CHP Genel Başkan Yardımcısı ve İzmir Milletvekili Zeynep Altıok, 19 Haziran Pazar günü Çevre Mühendisleri Odası’nın gündeme getirdiği Ethan ismiyle Malta‘dan Türkiye‘ye söküm amacıyla yola çıkarılmış olup Aliağa’ya ulaştırılan gemi tehdidini Meclis gündemine taşıdı.
Hurda gemi söküm işlemlerinin, çevre ve insan sağlığı açısından kirletici unsurlar taşıması nedeniyle, kontrol altında bulundurulması ve çevre açısından gerekli önlemlerin alındığı bölgelerde yapılması gereken faaliyetler olduğunu hatırlatan Altıok; 18.000 tonluk gaz tankeri, sıvılaştırılmış LPG, LNG gibi ya da sıkıştırılmış halde gaz taşıyan geminin tehlikeli atıklardan arındırılıp arındırılmadığını sordu.
Ükemizde, özellikle son zamanlarda bir sektör olan gemi geri dönüşüm faaliyet alanında Uluslararası Sözleşme ve ulusal mevzuat hükümlerini dikkate almaksızın, içeriğinde sağlığa ve çevreye zararlı maddeler içeren gemiler bir kısım yollar ile karasularımıza getirilmekte ve bu usulsüzlüklerin ortaya çıkışını engellemek adına büyük bir hızla bu kirli gemiler sökümünün yapılmakta olduğunu belirten Zeynep Altıok, 2015 yılında Aliağa’ta getirilen Kuito adlı zehir yüklü geminin mahkemenin yürütmeyi durdurma kararı verene kadar hızla söküldüğünü hatırlattı.
Gemideki tehlikeli maddeler toplanmış mıdır?
Ethan adlı geminin insan ve diğer tüm canlıların zararına yol açabilecek, ozon tabakasını incelten maddeler içerdiğini, bu geminin yıllarca sıvılaştırılmış doğalgaz tankeri olarak kullanıldığını belirterek, yangın söndürme amaçlı ve soğutma amaçlı sistemlere sahip olduğunun altını çizdi.
Geminin eski olması nedeniyle söz konusu gazların ozon tabakasını inceltici nitelikte olma ihtimali oldukça yüksek olduğunu söyleyen Altıok; Çevre ve Şehircilik Bakanı’na “Söz konusu maddelerin toplanmış ve bertaraf edilmiş midir?” şeklinde soru yöneltti.
Gemi neden Çanakale'ye götürüldü?
Geminin neden öncelikle Çanakkale bölgesine götürüldüğünü ve ardından Aliağa’ta getirildiğini soran Altıok, Bakanlığa “Atık gemilerin ithalatı için bir zorunluluk olan uluslararası geçerliliği olan bir notifikasyon bulunmakta mıdır?” sorusunu yöneltti.
Tehlikeli atık ithalatı yasaktır
Geminin insan ve çevre sağlığına zarar verme ihtimalinin dahi büyük önlemlerin alınmasını zorunlu kıldığını belirten Altıok, Çevre Kanunu’nun 13. Maddesine göre tehlikeli atıkların ithalatının yasak olduğunu, aynı şekilde, ülkemizin de taraf olduğu Tehlikeli Atıkların Sınır Aşırı Taşınması ve Bertaraf Edilmesinin Kontrolüne İlişkin Basel Sözleşmesi de tehlikeli atık ithalatını yasakladığını hatırlattı.
Aliağa'yı yok edecekler
Geminin ülkemize getirilişi ve Aliağa’ya yanaştırılışı aşamaları boyunca uluslarası sözleşmeler, kanun ve yönetmeliklere ne derece uyulduğunu soran Altıok, görevliler hakkında herhangi bir soruşturma başlatılıp başlatılmadığını kamuoyunun merak ettiğini belirtti. Zeynep Altıok açıklamasında “Bakanlığın bu gemiyle ilgili acilen harekete geçmesini bekliyoruz. CHP olarak ülkemizi zehirli atıklar çöplüğüne çevrilmesine müsaade etmeyeceğiz. Aliağa’yı kimyasal atıklar, termik santraller, gemi söküm gibi çevre ve insan sağlığına zarar veren onlarca sektörle yok edecekler, buna kesinlikle izleyici kalmayacağız” ifadelerini kullandı.
