Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) salgının istihdama olan etkisini ortaya koyan bir rapor yayımladı.
Rapora göre; koronavirüs (Covid-19) salgının başlangıç yılı olan 2020'den bu yana Türkiye'de yüzde 13,2 istihdam kaybının yaşandığı açıklanırken, ortalama 3 milyon 613 bin kişinin işsiz kaldığı ifade edildi.
İstihdam kaybında kadınlarda yüzde 15,5 olurken, erkeklerde ise yüzde 12,4 olarak gerçekleşti.
Türkiye'nin istihdamdaki söz konusu kaybı dünya ortalaması olan 8,8 seviyesinin çok üstünde gerçekleşti.
2020’de dünya genelinde 255 milyon istihdam kaybı yaşandı
DİSK-AR'ın Dünya Çalışma Örgütü (ILO) verilerine dayandırdığı bilgilere göre 2020’de, 2019 4. çeyreğe göre küresel olarak çalışma süreleri yüzde 8,8 oranında azaldı. ILO çalışma sürelerindeki bu düşüşün 255 milyon eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybına karşılık geldiğini hesapladı.
İstihdamdaki kayıpların ise salgın sebebiyle işsiz kalanlar ve işgücünden çekilen sayısındaki artıştan kaynaklandığı belirtilirken ayrıca salgın nedeniyle iş saatlerindeki kısalmalar, kısa çalışma ve izin uygulamaları ile işten çıkarmaların artmasının da etkili olduğu belirtildi.
Yine ILO verilerine göre dünya genelinde istihdam kaybı ülke gruplarına göre değişiklik gösterirken, bu durumda ülkelerin aldıkları farklı önlemler rol oynuyor.
Türkiye dünya ortalamasının üstünde
2020’de, önceki yılın 4. çeyreğine göre eşdeğer tam zamanlı istihdam kaybı oranı düşük gelirli ülkelerde yüzde 6,7, orta-yüksek gelirli ülkelerde yüzde 7,3, yüksek gelirli ülkelerde yüzde 8,3 ve düşük-orta gelirli ülkelerde yüzde 11,3 olarak gerçekleşti.
DİSK-AR hesaplamalarına göre ise Türkiye’de bu oran 2020 yılı için yüzde 15,8 olurken, oranın ortalamanın çok üstünde olması dikkat çekti.
2020'de en büyük kayıp 2. çeyrekte
DİSK-AR'ın raporuna göre 2020 yılında 2019'un 4. çeyreğine göre bakıldığında istihdam kaybı çeyrekler bazında şu şekilde;
1. çeyrekte 2 milyon 117 bin (yüzde 7,8), 2. çeyrekte 8 milyon 942 bin (yüzde 32,8), 3. çeyrekte 3 milyon 307 bin (yüzde 12,1) ve 2020 4. çeyrekte 2 milyon 862 bin (yüzde 10,5).
Bu verilerle birlikte 2020 yılında en çok istihdam kaybının yaşandığı çeyrek 2. çeyrek oldu.
2021 yılında ise ekonomideki kısmi açılmalarında etkisiyle 1. çeyrekte istihdam kaybı 2019 4. çeyreğe göre yüzde 8 ve 2021 2. çeyrekte ise yüzde 8,3 olarak gerçekleşti.
Böylece salgının 6 çeyreklik döneminde (2020 başı-2021 Haziran ayı) toplam istihdam kaybı oranı yüzde 13,2 ve sayısı ise 3 milyon 613 bin oldu.
Kadın istihdamında büyük kayıp
DİSK-AR'a göre tüm dünya genelinde istihdamda yaşanan kadın kayıpları, erkek kayıplarından daha fazla gerçekleşti.
Salgın nedeniyle dünya istihdamındaki kadın kaybı 2020'de yüzde 5 iken, erkeklerde bu oran yüzde 3,4 civarında kaydedildi.
Türkiye'de ise 2020'de kadın istihdamındaki kayıp, 2019 4. çeyreğine oranla yüzde 18,3 olarak gerçekleşirken, bu oran sayısal olarak 1 milyon 408 bin kadın çalışana karşılık geldi.
Aynı dönemde erkeklerde ise istihdam kaybı kadınlardan 4,5 puan az olarak yüzde 14,8 olurken, sayısal bazda 2 milyon 899 bin olarak gerçekleşti.
2020 1. çeyrek ile 2021 2. çeyrek arasındaki 6 çeyreklik dönemde ise ortalama istihdam kaybı erkeklerde yüzde 12,5 (2 milyon 422 bin) ve kadınlarda yüzde 15,5 (1 milyon 191 bin) olarak gerçekleşti.
