Bursa'nın Mudanya ilçesinde, 2700 yıllık tarihi kalıntılara sahip 'Myrleia Antik Kenti' üzerine inşa edilen ve yargı süreci devam eden alışveriş merkezi için 'İmar barışı' başvurusu yapılarak yapı kayıt belgesi alınması tepki çekti. Mudanya Belediyesi, firmanın AVM'yi işletmeye açma girişimine, söz konusu alanla ilgili acele kamulaştırma kararı alarak cevap verdi.
Uludağ Üniversitesi, 2010 yılında ilçede yaptığı yüzey çalışması sırasında yoğun seramik parçalarına rastlayınca Bursa Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu’na bölgenin 1. derece sit alanı ilan edilmesini önerdi. Kurul, söz konusu alanı 3. derece arkeolojik sit alanı ilan ederek imara açılmasını sağladı.
Tesco Kipa Kitle Pazarlama Şirketi de 2012 yılında liman mevkiinde AVM inşaatına başladı. AVM’nin temel kazıları sırasında M.Ö. 7. yüzyıla ait antik kente ait duvarlar, taş heykellere rastlandı. Bunun üzerine yeniden inceleme yapan kurul, bölgenin 3. derece sit alanı olarak kalmasını uygun bularak inşaatın devam etmesine izin verdi, antik kente ait tarihi kalıntıların da cam çerçeve içinde koruma altına alınarak AVM'nin alt katında sergilenmesini kararlaştırdı.
Danıştay'dan bozma kararı
Sivil toplum örgütlerinin oluşturduğu Myrleia Antik Kent Platformu, inşaat devam ederken Bursa 1. İdare Mahkemesi’ne başvurarak kurul kararının iptalini istedi. Mahkeme, bölgenin 1. derece sit alanı ilan edilmesi gerektiğini savunan bilirkişi heyeti raporu doğrultusunda AVM inşaatına izin veren kurul kararını iptal etti. 2 yılda inşaatı tamamlanan ve zemin kat üzerine çelik konstrüksüyondan yapılan AVM'nin ruhsatı da iptal oldu. Firma, mahkemenin kararını temyiz ederek Danıştay'a başvurdu. Bu sırada Tesco Kipa Kitle Pazarlama Şirketi, AVM’yi Özdilek Alışveriş Merkezleri Tekstil Sanayi A.Ş.'ye sattı. Danıştay, mahkeme kararını bozdu. Yeniden görülen davada yerel mahkeme, bu kez platform aleyhine karar vererek davayı dedetti. Platform avukatlarının temyiz başvurusu üzerine Danıştay, yerel mahkemenin kararını ikinci kez bozarak dosyayı yeniden Bursa 1. İdare Mahkemesi'ne geri gönderdi.
Özdilek Alışveriş Merkezleri Tekstil Sanayi A.Ş., yargı süreci devam ederken, otoparkla birlikte 9 bin 312 metrerakelik alana inşa edilen AVM'yi işletmeye açabilmek için 'İmar barışı' başvurusu yaparak yapı kayıt belgesi aldı. Yapı kayıt belgesi alınan yapılara talep halinde geçici olarak su, elektrik, doğalgaz bağlanabilirken alınmış yıkım kararları, tahsil edilmeyen para cezaları iptal edilecek.
Belediyeden kamulaştırma kararı
Mudanya Belediyesi ise, şirketin AVM'yi işletmeye açma girişimine, söz konusu alanla ilgili acele kamulaştırma kararı alarak cevap verdi. Geçen çarşamba günü yapılan belediye encümen toplantısında, antik kentin üzerine yapılan AVM'nin bulunduğu alanla ilgili kamulaştırma kararı alındı. Belediye Başkanı Hayri Türkyılmaz, şirketin yargı süreci devam ederken AVM için biran önce ruhsat almak istediğini söyleyerek şöyle konuştu:
"Biz yargı sürecini beklemek istiyorduk. İmar planında orası tanımsız bir yer. Ne ticarethane, ne de konut anlamında bir şey yok, boş. Tanım koymaya çalışıyorduk. Şirketin son hamlesi üzerine biz de acele kamulaştırma kararı aldık. Kamu yararına belediye hizmet alanı olarak belediye meclisinden de karar çıkaracağız. Biz şirkete takas teklifinde de bulunduk. Ancak şirket buna yanaşmadı. AVM her yere yapılabilir. Ancak bir Mudanya, bir antik kent her yere yapılamaz."
Bursa Barosu'ndan tepki
Platform üyelerinden Bursa Barosu Başkanı Avukat Gürkan Altun da tarih üzerine inşa edilen ve yargı süreci devam eden AVM için yapı kayıt belgesi verilmesine tepki gösterdi. Altun, imar barışının bir çok sorunu çözerken buradaki örnekte olduğu gibi bazı olaylarda tarihi çöpe atacak sonuçlar doğurduğunu ifade ederek şöyle dedi:
"Bir yasal düzenleme, tarih katliamına olanak açabilir mi? Bunlar imar barışındaki boşluklardır. Bizim Meclis'ten beklediğimiz bu boşlukları doldurması, istisnaları derhal koymasıdır. Kültür varlıklarınızı, tarihsel değerlerinizi korumalıyız. Belediye şimdi yapı kayıt belgesine karşı acele kamulaştırma kararı aldı. Ancak biz 1. arkeolojik sit alanı olarak tecsil edilmesi zorunu olan bir yerde kamulaştırmayı Kültür Bakanlığı'nın yapmasını bekliyoruz. Bu bütün Türkiye'nin mirasıdır ve devlet sahip çıkmalıdır. Biz derhal Bursa'nın Efes'i olan bu yere devletin salip çıkmasını, bu alanın arkeolojik alan olarak da ilan edilip bir taraftan kazıların yapıldığı bir açık hava müzesi haline getirilmesini istiyoruz ve bekliyoruz."
