T24- Van’da depremden etkilenen yaklaşık 20 bin haneden oluşan 7 bin 69 binada ön inceleme tamamlandı. 5 bin 250 hanenin girilemeyecek durumda olduğu belirlendi. Her hane için 2 çadır öngören yetkililer bugüne kadar ise 22 bin çadır dağıtıldığını bildirdi. Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, Van'daki depremzedelerden bugünden itibaren gerçek ihtiyacı olanlara çadır vereceklerini belirterek, ''Yani bundan sonra isteyene değil kendimizin yaptığı tespitlere göre ihtiyacı olanlara çadır vereceğiz'' dedi.
Bayraktar ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, bazı İTÜ öğretim üyeleri ile birlikte Van'da ortak basın toplantısı düzenledi.
Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, yapı denetimi konusunda artık kimsenin gözünün yaşına bakmayacaklarını, ruhsat eksenli sistem yerine denetim eksenli bir sisteme geçeceklerini bildirdi.
5 bin 250 hane girilmeyecek durumda
Bayraktar, bugün sabah saat 08.30 itibarıyla depremin etkilediği 7 bin 69 binada incelemede yapıldığına işaret ederek, ''Bu binalar, 20 bin haneye tekabül ediyor. Bunlardan 5 bin 250 haneye şimdilik girilemeyecek durumda'' dedi. Bayraktar, şöyle konuştu:
''Vatandaşlarımız ağır hasarlı olan evlere kesinlikle girmesin. Sağlam olan ama sıva çatlağı, cam kırığı olanlar girsinler. Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsünün raporuna göre artçı depremler giderek azalıyor. Bu rapor doğrultusunda 5'in üzerinde bir artçı depremin olma ihtimali çok az. Bu artçı depremler vatandaşları korkutmasın.
Bugünden itibaren gerçek ihtiyacı olanlara çadır vereceğiz. Onun dışındakilere artarsa çadır vereceğiz. Yani bundan sonra isteyene değil kendimizin yaptığı tespitlere göre ihtiyacı olanlara çadır vereceğiz. Bol bol çadır vereceğiz. Elimizde 6 bin kadar çadır var. Bugüne kadar 22 bine yakın çadır dağıtıldı. Fakat bundan sonra çok daha disiplinli şekilde çadırları dağıtacağız. Kesinlikle kimse çadır almak için buralara gelmesin. Çadır ihtiyacı olanlar gelerek ya da telefonla bize bildirsinler biz gidip tespit yapacağız ve bizzat kendimiz yerinde vereceğiz. Gelip çadır isteyenlere istediği yerde çadır vermeyeceğiz. Gerekirse çadır diktireceğiz yine vereceğiz ama artık bundan sonra çadır değil kışı rahat geçirmek için konteyner sevkiyatına başlayacağız. Kalıcı konutlar için de çalışmalarımız süratle devam ediyor.'
Hakkaniyet ölçüsünde adaletli bir biçimde vatandaşların yaralarını saracaklarını vurgulayan Bayraktar, şöyle devam etti:
''En tarafsız ve adaletli bir şekilde gerek gıda konusunda gerek hayvanların yaşatılması, ahırların yapılması, sağlık konusunda geriye kalan eksikler konusunda çalışmalarımız hızla devam ediyor. Başta Van ve Erciş belediyeleri olmak üzere depremden zarar gören belediyelerin İller Bankası'na olan borçlarını faizsiz olarak 1 yıl erteliyoruz. Süratli bir şekilde konteynerler ve Mevlana evleri geliyor. Devletin imkanları neyse onu yapacağız. Halkımızın büyük bir katılımıyla yardım kampanyaları var. 55-60 ülkeden yardım talebi geldi. Bu sıcak dost elini uzatan ülkeler teşekkür ediyorum.''
-''Kimsenin gözünün yaşına bakmayacağız''-
Bayraktar, yıkılan binaların mühendislik biliminden yoksun olarak yapıldığını ifade ederek, şunları kaydetti:
''Artık bundan sonra kimsenin gözünün yaşına bakmayacağız. Bundan sonra ruhsat eksenli sistemi kaldırarak, denetim eksenli bir sisteme geçiyoruz. Bundan herkes sorumlu olacak. Binayı yapan müteahhit, yapının fenni mühendisi, teknik müşaviri, denetleme yapması gereken belediye, sorumlu olacak. Sadece lafta değil gerektiğinde teminat almak suretiyle gerektiği yerde cezaları artırmak suretiyle denetimleri artıracağız.
Van ve Erciş'te kalıcı konutların yapılması için ihale çalışmaları devam ediyor. Tamamı yıkılan 5 köy ile yüzde 70 oranında yıkılan 2 köy olmak üzere, 7 köyümüzü tamamen köy kent niteliğinde yenileyeceğiz. Diğer köylerde yıkılan evlerine, yerine yenilerini yapmak için çalışmalara en kısa sürede başlayacağız.''
Bir gazetecinin, yerel yönetimle ilgili sorun yaşanıp yaşanmadığı sorusuna Bayraktar, ''Yerel yönetimlerimiz, Van belediyemiz bizim kardeşimizdir. Ufak tefek siyasi sürtüşme olmuşsa bu yanlıştır''diye konuştu.
-İstanbul Teknik Üniversitesi öğretim üyelerinin açıklamaları-
Toplantıya katılan İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ayfer Erken, 7 kişilik ekiple dün Van'a gelerek çalışmalara başladıklarını ifade etti.
Van Valisi Münir Karaloğlu'nun talebiyle ilk olarak kamu binalarında incelemelerde bulunduklarını dile getiren Erken, yaptıkları incelemede bazı binaların taşıyıcı sistem olan kolon ve kirişlerinde ciddi bir şey olmadığını, kalitesiz yapılmış duvarlarda ise çatlaklar gördüklerini söyledi.
Bazı binaların ise taşıyıcı sisteminin hasar gördüğünü anlatan Erken, konuşmasını şöyle sürdürdü:
''Taşıyıcı sistemi zarar gören binalara girilmemesi gerekir. Fakat taşıyıcı sisteminde sorun yoksa, duvarlarda çatlak varsa ilk aşamada buralar tamir edildikten sonra girilebilir. Daha sonra kesinlikle takviye güçlendirme yapılmalı. Temel zeminde yaptığımız incelemede ufak tefek oturmalar tespit ettik. Bu sadece ilk gözlemlerimiz. İleriye dönük ayrıntılı çalışmaların yapılması lazım. Van ve Erciş'te incelemelerde bulunacağız.''
İTÜ Deprem Mühendisliği ve Afet Yönetimi Enstitüsünden Yrd. Doç. Dr. Pınar Özdemir ise Van il merkezinde bazı belirgin bölgelerde büyük hasarların olmadığını ifade ederek, psikolojik açıdan çok fazla çatlamış, sıvası dökülmüş, bir evde elbette kimse yaşamak istemediğini ancak taşıyıcı sistemi sağlam olan yapı varken bu yapıların önüne çadır kurmanın gerekli olmadığını söyledi.
Taşıyıcı sisteminde hasar olmayan yapılara girilmesi gerektiğini belirten Özdemir, ''Gezilerimiz sırasında dilimizin döndüğünce psikolojik terapiyle vermeye çalışıyoruz. Taşıyıcı sisteminde hasar olmayan yapılara girilebilmesi gerekiyor'' diye konuştu.
İnşaat Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Beyza Taşkın da yaptıkları incelemede, kamu yapılarında ve bunlara ait lojmanlarda hasar görmediklerini anlatarak, şunları kaydetti:
''Burada sokaklarda yatmaya ihtiyaç yok. Psikolojik bir şey. Taşıyıcı sistem elemanlarını halka anlatmak kolay değil. Artçı depremlerin devam ettiği sürece insanlara 'evine gir' demek kolay bir şey değil. Medyanın da bundan sonra depreme ilgisini kaybetmeden küçük küçük eğitsel programlar yapması yararlı olacaktır. Van şehir merkezinde çok büyük hasar yok, pırıl pırıl çizik olmayan binalar var. Ama ne yazık ki bu binaların da boş olduğunu gördük.''
