihini görmüş. Dünya tarihinde kaplumbağaların insanlara saldırısı yok. Bu hayvan 5 milyon yıl kimseye saldırmadı da şimdi \'insan yiyeyim\' mi dedi. İnsanlar biraz yanlışı kendinde aramalı. \'Biz ne yaptık da bu hayvanların biyolojisini bozduk\' diye. \'Turiste göstereceğim\' diye teknenin altına yiyecek attık. Hava almaya çıkan kaplumbağanın üstüne atladık. Yavrularken gittik fotoğraf çektik. Pozlar verdik yanında. Dolayısıyla kaplumbağanın biyolojisi bozuldu. Bazı kaplumbağalar artık göçe bile gitmiyor. Gitmesi gerekiyor. Gitmiyor. Neden? Hazır besin var çünkü. Bir algı oluştu artık. İnsanlar kaplumbağa görünce kaçmaya başladı. Bu algının mutlaka değişmesi gerekiyor. Kaplumbağanın saldırma içgüdüsü yok.\"
\'FARKINDALIK ARTIRILMALI\'
Burdur 6\'ncı Bölge Müdürlüğü Doğa Koruma ve Sulak Alanlar Şube Müdürü Ersan Berberoğlu da Caretta carettaların korunmasına yönelik yapılması gerekenler hakkında bilgi aktardı. Toplumda bilinç oluşturma noktasında farkındalığın artırılması gerektiğini belirten Berberoğlu, yavrulama döneminden önce yapılan toplantıların da vatandaşı daha duyarlı hale getirilebileceğini kaydetti.
FOTOĞRAFLI
