Ekonomi

Büyük marketler raf kiraları KOBİ'leri zorluyor

Büyük marketlerin sadece giriş bedeli 50 bin Euro'ya kadar yükselen raf kiralarının KOBİ'leri zorluyor.

26 Eylül 2009 03:00

Adana Ticaret Odası (ATO) Gıda Komisyonu Başkanı Erdinç Güneyli, büyük marketlerin sadece giriş bedeli 50 bin Euro'ya kadar yükselen raf kiralarının KOBİ'leri (Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeler) zorladığını, hazırlığı süren perakendecilik yasasıyla bu bedellere sınırlama getirilmesi gerektiğini belirtti.

Güneyli, 'ekonomik sıkıntıların aşılmasının KOBİ'lerin desteklenmesiyle mümkün olacağını ancak, bugüne kadar yeterli somut adımların atılmadığını' savundu.

Gıda sektöründe faaliyet gösteren KOBİ'lerin sorunlarına dikkati çeken Güneyli, bu firmaların, ürün verdikleri hipermarketlere yönelik sıkıntılarının büyük boyutlara ulaştığını, sorunun çözümünün ise sürekli gündemde tuttukları perakendecilik yasasıyla mümkün olabileceğini bildirdi.

Güneyli, halk arasında Perakendecilik Yasası olarak bilinen Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlığı süren Büyük Mağazalar Kanunu ile sektördeki sorunların önüne geçileceğine inandığını, bu konunda tedarikçiler ile hipermarketler arasında yaşanan sorunların giderilmesini umut ettiklerini belirtti.

Ürünler 2 ayda tüketilirken, parasını 6 ayda alamıyorlar

Marketlerde satılan ürünün en fazla 2 ayda tüketilen cinsten olmasına rağmen bunun bedelini 6 ayda alamayan firmaların bulunduğunu anlatan Güneyli, raf kirası adı altında markete giriş için istenen bedelin 50 bin Euro'yu bulduğunu, giderlerin bununla da kalmadığını, reklam, tanıtım, yeni mağaza açılması, raf sırasında öncelik gibi çeşitli adlarla ekstra ücretler talep edildiğini söyledi.

Çalışmaları süren perakendecilik yasasıyla ilgili sektörde faaliyet gösterenlerin mutlaka görüşlerinin alınması gerektiğini ifade eden Güneyli, şunları kaydetti:

'Öncelikle raf kiralarına sınırlama getirilmeli. Raf giriş bedelleri ile vizyon, katalog, dergi katılımları satış miktarının üzerinden belirli bir ıskontoya bağlanmalı, doğrudan belirli bir tutar istenememeli.

'Mağazaların kendi ürünlerinin miktarı yüzde 20'yi geçmemeli'

Bunun yanı sıra son yıllarda marketler kendi markalarıyla paketleme yaparak ürün satışa sunuyor. Bu ürünlere emsallerinden daha düşük fiyat etiketi konulduğundan diğer markaların rekabet gücü kırılıyor. Bu nedenle mağazaların kendi markalarının raftaki payı yüzde 20'yi geçmemeli.'

Güneyli, marketlerin çalışma saatlerinin de 09.00 ile 21.00 arasında olması ve hafta da bir gün tatil edilmesi gerektiğini de savunarak, 'Tedarikçilerin yapacakları ödemeler ise belli bir takvime bağlanmalı' diye konuştu.

Zararına satışlar başladı

Güneyli, KOBİ'lere sıkıntı yaşatan bir başka konunun ise marketlerin zararına yaptıkları satışlar olduğunu ifade ederek, şöyle devam etti:

'Perakendecilik Yasasıyla zararına satışlar engellenmeli. Fransa'da olduğu gibi, kimse aldığı fiyattan aşağıya satış yapamamalı. Çünkü, en büyük haksız rekabet ve devletimizin vergi kaybı burada yaşanmaktadır.

Bu vergi kaybı mobil telefon şirketlerinde de var. 'Hattını taşı 1000 kontör bedava' şeklinde kampanyalar var. Burada devletimizin iletişim vergisi kaybı oluşuyor. Marketlerde yapılan zararına satışlarda ise kurumlar vergisi ve katma değer vergisi kaybı var. Bu indirimler yapılırken fiyata duyarlı birkaç üründe yapılmakta, çok çeşitli ürünler sattıkları için etkilememekte veya Türkiye'mizde birkaç yıl zarar etseler de lider oldukları ülkelerden sübvanse edebilmekteler. Ancak yerli esnafımızın böyle bir imkanı yok.'