Gündem

Davutoğlu-Bahçeli görüşmesinin perde arkasında neler oldu?

Görüşmede dört konu üzerinde anlaşmaya varıldı

05 Ocak 2016 11:55

Yeni Şafak temsilcisi Abdülkadir Selvi, Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun yeni anayasa turları kapsamında MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli ile bir araya geldiği yeni anayasa zirvesi için yaptığı toplantıda dört madde üzerinde anlaşmaya varıldığını yazdı. Selvi’nin yazısına göre, yeni Anayasa, TBMM İç tüzüğü, AB’ye uyum yasaları, 12 Eylül hukukunun ayıklanması konularında iki lider arasında anlaşma sağlandı.

Selvi'nin Yeni Şafak'ta "Davutoğlu-Bahçeli görüşmesinin perde arkası" başlığıyla yayımlanan (5 Ocak 2016) yazısı şöyle:

Başbakan Ahmet Davutoğlu gelmeden önce Meclis'te Bahçeli'nin makam odasının önündeydik.

Başbakan henüz gelmemişti. Ama kapının önü kameralarla doluydu. Görüşmeye basının ilgisi yoğundu.

Bu arada Bahçeli'nin makam odasının kapısı aralandığı anda herkes, içeride kamera var mı yok mu diye merakla bakıyordu.

Kamera, neredeyse görüşmeden önemli olacaktı.

Başbakan birkaç dakika gecikmeyle geldi, hızlı bir şekilde Devlet Bahçeli'nin makamına yöneldi. MHP lideri Başbakanı kapıda karşıladı. Bahçeli görüşme öncesinde biraz soğuktu ama sıcak bir görüşme yapıldı.

Geçen hafta Başbakan, Kılıçdaroğlu ile görüştü. İki lider 4 üzerinde anlaşmaya varmıştı.

Dün de Davutoğlu ile Bahçeli aynı 4 madde üzerinde anlaşmaya vardılar.

1-Yeni Anayasa

2-TBMM İç tüzüğü

3-AB'ye uyum yasaları.

4-12 Eylül hukukunun ayıklanması

AK Parti, CHP ve MHP'nin anlaşmaya varmaları yeni Anayasa'nın hem siyasi hem sosyal tabanın çok güçlü olacağı anlamına geliyor.

Üç partinin oy oranı yüzde 87'ye tekabül ediyor. HDP'yi Kürtlerin tek temsilcisi olarak kabul edemeyiz. Ancak yeni Anayasa yapılacaksa bir formül bulunup, Kürtler bu uzlaşmanın içinde yer almalı.

Başbakan, muhalefet liderleriyle uzlaşma sağladıktan sonra bugün Meclis Başkanı İsmail Kahraman'la bir araya gelecek. Ardından Meclis Başkanı, Anayasa Uzlaşma Komisyonunu toplamak üzere 4 partiye çağrı yapacak. Böylece HDP yeni Anayasa'nın yazılması sürecine dahil edilmiş olacak.

Anayasa Uzlaşma komisyonun çalışmalarında ise geçen döneme göre bazı düzenlemeler yapılması bekleniyor.

Geçen dönem yapılan çalışmalarda uzlaşma komisyonunun iki zaaf noktası ortaya çıktı.

1-Komisyon çalışmaların ucu açıktı. Bu kez komisyon ucu açık olarak çalışamayacak. Başbakan Davutoğlu, MHP lideri Bahçeli ile görüşmesinde süre konusunda bir öneride bulundu. Başbakan'ın teklifine göre komisyon 6 ay içerisinde yeni Anayasa yazma sürecini tamamlamalı.

2- Uzlaşma Komisyonunda üzerinde uzlaşmaya varılamayanlar kırmızı, uzlaşmaya varılan maddeler ise yeşil renkle boyanıyordu. Uzlaşma Komisyonunun karar alma mekanizmalarında, Meclis iradesinin üstünde bir nokta var. O da Uzlaşma Komisyonunda anlaşmaya varılan maddeler Komisyonda ve Genel Kurul'da değişemeyecek. Bu şekliyle komisyonun iradesi, Meclis iradesinin üstünde bir görüntü oluştu.

Bu kez uzlaşma komisyonu oluşturulurken, yeni bir çalışma mekanizması kurulması gündemde. Görüş birliğine varılan maddelerin Anayasa Komisyonunda ve Genel Kurul'da değiştirilmeyeceği hükmünün değişmesi söz konusu olabilir.

Davutoğlu-Bahçeli görüşmesine dönecek olursak. İki liderin görüşmesinden, Başkanlık Sistemi dışında önemli uzlaşmalar çıktı.

Bahçeli, Yeni Anayasa'ya olduğu gibi Meclis İç Tüzüğü hakkında komisyon kurulmasına da destek verdi. Cemil Çiçek'in Meclis Başkanı olduğu dönemde partiler 6 madde dışında anlaşmaya varmıştı.

Eğer liderlerin iradesi devam ederse, İç tüzük değişikliği gerçekleşebilir. Böylece günlerce süren kavgalı ve gergin oturumlar yerine hızlı karar alınan görüşmeler yapılabilir.

İki liderin görüşmesinde Avrupa Birliği açısından önemli bir adım atıldı. Bahçeli, AB ile ilgili düzenlemelere destek verecekleri söyledi. MHP, koalisyon ortağı olduğu dönemde de AB'ye uyum yasalarını desteklemişti. CHP Genel Başkanı Kılıçdaroğlu da AB'ye uyum yasaları konusunda açık çek vermişti. Muhalefetin pozitif yaklaşımı AB açısından çok önemli bir kazanç.

CHP ile olduğu gibi iki liderin üzerinde anlaşmaya varamadığı nokta, ”Başkanlık sistemi” oldu. Kılıçdaroğlu da Başkanlık Sistemine karşı çıkmış, ancak AK Parti'nin nasıl bir başkanlık Sistemi önerdiğini öğrenmek istediğini belirtmişti. Başkanlık Sistemi konusunda Bahçeli, Kılıçdaroğlu'na göre çok daha sert.

Görüşmede de üniter yapı üzerinden Başkanlık sistemine çok ağır tenkitlerde bulunmuş. “Bize göre Başkanlık sistemi ile özyönetim ve özerklik istekleri birbirinin emmioğludur” demiş.

MHP liderinin Ferdi Tayfur hayranı olduğunu biliyorduk da Başkanlık sistemini, ”Emmioğlu” türküsü üzerinden eleştireceği aklımıza gelmezdi.

Görüşmede sistem konusu gündeme gelince iki lider arasında şöyle bir diyalog yaşanıyor:

Bahçeli-Türkiye'nin 1876'dan bu yana 140 yıllık köklü bir Parlamenter sistem geleneği var. Bilmediğimiz bir başkanlık sistemi yerine, parlamenter demokrasi sistemi güçlendirilebilir.

Davutoğlu-Parlamenter sistem Türkiye'yi taşımıyor

Bu diyaloğun ardından Başbakan, parlamenter sistemin aksayan yanlarını aktarıyor. Ardından sıra AK Parti'nin başkanlık sistemi önerisine geliyor.

Başbakan, Başkanlık sistemi önerisini, ”Kuvvetler ayrılığının tahkim edildiği, Denge ve Denetleme sisteminin sağlandığı, hak ve hürriyetlerin teminat altına alındığı demokratik bir Başkanlık sistemi” olarak aktarıyor.

Başbakan Davutoğlu'nun muhalefet liderleriyle yaptığı görüşmeden önemli uzlaşmalar çıktı. Çok değil birkaç ay önce koalisyon hükümeti kurmaya yanaşmayan liderler, bu uzlaşmayı nasıl sağladı. Muhalefetin başına taş mı düştü?

Görünen o ki, siyaset 7 Haziran ve 1 Kasım'da yaşananlardan ve milletin sandıkta verdiği mesajdan dersler çıkarmış. Ne kadar devam eder bilemiyorum ama siyasette uzlaşma kültürünün oluşması ve iç barışımız açısından faydalı bir gelişme.

7 Haziran'dan sonra CHP lideri Kılıçdaroğlu, uzlaşmaya açık bir tavır takınmıştı. Ancak Bahçeli, “Hayır” demiş, başka bir şey dememişti. O nedenle adı, ”Mister no Bahçeli”ye çıkmıştı.

Bahçeli'nin “hayırcı” tutumu, görüşmede de gündeme geliyor. Gündeme getiren ise Bahçeli.

“Bana hayırcı diyorsunuz, o zaman beşinci hayrımız da Başkanlık sistemine hayır olsun” diyor.

Tabi hep böyle esprili bir şekilde yaklaşmıyor Bahçeli. Görüşmede, Başkanlık sistemine çok sert eleştiriler yöneltmiş.

Söz konusu “hayır” olunca, bir hayır da Başbakan Davutoğlu'ndan gelmiş.

Görüşmede Başbakan Davutoğlu, ”Bir hayırda benden. Ben de referandumda 12 Eylül anayasasına hayır demiştim” diyor.

İki liderin “Hayır” diyaloğu üzerine, salonda bir tebessüm hakim oluyor.