Konya Ziraat Mühendisleri Odası Şube Başkanı Prof. Dr. Süleyman Soylu, Toprak Mahsulleri Ofisi'ne (TMO) sıfır gümrükle verilen 1 milyon ton buğday ithalat yetkisinin 500 bin ton artışla 1.5 milyon tona çıkarılması kararının, buğday fiyatlarını etkilemesi durumunda, ekim alanlarının daha da azalmasına neden olacağını söyledi.
Türkiye'nin en fazla tahıl ürünü yetiştirildiği için 'tahıl ambarı' olarak bilinen ve yıllık ortalama 2.5 milyon ton buğdayın üretildiği Konya Ovası'nda buğday ekim alanlarının azaldığı görüldü. TMO'ya sıfır gümrükle verilen 1 milyon ton buğday ithalat yetkisinin 500 bin ton artışla 1.5 milyon tona çıkarılmasını değerlendiren Ziraat Mühendisleri Odası Şube Başkanı Soylu, bunun ekim alanlarının azalmasına neden olabileceğini belirtti. Soylu, ''2018- 2019 üretim sezonunda ülkemizde 19 milyon ton buğday üretimi gerçekleşti. Bu bir önceki yıla göre 1 milyon ton daha az. Bir önceki yıl 20 milyon tondu. Ülkemizde son yıllarda buğday ekim alanlarında ciddi bir daralma söz konusu. 9 milyon hektarlardan 7 milyon hektarlara kadar düşmüş durumda. Türkiye'de gelişen unlu mamulleri sanayisi var. Bunlar ciddi bir ham madde işliyorlar. Tabi iç üretim yeterli olmayınca bu fabrikaların birçoğu mamul maddelerini işlemek için yurt dışından ham madde almak zorunda kalıyorlar. 2019 yılının ilk 10 ayında bu rakam 7 milyon tonlara kadar ulaşmış durumda. Sevindirici durum ise bu ithal edilen buğdayın yüzde 90'dan fazlası mamul madde olarak işlenip tekrar yurt dışına tekrar satılıyor. Bu ülkemiz açısından sevindirici bir haber" dedi.
İthalat kararının zamanı önemli
TMO'nun aldığı ithalat kararının zamanının da önemli olduğunu belirten Soylu, "TMO piyasayı düzenlemek için ister istemez zaman zaman yetkilerini kullanıyor. Bu mısırda, çeltikte ve diğer ürünlerde olduğu gibi bu yıl buğday fiyatlarında makul bir artış olmuştu. 1350 lira olarak açıklanmıştı. Geldiğimiz günlerde kaliteli buğday 1700 lirayı buldu. TMO gıda enflasyonunun tam sıkıntı olmaması için böyle bir tedbir aldığını düşünüyorum. Özellikle çiftçilerin hasat sezonuna yaklaşırken bu yetkiler kullanıldığı zaman çiftçilerimiz ciddi oranda mağdur oluyor. İsteğimiz, sezonun bittiği, piyasada mal arzının azaldığı dönemlerde yapılsın'' diye konuştu.
"Ekim alanı daha da azalabilir"
Çiftçinin başka ürünlere yönelebileceğine ve buğday ekim alanlarının daha da azalabileceğine değinen Soylu, "Buğday fiyatlarının ithalatlarla baskı altında tutulması da zaten ekim alanları daraldığı için ekim alanlarının daha da azalmasına neden olacaktır. O yüzden biz buğday ekim alanlarını 7 milyon hektarların üzerine üretiminde 20 milyon tonların üzerine çıkarmak istiyorsak buğday fiyatlarının da çiftçinin maliyetlerini karşılayacak ve onu kâr ettirecek seviyelerde olması gerekiyor. Buğday fiyatlarını çok ciddi baskı altında tuttuğumuz zaman çiftçimiz başka ürünlere kaçış yapıyor. Ovadaki üretim, ürün çeşitliliğinin dengesi bozuluyor. İthalatın yansımaları fiyatları yine çok geriye çekerse önümüzdeki yıllarda çiftçilerimiz buğdaydan ciddi kar elde edemeyeceğini düşünürse başka ürünlere kayabilir" dedi. (DHA)
