Dünya

Cezayir Cumhurbaşkanı yeniden aday olacağını açıkladı, protestolar sürüyor

Abdülaziz Buteflika, 20 yıldır iktidarda

04 Mart 2019 06:58

BBC Türkçe

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdülaziz Buteflika, ülke çapındaki protesto gösterilerine rağmen gelecek ay yapılacak seçimlerde yeniden aday olacağını açıkladı, ancak bunun son adaylığı olacağı sözünü verdi.

Pazar günü devlet televizyonundan okunan mektupla yeniden aday olacağını duyuran Cumhurbaşkanı Buteflika, seçimleri kazanması halinde ulusal diyalog çağrısı yaparak, görev süresi bitmeden yeni bir seçim düzenleyeceğini ve bu seçimlerde aday olmayacağını duyurdu. Buteflika'nın bu açıklaması protestocuları ikna etmeye yetmedi. Aday başvuru sürecinin dolduğu pazar akşamı da başkent Cezayir'de protesto gösterileri düzenlendi. Ülke çapında on binlerce kişi Cumhurbaşkanı Buteflika'nın 18 Nisan'da yapılacak seçimlerde yeniden aday olmaması talebiyle protestolar düzenliyor.

20 yıldır iktidarda olan Bouteflika yeniden seçilmesi halinde 'kapsayıcı bir ulusal konferans' düzenleyeceğini ve bunun ardından bir sonraki cumhurbaşkanını belirleyecek seçime gidileceğini kaydetti.

Bir spiker tarafından okunan mektubunda "Protestocuların yürekten gelen çığlıklarını duydum, özellikle de ülkemizin geleceği hakkında bana sorular yönelten gençlerinkini" ifadelerini kullanan Bouteflika sözlerini şöyle sürdürdü:

"Bu gençler karşı karşıya oldukları belirsizlikler nedeniyle anlaşılabilir bir endişeyi dile getiriyorlar. Vatandaşlarımın kalplerini ve ruhlarını memnun etmek benim görevim."

82 yaşındaki Bouteflika, 2013 yılından beri yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle kamu önüne nadiren çıkıyor.

Buteflika'nın adaylığına tepkilerin nedeni ne?

Protestocular, 20 yıldır iktidarda olan Buteflika'nın sağlık durumunu da gerekçe göstererek, artık geri çekilmesi gerektiğini söylüyor.

2013'te felç geçiren Buteflika'nın sağlık durumunun kritik olduğu biliniyor.

İsviçre'de tedavi görmekte olan Bouteflika'nın adaylık başvurusunu da kampanya sorumlusu yaptı.

Buteflika'nın 'kronikleşen yolsuzluğun' ve işsizliğin önüne geçememesi, başlıca gerekçeler arasında. Ülkede 30 yaş altı işsizlik oranı, yüzde 25'i aşmış durumda.

Protestoların önemi ne?

Cezayir 2011'deki 'Arap Baharı' protestolarından bu yana ülkede görülen en büyük protestolara sahne oluyor.

Buteflika'nın geçen ay seçimlerde yeniden aday olacağını açıklaması, iktidarda olduğu son 20 yılda görülen en büyük başkaldırıyı tetikledi.

Cuma günü başkent Cezayir'de düzenlenen protestolara katılım 100 bini aşkındı.

Bazı protestocular cumhurbaşkanlığı sarayı yakınlarına kaldırım taşları atınca polis biber gazıyla karşılık verdi.

Cezayir devlet medyası, yaklaşık 200 eylemci ve 56 polis görevlisinin yaralandığını aktardı. Bir kişi de kalp krizi nedeniyle yaşamını yitirdi.

Farklı kentlerde de Cuma namazı sonrası benzer gösteriler vardı.

Başkent Cezayir'de Pazar günü ise 70 binden fazla öğrencinin katıldığı yeni protestolar düzenlendi.

Öğrenciler "5. döneme hayır" ve "Özgür ve demokratik Cezayir" gibi sloganlar atarken yoğun güvenlik önlemleri alındı.

Adaylık başvurularının iletileceği Anayasa Konseyi binası yakınlarındaki üniversite kampüslerinin ana kapıları kapatıldı.

Polis, binaya yürüyen öğrencileri tazyikli suyla dağıtmaya çalıştı.

Kimler yarışacak?

Cumhurbaşkanlığı seçimleri için şu ana dek 6 aday öne çıktı.

Cezayir'e "değişimi" getireceğini söyleyen emekli general Ali Gediri ve özellikle genç seçmenin desteğini alan iş adamı Raşid Nekkaz, bu isimler arasında.

Muhalefetteki İşçi Partisi ile İslami eğilimli Barış Toplumu Hareketi Partisi ise, seçimleri boykot etti.

Raşid NekkazTelif hakkıGETTY IMAGES
Image captionRaşid Nekkaz özellikle gençlerin desteğini alıyor.

Bazı yorumculara göre, 1954 ve 1962 yılları arasında bağımsızlık için Fransa'ya karşı savaşan Buteflika gibi askeri kökenli isimler hâlâ siyaseten baskın.

Reuters'ın haberine göre 1990'lu yıllarda İslamcı gruplarla yaşanan ve 200 binden fazla kişinin öldüğü iç savaşın geri geleceği korkusu yaygın.

İstikrar ve barış ortamının sürmesini isteyen önemli bir kesim, muhalif seslerin kısıldığı siyasi sisteme hoşgörü gösteriyor.

Ülkede toplumsal hareketler geleneksel olarak çok güçlü değil. Muhalefet arasında da derin bir kutuplaşma var. Buteflika hükümeti de bunun farkında.

Ancak protestocular pes etmeyeceklerini söylüyor.