Dünya

Çin, Tayvan Devlet Başkanı'nın ABD Temsilciler Meclisi Başkanı ile görüşmesi durumunda "karşılık vereceklerini" söyledi

29 Mart 2023 12:36

T24 Dış Haberler

Çin, Tayvan Devlet Başkanı Tsai Ing-Wen'in ABD Temsilciler Meclisi Başkanı ile görüşmesi durumunda "karşılık" verileceğini söyledi ve ABD'den Tayvan liderinin ülkeden aktarma uçuşu yapmasına izin vermemesini istedi.

Tsai, Belize ve Guatemala'ya yapacağı 10 günlük ziyaret için çarşamba günü Tayvan'dan ayrıldı. Tsai'nin giderken ABD'nin New York kenti, dönerken de Los Angeles kentinden aktarma uçuşu yapması planlanıyor. 

ABD basınına göre Tsai, Los Angeles aktarmasından önce California'da ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Kevin McCarthy ile görüşecek. Bu görüşme, resmi kaynaklarca teyit edilmedi.

Tsai'nin seyahati başlamadan saatler önce Çin'in Tayvan İlişkileri Ofisi, ABD'yi ziyarete karşı uyardı.

Ofis sözcüsü Zu Fenglian, "Eğer Tsai, McCarthy ile görüşürse bu tek Çin prensibini ihlal eden bir başka provokasyon olur, Çin'in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal eder" dedi. 

Zu, "Buna kesinlikle karşı çıkıyoruz ve karşı mücadele için gerekli adımları atacağız" ifadelerini kullandı.

Tsai ise Çin baskısının, Tayvan'ın dış dünyayla temas kurmasını önleyemeyeceğini söyledi. 

Dönemin ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Çin'in itiraz ve tehditlerine rağmen geçen ağustos ayında Tayvan'a resmi ziyareti gerçekleştirmişti. Pelosi, 25 yıldır Tayvan'ı ziyaret eden en üst düzey ABD'li yetkili oldu.

Çin-Tayvan anlaşmazlığı

Çin'de İkinci Dünya Savaşı'nın ardından çıkan iç savaşta Mao Zedong liderliğindeki Çin Komünist Partisinin (ÇKP) 1949'da iktidarı ele geçirmesi ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşunu ilan etmesi üzerine Çan Kay-şek liderliğindeki Çin Milliyetçi Partisi (Kuomintag) üyeleri, Tayvan'a yerleşip 1912'de kurulan "Çin Cumhuriyeti" iktidarının Ada'da devam ettiğini ileri sürerek bağımsızlık ilan etmişti.

Bu girişim Çin tarafından kabul edilmese de Tayvan temsilcileri, 1971'e kadar Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulunda Çin'i temsil etmişti. 1950'ler ve 1960'larda çok sayıda ülkenin diplomatik ilişki tercihini Çin Cumhuriyeti'nden Çin Halk Cumhuriyeti'ne çevirmesinin ardından 1971'de BM Genel Kurulunda yapılan oylamada Pekin hükümetinin Çin'in tek meşru temsilcisi kabul edilmesiyle Tayvan'ın uluslararası örgütlerdeki konumu belirsiz hale gelmişti.

Pekin yönetimi, "Tek Çin" ilkesini benimseyerek Tayvan'ın kendi topraklarının parçası olduğunu savunuyor. Çin, boğaz ve çevresindeki askeri varlığının yanı sıra Tayvan'ın dünya ülkeleriyle müstakil diplomatik ilişkiler kurmasına, Birleşmiş Milletlerde ve diğer uluslararası kuruluşlarda temsil edilmesine karşı çıkıyor.