T24- Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi Direktörü Prof. Dr. Fuat Keyman ile Öğretim üyesi Özge Kemahlıoğlu’nun, “Türkiye’deki Demokrasi Algısı” raporu açıklandı. Rapora göre, vatandaşların gözünde Türkiye’deki demokratik sistem kusurlu ve hatta melez rejime kayma riski taşımakta. Toplumun demokrasi algısının da, özellikle haklar ve özgürlükler konusunda "sınırlı ve kusurlu" bir yapıya sahip olduğu belirtilen raporda, demokrasinin kalitesinin iyileştirilmesi için etkili olabilecek siyasi kültürün Türkiye’de hâlâ gelişmediği vurgulandı. Raporda Türk halkının düzen ve istikrarı, temsil ve özgürlüğün önünde gördüğüne de dikkat çekildi.
Demokrasi Araştırması rapora kaynak oldu
Sabancı Üniversitesi İstanbul Politikalar Merkezi Direktörü Prof. Dr. Fuat Keyman ve Öğretim üyesi Özge Kemahlıoğlu, Metro Poll Stratejik Araştırmalar Merkezi’nin Nisan 2011 tarihli ‘Demokrasi Araştırması’nı kaynak alarak “Türkiye’deki Demokrasi Algısı” raporunu hazırladı. Rapora kaynak olan araştırma, Prof. Dr. Özer Sencar, Prof. Dr. İhsan Dağı, Prof. Dr. Doğu Ergil, Dr. Sıtkı Yıldız, Dr. Vahap Coşkun tarafından Bilgisayar Destekli Telefon Görüşmesi yöntemi ile gerçekleştirildi. Araştırma; Adana, Ağrı, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Diyar-bakır, Erzurum, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Samsun, Tekirdağ, Trabzon, Van ve Zonguldak içeren 26 ilin merkez ilçe/ilçeleri, diğer ilçeler ve köylerinde 6-12 Nisan 2011 tarihleri arasında toplam 1512 kişi ile yapıldı. Araştırma cinsiyet, yaş, il ve illerdeki merkez ilçe/ilçeler, taşra ilçeleri ve köy kotaları uygulanarak, 0,95 güven sınırları içinde ± 2,5 hata payı ile hazırlandı.
Araştırmada vatandaşlara yöneltilen sorulardan bazıları şöyle:
Raporun ortaya koyduğu sonuçlar
Bu bulgulardan yola çıkarak, Prof. Keyman ve Kemahlıoğlu şu sonuçları ön plana çıkardı:
1) Vatandaşların gözünde Türkiye’deki demokratik sistem kusurlu bir demokrasidir, hatta melez rejime kayma riski taşımaktadır.
2) Toplumun demokrasiyi algılaması da özellikle haklar ve özgürlükler alanında sınırlı ve kusurlu bir yapıya sahiptir. Bu da bize, demokrasinin pekişmesi ve kalitesinin iyileştirilmesi için etkili olabilecek demokratik siyasi kültürün Türkiye’de hâlâ gelişmediğini göstermektedir.
3) Üçüncü olarak ve bu noktada, demokratik kültür yapımızın nitelik ve algı düzeyinde düzen ve istikrarı temsil ve özgürlüğün önüne koyduğunu görüyoruz. Yüzde 10 barajına, parti kapatmaya, kadınlar için kota koymamaya dönük eğilim ve de bugüne kadar hiç tartışılmayan başkanlık sistemini yüzde 40’lar düzeyinde destek temsile karşı var olan düzeni koruma tercihini ve istikrara öncelik verme eğilimini göstermektedir.
4) Toplumun demokrasi algısını ikiye ayırmak mümkündür. Türkiye’de şeffaflık, hesap verilirlik ve vatandaşlara eşit davranma temelinde eleştiriler varken, toplum kendi içinde haklar ve özgürlük alanlarına çok sınırlı bakmaktadır.
5) Bununla birlikte, beşinci olarak, haklara ve özgürlüklere sınırlı bakan toplum içinde ciddi boyutta kutuplaşma da yaşanmaktadır. Özellikle Türkiye’de hükümet ve muhalefet parti seçmenleri arasında bu kutuplaşma daha net olarak ortaya çıkmaktadır.
Demokrasi Algılama Raporunun tam metni
