Çin’de 'Büyük Kıtlık Yılları' hakkında yaptığı çalışmalarla tanınan Yang Jişeng, Harvard Üniversitesi tarafından Çin'de yasaklı olan kitabı için kendisine verilecek ödülü almaya gitmesine Çin hükümeti tarafından izin çıkmadı.
Kültür Servisi'nin haberine göre; yazar Jişeng, 2008 tarihli “Mezar Taşı” kitabında, Mao hükümetinin dehşet verici politikalarının sonucunda gerçekleşen, tarihin insan kaynaklı en büyük afeti olan 1958 - 62 kıtlığında 36 milyon insanın yaşamını nasıl yitirdiğini anlatıyor. Yazarın Şinhua Haber Ajansı’ndan ayrılmasından yedi yıl sonra yayınlanan kitap, Çin’de yasaklı. Yang Jişeng’in söylediğine göre, kendisiyle buluşan ajans yetkilileri, Harvard’a seyahat etmesinin de yasaklandığını bildirdi.
75 yaşındaki yazar, Aralık ayında, Nieman Fellows isimli profesyonel gazetecilerden oluşan bir grup tarafından Louis M. Kyons Gazetecilikte Vicdan ve Doğruluk Ödülü’ne layık görüldü. Meslektaşları Yang için “insanlığın karanlık ve zorlu mücadelelerini belgelemek isteyen hepimiz için bir rol modeli” dedi ve ödülün Mart ayında takdim edileceği söylendi.
Başkan Şi Cinping yönetimindeki Çin‘de Komünist Parti’nin resmi çizgisinden ayrılan gazeteciler, insan hakları avukatlarının ve feministlerin hapsedilmesine de sebep olan yaygın bir baskı politikasının parçası olarak susturuluyorlar. Etkili bloggerların sosyal medya hesapları siliniyor ve profesörlerin sınırlı sayıda yabancı ders kitabı kullanması söyleniyor.
Yang ise, Komünist Parti’nin emekli olmuş kadrolarından insanların ne söyleyebileceğini belirleyen ve kamuoyunun “Genel Sekreter Şı Cinping’in yönetimindeki Parti Merkezi ile yüksek bir tutarlılık içerisinde” olması gerektiğini söyleyen yeni yasaların kurbanı olmuş olabilir. Hükümetin yönettiği bir haber ajansında yıllar boyunca çalışmış olan eski bir gazeteci olarak Yang de uzun zaman boyunca parti üyesiydi. Ama aynı zamanda hükümete karşı son derece eleştireldi, kitabında Mao’nun mirasıyla ve kıtlığa dair resmi kayıtların yok olmasıyla hesaplaşıyordu ve tüm dünyada bu konuda konuşmalar gerçekleştiriyordu.
Şimdiye kadar çalışmasına verilen ödülleri almak için seyahat etmesine izin veriliyordu. Geçen sene İsveç’te, 2004 yılında ölen polisiye yazarı ve gazeteci Stieg Larsson onuruna verilen ödüle layık görüldü. 2013 yılında ABD’yi ziyaret etti ve ekonomist ve felsefeci Friedrich Hayek’in adına verilen Hayek Ödülü’nu kabul etti. Burada Komünistlerin yönetimindeki modern Çin hakkında ciddi ithamlarda bulundu ve “sadece halihazırda güçlü olanların varlık edinebildiği” bir topluma dönüştüklerini söyledi.
“Çin’in uyum ve istikrara giden yolu, bu sistemi reddetmekten ve Hayek’in hükümet baskısını engellemeye, bireysel özgürlüklere saygı duymaya ve ekonomik ve politik liberalleştirmeye yönelik çağrısına bakmaktan geçiyor.”
Yang, bugün yaptığı açıklamada, her ne kadar pasaportu olsa da, Komünist Parti’nin ve hükümetin güçlü bir ayağı olan Şinhua’nın isteğine karşı gelerek ülkeyi terk etmesinin gelecekte yayımlamayı planladığı tüm çalışmalarını tehlikeye atacağını söylüyor.
