Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Arslan’ın Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle yapılan köprülerde fiyatların 2 Ocak tarihli döviz kuru baz alınarak hesaplanacağını açıklaması, akıllara Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yaptığı, “Dolarınızı bozdurun” ve “Yerel parayla ticaret yapın” çağrılarını getirdi.
2017 yılı değerlendirmesi ve 2018 yılı hedeflerine ilişkin düzenlediği basın toplantısının ardından soruları yanıtlayan Bakan Arslan, köprü ve otoyol ücretlerindeki artışa ilişkin bir soruyu, YİD modeliyle yapılanlarda sürecin belli olduğunu belirterek, "2 Ocak tarihli döviz kuru, bir önceki yılın 2 Ocak tarihindeki döviz kuruyla kıyaslanıyor aradaki fark hesaplanıp, Türk lirasına çevriliyor ve uygulanıyor” diye cevapladı. Arslan, Osman Gazi ve Yavuz Sultan Selim köprüleri ile YİD modeliyle işletilen otoyollardaki ücretin döviz kuru üzerinden belirleneceğini de sözlerine ekledi.
Erdoğan: Eğer vatanseversek şu dövizleri TL'ye çevirelim
Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçen yıl Aralık ayında Türk Lirası’nın ABD Doları karşısında değer kaybetmeye devam etmesi üzerine halka, "Dolarlarınızı bozdurun, altına, Türk Lirası'na çevirin” çağrısında bulunmuştu. Alışveriş merkezi patronlarına da seslenen Erdoğan, “Eğer vatanseversek şu dövizleri TL'ye çevirelim. Biz devlet olarak ihalelerde bile TL olarak ihaleleri yapma noktasına planlama kararı aldık. Rusya, İran ve Çinle görüştük. Yerel paralarımızla alışveriş yapalım” ifadelerini kullanmıştı.
Sözleşmelere göre köprülerde geçiş ücretleri ne?
Yapım maaliyeti çeşitli kaynaklarda 3 ila 3.5 milyar dolar arasında gösterilen Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve bağlantı yollarında geçiş ücreti, yapılan sözleşmeye göre köprü için KDV hariç 3 dolar, otoyol için ise kilometre başına 0.08 dolar+KDV olarak belirlenmişti. Geçiş fiyatları, sözleşme gereği her sene “TC Merkez Bankası tarafından belirlenen ABD Doları alış kuru ve Birleşmiş Milletler Tüm Kentsel Tüketici Fiyatları Endeksi’ne göre ABD Doları enflasyonu” üzerinden güncelleniyor.
İzmit Körfezi’nin karşılıklı yakalarını birbirine bağlayan Osmangazi Köprüsü’yle ilgili Eylül 2010’da imzalanan sözleşmede ise 2008 yılı baz alınmış ve 35 dolarlık ücretin ABD’deki tüketici fiyatları endeksine göre artırılması öngörülmüştü.
Maliyeti 1 milyar 245 milyon dolar olan Avrasya Tüneli’nde ise geçiş ücreti 4 dolar +KDV olarak belirlenmişti.
