Diyarbakır'daki 516 yıllık camiye kurşun!

Diyarbakır’da hendeklerin kazılı bulunduğu merkez Sur İlçesi’nde bulunan ve halk arasında “Dört Ayaklı Minare” olarak bilinen 516 yıllık Şeyh Mutahhar Camisi, bu sabaha karşı çıkan çatışmada ciddi hasar gördü. 

Son üç ayda üç kez sokağa çıkma yasağının uygulandığı Sur İlçesi’nin bazı mahalleleri, kazılan hendek ve yaşanan çatışmalar nedeniyle tehlikede. Sokağa çıkma yasağı yok ancak fiili olarak kimse bu bölgelere giremiyor. Hendeklerin kazılı bulunduğu Balıkçılarbaşı Semti’ndeki tarihi Dört Ayaklı Minare’nin bulunduğu alanda dün gece ve bu sabaha karşı silah sesleri duyuldu. Çatışmanın izleri, gün ağarınca ortaya çıktı. Çatışmada, Akkoyunlu Sultanı Sultan Kasım tarafından 1500 yılında yaptırılan Şeyh Mutahhar Camisi ağır hasar gördü. Minaresinin üzerine kurulu olduğu dört sütunun ön iki ayağına onlarca kurşun isabet ettiği ve parçaların koptuğu gözlendi.

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), bu yıl Diyarbakır Surları ve Hevsel Bahçeleri'ni de "Dünya Kültür Mirası" olarak tescillendiğini ilan etmişti. Halk arasında “Dört ayaklı minare” olarak bilinen Şeyh Mutahhar Camisi de, bu kapsamda UNESCO tarafından bir tampon olarak kabul edildi.

“Kültür katlediliyor”

Bölgeyi bilen ancak isminin kullanmasını istemeyen bir arkeolog, “UNESCO’nun Dünya Mirası olarak kabul ettiği Surlar arasındaki caminin tampon bölge içinde görüldüğünü” aktarırken, yetkililerin, bu tanım kapsamındaki tarihi yapıları iyileştirmekle yükümlü olduğunu aktardı. Arkeolog, “UNESCO, bu geçiş bölgesi olarak görülen alandaki bazı yapılar için belli bir süre tanımıştı. Eğer yeterli iyileştirmeler yapılırsa bu caminin de tarihi miras listesine girmesi mümkün olabilirdi. Bu bölgede 750’ye yakın Kültür Bakanlığı tarafından tescillenen yapı var. Ancak buraya kurşun sıkılarak kültür de katlediliyor. Bunu kimse dikkate almıyor, hatta bilinçli yapıldığını düşünüyoruz. Suriye’de, IŞİD’in Palmira’da yaptığı katliamla burada sıkılan kurşunun hiçbir farkı yok” dedi.  

2017’de UNESCO heyetinin tespit için Diyarbakır’a geleceğini söyleyen arkeolog, “Eğer yapıları koruma kriterlerine uyulmadığı tespit edilirse dünya mirasları listesine girmiş surları da listeden çıkarabilirler” ifadesini kullandı.