T24-Yapı Kredi Yayınları tarfından yayımlanan üç aylık düşünce dergisi Cogito, son sayısında Charles Darwin'in evrim kuramını işliyor.
Devrim niteliğindeki görüşleri, hala hararetle tartışılan Charles Darwin'in doğumunun 200., Türlerin Kökeni’nin yayımlanışının 150. yıldönümünde çift sayılık özel bir dosyayla, konuyu açıklamaya getirmeye çalışan dergi, zengin içeriğiyle dikkat çekiyor.
CNN Türk'te yer alan habere göre,Türkiye'nin önde gelen akademisyenlerinin ve bilim adamlarının katkıda bulunduğu özel sayıda, evrim kuramının tarihi, 150 yılda kaydedilen bilimsel gelişmelerle açılımı ve sosyal bilimlere etkisi ele alınıyor.
Yurtdışından Steven Pinker, Michael Ruse, Daniel C. Dennett ve Elizabeth Grosz'un, Türkiye'den Selçuk Candansayar, Suavi Aydın, Ayhan Sol, Ergi Deniz Özsoy, Mehmet Ö. Alkan, Battal Çıplak, Kerem Cankoçak, Adnan Ekşigil, Münir Göle gibi yazarların yanısıra "evrim çalışkanları" ve "evrim çalışma grubu" üyelerinin katkıda bulunduğu bu sayıda sosyal Darwincilik, evrim ve etik, cinsel seçilim ve feminizm ilişkisi, evrim kuramının felsefi temelleri, evrimsel psikoloji gibi konulara ışık tutuluyor.
Darwin'in temel kuramını bilen yok
Ondokuzuncu yüzyılda yaşamın çeşitliliği ve tarihi üzerine çalışmaları ve canlılığın kökeni üzerine düşünceleriyle bilim, felsefe ve din alanlarında çok büyük değişikliklere yol açan Darwin’in, temel kuramında aslında ne söylediği konusunda genel bir cehalet hakim ve kuram üzerine tartışmalar genelde birtakım yanlış anlamalar etrafında dönüyor.
Evrim kuramının ve Darwin adının bu kadar düşmanlıkla karşılanmasının esas nedeninin bu kısırdöngü olduğundan hareketle, dosyanın bir bölümü evrim kuramının temellerine, aslında ne olduğuna, kuramın belli başlı kavramlarının –doğal seçilim, uyarlanım, vs.- ne tür süreçlere işaret ettiğine ışık tutan yazılara ayrıldı.
Darwin üzerinden ideolojik kavga
Sunulduğundan bu yana çeşitli kültürel ve siyasal akımlar ve disiplinler tarafından benimsenerek “uyarlanan” evrim kuramının imalarının yol açtığı ideolojik kavgalar ve kuramın düşünsel temelleri ve içerimleri ve diğer disiplinlerde uygulanışı üzerine yazılar dosyanın bir diğer bölümünü oluşturuyor.
Özel Darwin dosyasında ayrıca Darwin'in mektuplarından bir seçki, Beagle seyahati üzerine bir inceleme ve Darwin'in sağlık sorunlarının kökenini ve doğabilimci üzerindeki etkilerini inceleyen bir makale yer alıyor.
"Darwin Devrimi: Evrim" başlığını taşıyan Cogito'un 60-61'inci sayısı 472 sayfadan oluşuyor ve 25 TL'den satılıyor.
Derginin içeriği ise şöyle:
Darwin Devrimi: Evrim
Charles Darwin - Darwin’in Mektuplarından Seçki
Münir Göle - Seyyah Olarak Darwin
John Bowlby - Charles Darwin: Yeni Bir Yaşam
Battal Çıplak - Darwin’den 150 Yıl Sonra Evrim Teorisi: Argüman Dizisinden Stratejik Bir Bilim Dalına
Kahraman İpekdal - Şafak Mert - Biyolojik Evrim ve Evrim Kuramı
Theodosius Dobzhansky - Evrimin Işığı Olmadan Biyolojide Hiçbir Şeyin Anlamı Yoktur
Kerem Cankoçak - Evrenin Evrimi: Kuarkların Kendiliğinden Macerasında Simetri ve Simetri Kırınımı
A. Murat Eren - Bir Problem Çözüm Metodu Olarak Evrim Kuramı
Daniel Dennett - Darwin’in Tuhaf Bir Biçimde “Akıl Yürütmeyi Tersine Çevirişi”
Pierre-Henri Gouyon - Darwin ve Mendel: Ağaca Tırmanmaya Çalışan Evrimcinin Başdönmesi
Söyleşi: Mehmet Görgülü, Battal Çıplak - “Darwin Yılında Evrim Sohbeti: Evrim Çalışan Bir Biyolog Bir Hekimin Sorularını Yanıtlıyor”
Ernst Mayr - Darwinciliğin Felsefi Temelleri
Michael Ruse - Darwinci Devrimin Anlam ve Önemini Yeniden Düşünmek
Güncel Önkal - Darwin’in Metafizik Düşmanı: Zeki Tasarım
B. Duygu Özpolat, Ömer Gökçümen - Evrimin Işığında İnsan ve Düşün
Ayhan Sol - Evrim Kuramının Savunulmasında Felsefenin Rolü: Doğalcılık Problemi
Mehmet Elgin - “İnsan Nedir?” Sorusu Evrim Teorisi Çerçevesinde İşlenebilir mi?
Steven Pinker - Evrim ve Etik
İsa Kerem Bayırlı - Dilin Evrimi
Mehmet Ö. Alkan - Osmanlı Darwinizmi
Ergi Deniz Özsoy - Ömer Seyfettin’deki Darwin
Adnan Ekşigil - Darwin, Maymunlar ve Melekler
Suavi Aydın - Darwin Kavramlarının Yanlış ve Kötüye Kullanımları Üzerine ya da Darwin Sosyal Darwinist miydi?
Selçuk Candansayar - Evrimci Ruhbilim Mümkün mü?
Elizabeth Grosz - Cinsiyet ve Irkın Evrimi
