DİSK’in araştırma birimi DİSK-AR, Türkiye’nin pandemide halkına az desteği sağlayan ülke olduğunu belirten bir rapor yayınladı.
Rapora göre zengin ülkeler vatandaşlarına gayri safi yurt içi hasılalarının yüzde 12,7’si düzeyinde nakit harcama ve gelir desteği sağlarken, orta gelirli ülkelerde bu oran yüzde 3,6, yoksul ülkelerde yüzde 1,6’de kaldı. Türkiye’de ise yüzde 1,1 olarak gerçekleşti.
Covid-19 döneminde nakit harcama ve gelir desteklerinin Gayrisafi yurtiçi hasıla (GSYH) içindeki payının en fazla olduğu ülke yüzde 19,1 ile Yeni Zelanda oldu. Yüzde 16,7 ile ABD, yüzde 16,2 ile İngiltere ve yüzde 16,1 ile Avustralya, Yeni Zelanda’yı izledi.
Covid-19 döneminde hükümetlerce yapılan nakit harcama ve gelir desteklerinin GSYH içindeki payının en az olduğu üç ülke ise Meksika, Türkiye ve Arnavutluk olarak gerçekleşti. 2020’de Meksika’da verilen nakit harcamaların ve gelir desteklerinin GSYH içindeki payı yüzde 0,7 oldu. Türkiye ve Arnavutluk’un Covid-19 döneminde nakit harcamalarının GSYH içindeki payı yüzde 1,1’de kaldı.
Nakit desteklerde en sonra
Türkiye’de Covid-19 kapsamında 2020 yılında yapılan toplam nakit desteği ise 42,8 milyar TL olarak gerçekleşti. Covid-19 döneminde yapılan nakit harcamaların toplam ekonomik ve parasal desteklere oranında yüzde 90 ile Avustralya, yüzde 88 ile Yeni Zelanda ve yüzde 87 ile ABD ilk sıralarda yer aldı. Türkiye, yüzde 11 ile son sırada yer buldu.
DİSK-AR, nakit desteklerin yetersizliğiyle ilgili şu yorumu yaptı:
“Türkiye tarafından yapılan nakit destek ve harcamalar hem oransal hem de miktar olarak diğer ülkeler ile karşılaştırılamayacak kadar düşüktür. Öte yandan Türkiye’de yapılan toplam 42,8 milyar TL’lik nakit transferin 35 milyar TL’si işsizlik sigortası fonundan, yaklaşık 6,4 milyarı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonundan ve 2 milyar TL’si ise bağış kampanyasından sağlanmıştır. Böylece Türkiye tarafından yapılan nakit desteklerde bütçeden doğrudan ayrılan kaynak söz konusu değildir.”