Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Dairesi (DİSK-AR) Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) işsizlik verileri, İŞKUR'un Eylül 2018 dönemi verileri ve Sosyal Güvenlik Kurumu'nun (SGK) Temmuz 2018 dönemi sigortalı istatistiklerini değerlendirdiği raporunu yayımladı.
İşsizlik ve istihdama ilişkin olarak değerlendirmelerin yer aldığı raporda; işsizlikte patlama yaşandığı, dar tanımlı işsiz sayısının 3 milyon 581 bine ulaştığı, kayıtlı işsiz sayısının 3 milyon 133 bine eriştiği, geniş tanımlı işsiz sayısının 6.3 milyonu aştığı, aktif sigortalı sayısının 270 bin azalmış olması gibi verilere yer verildi. TÜİK'in verilerine göre ise işsiz sayısı 3 milyon 531 bin.
Raporda ayrıca, kadın işsizliğinin yüzde 14.3’e ulaştığı, genç kadın işsizlik oranının yüzde 25.6 olduğu, 1 milyon 30 bin üniversite mezununun işsiz olduğu, her yüz gençten 28’nin ne eğitimde ne istihdamda yer aldığı belirtildi.
“İşsizlikte patlama yaşanıyor”
Rapora göre Haziran 2018 döneminde yüzde 10.2 olan dar tanımlı standart işsizlik 0.6 puan artarak yüzde 10.8 olarak gerçekleşti. Dar tanımlı işsiz sayısı bir önceki aya göre 216 bin kişi artarak 3 milyon 531 bine ulaştı. İŞKUR ve SGK verilerinin işsizliğin hızla arttığının göstergesi olduğu vurgulanan raporda, “Önümüzdeki aylarda krizin etkisiyle işsizlikte yoğun bir artış olacağını söylemek mümkündür” denildi.
“Gerçek işsizlik sayısı 6,3 milyon”
Geniş tanımlı işsiz sayısının son bir ayda 358 bin arttığı belirtilen raporda, “Standart işsizlik hesaplaması dışında alternatif ve gerçek bir işsizlik hesaplama yöntemi olarak kabul edilen geniş tanımlı işsiz sayısı DİSK-AR tarafından Temmuz 2018 için 6,3 milyon olarak hesaplanmıştır” ifadelerine yer verildi. Kadın ve genç işsizliğine dair verilerin de paylaşıldığı raporda kadın işsizlik oranının yüzde 14.7 olduğu, 15-24 yaş arası gençlerin yüzde 27.7’sinin ne eğitimde ne istihdamda yer aldığı ifade edildi.
“İşsizliğe karşı öneriler”
DİSK-AR raporun sonunda işsizliğin azaltılması ve istihdamda kalıcı güvenceli artış sağlanması için önerilerini sıraladı.
DİSK-AR’ın önerileri şöyle:
-Çalışanların sorumlu olmadıkları krizin sonuçlarından korunması için toplu işten çıkarmaların yasaklanmasını ve yargı iznine bırakılmasını istiyoruz.
-İstihdam artışlarında kamunun payı dikkate değerdir. Kamu istihdamının artırılması, kamuda eğreti ve güvencesiz çalışma biçimleri yerine, kadrolu ve güvenceli istihdam artışının sağlanması yaşamsal önemdedir. Kamu girişimciliği ve hizmetleri istihdam yaratacak şekilde yeniden ele alınmalı ve kamuda personel açığı derhal kapatılmalıdır.
-İş başında eğitim adı altında çırak, stajyer, kursiyerlerin ve bursiyerlerin ucuz işgücü deposu olarak kullanılması uygulamasına son verilmelidir.
- “Herkesin çalışması için, herkesin daha az çalışması” ilkesi doğrultusunda haftalık çalışma süresi gelir kaybı olmaksızın 37,5 saate, fazla mesailer için uygulanan yıllık 270 saat sınırı, 90 saate düşürülmelidir.
-Uluslararası çalışma normları doğrultusunda herkese en az bir ay ücretli yıllık izin hakkı tanınmalıdır.
-Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun “insana yaraşır iş” yaklaşımı temelinde herkese güvenceli ve nitelikli işler sağlanmalıdır.
-Sendikal hak ve özgürlüklerin kullanımı güvence altına alınmalı, sendikal barajlar kaldırılmalı, herkesin sendika hakkını özgürce kullanabilmesi için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
-Toplum yararına çalışma programları kapsamında çalıştırılanlar daimî işçi statüsüne geçirilmelidir.
-İşsizlik Sigortası Fonunun amaç dışı kullanımına son verilmeli ve yararlanma koşulları özellikle kriz dönemlerinde kolaylaştırılmalıdır.
-Ücret Garanti Fonu kapsamı genişletilmesi işçilerin 6 aylık her türlü işçilik alacağı garanti kapsamına alınmalıdır.
-Kadın istihdamının artırılması ve işsizliğinin azaltılması için işgücü piyasalarındaki cinsiyetçi uygulamalara son verilmeli, ev içi bakım emeği devletin gereken nitelikli, yaygın ve ücretsiz bakım hizmetlerini sağlaması ile kadının üzerinden alınmalıdır.
