Çin’le 30 milyar dolarlık anlaşma yapan Fransa Cumhurbaşkanı Sarkozy, Pekin ile bozuşmamak için, siyasete ticaret ayarı çekti. Çin’in kontrolü altındaki Tibet’in sürgündeki lideri Dalay Lama, Fransa’yı ziyaretinde bu "ticari ayarlama" nedeniyle Sarkozy yerine first lady Carla Bruni tarafından ağırlandı.
Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, Çin’e geçen mayıs ayında yaptığı ziyaretten 30 milyar dolarlık anlaşmayla döndükten sonra tapınak açılışı için ülkesini ziyaret eden Tibet ruhani lideri Dalay Lama’yı ağırlamaya, Çinliler’i kızdırmamak için kendisi gitmedi, eşi Carla Bruni’yi gönderdi.
Tapınak açılışına geldi
Fransa’ya 12 günlük bir ziyarette bulunan Dalay Lama, Roqueredonde kasabasında bulunan "Lerab Ling" tapınağının açılış töreninde karşısında, Dışişleri Bakanı Kouchner ile İnsan Haklarından sorumlu yardımcı Bakan Rama Yade ve first lady Carla Bruni’yi buldu.
Çin 'tehdit etmişti'
Fransa önce Sarkozy’nin Dalay Lama’yı devlet başkanı olarak değil dini lider unvanıyla Paris’te kabul edeceğini açıklamıştı. Bunun üzerine Çin’in Paris Büyükelçisi Kong Quan, bu görüşmenin ilişkilerde ’ağır sonuçları’ olacağını ve Fransa’ya yaptırımlar uygulayacağını açıkladı. Sarkozy bu açıklama ve ardından gelen yorumlar üzerine sert tepki gösterdi ve "Benim kiminle görüşüp görüşmeyeceğime Çin karar vermeyecek" diyerek Çin’e rest çekti.
Carrefour etkisi
Olimpiyat meşalesi Paris’ten geçerken yapılan Tibet yanlısı gösteriler de Çin’in tepkisine neden olmuş ve ’Fransız mallarına hayır’ kampanyaları başlatılmıştı. Pekin’deki Carrefour önünde yapılan gösteriler üzerine Çin yönetimi 112 Carrefour mağazasında satılan malların yüzde 95’inin Çin’de üretildiği ve bu mağazalarda 40 bin Çin’linin çalıştığı uyarısını yaptı. Elysee Sarayı da Sarkozy’nin olimpiyat açılış törenine katılacağını, Dalay Lama’nın ise kendi isteği üzerine Sarkozy ile görüşmeyeceğini bildirdi.
Nobel tezgahı
Ancak Çin yine de memnun değil. Nobel ödüllüler için 10 Aralık 2008 günü Paris’te yapılacak törene davet edilen Dalay Lama, o gün Sarkozy ile görüşecek. Çin, bu davetin Dalay Lama’yı Paris’te ağırlamak için bir tezgah olduğu görüşünde.
Sarkozy Pekin’de hangi anlaşmaları yapmıştı
> Çin’e 160 adet Airbus satışı. Çin, 14.8 milyar dolar ödeyecek.
> Fransız Nükleer Grubu Areva’nın, Çin’e 12 milyar dolar tutarında üçüncü nesil iki EPR-nükleer reaktör yapması.
> Fransız konteyner taşıma grubu CMA-CGM, telekom ekipmanları şirketi Alcatel-Lucent ve Sanofi-Avnetis de kendi alanlarında Çin şirketleriyle anlaşmalar imzaladı.
