Türkiye'deki sermaye piyasaları yeni bir döneme sancılı başlangıç yapıyor. Borsaya uzaktan erişimin toplam işlem hacminin yüzde 75'lere varmasıyla birlikte İMKB'de aracı kurumların tutabileceği broker sayısı 2'ye indiriliyor.
Böylece 5 broker'ı olan da 25 broker'ı olan arasında bir fark kalmayacak. 1 Ocak 2009'da yürürlüğe girecek uygulamayı işsiz kalması muhtemel brokerlar yarın seans salonuna girmeyerek protesto edecek. Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşlar Birliği (TSPAKB) bir toplantıyla değerlendirmeye alacak.
Sermaye Piyasası Kurulu'nun 1 Ocak 2009'dan itibaren yürürlüğe girecek tebliği aracı kurumların telefonla borsadaki broker'a emir iletme dönemini sona erdirecek. Tebliğle birlikte tüm işlem emirleri aracı kurumların emir ilettiği ExAPI adı verilen sistem üzerinden elektronik olarak yapılacak. Böylece telefonla bağlanarak brokerlar aracılığıyla borsaya hisse alım-satım emri iletmek tarihe karışacak. İki yıl önce yayınlanan ve bugüne kadar hayata geçirilmeyen SPK'nın bu tebliği önümüzdeki yıl yürürlüğe girecek.
Uyuyan bu tebliğin uyandırıldığı dün aracı kurumlara bir yazıyla iletilince kıyamet koptu. Haberi duyan yaklaşık 600 broker dün İMKB'deki kafeteryada bir toplantı yaptı. Tebliğin değiştirilmesi için harekete geçmeye karar veren brokerler, ilk eylemini yarın gerçekleştirecek. ExAPI ile birlikte işsiz kalma ile karşı karşıya olduklarını bilen brokerlar ilk olarak cuma günü seansa girmeme kararı aldı.
Eylem kararı aracı kuruluşları ve bağlı oldukları birliği de harekete geçirdi. Bugün olağanüstü bir toplantı yapma kararı alan TSPAKB, daha sonra da yönetim kuruluyla bir toplantı yaparak sonuçları değerlendirecek.
Aslında hisse alım-satım emirlerinin yüzde 75'i ExAPI adlı elektronik sistem üzerinden geçiyor. Ancak programın ekstra bir maliyeti olduğu belirtiliyor ve brokerlık sistemine göre müşteriye daha yüksek bir maliyeti olacağı iddia ediliyor.
Görüştüğümüz bazı aracı kurumlar ise bu nedenle uygulamaya karşı çıkıyor. Daha da önemlisi borsada 25 brokerı olan aracı kurum bile bulunuyor. Bunlar yeni sistemle birlikte sayısı 2'ye düşürecek ve hem 23 kişinin iş durumunu düzenlemek zorunda kalacak hem de daha maliyetli olduğu iddia edilen bu sistem için müşterilerini ikna etmeye çalışacak.
‘İşten çıkarmalar olur’
Türkiye Sermaye Piyasası Aracı Kuruluşlar Birliği Başkanı Nevzat Öztangut, zorlama olmamasına karşın emirlerin yüzde 75'i elektronik emir olarak girdiğini belirterek işlem emirlerinde bir sorun yaşanmayacağını söyledi.
"Umarım böyle bir eylem olmaz diyen" Öztangut, "Bu tür eylemlerle sonuca ulaşılamayacağını biliyoruz. Konuşularak anlaşılacaktır" değerlendirmesinde bulundu.
Öztangut'a göre İMKB binasından çıkacak bazı brokerlar merkezlere çekilerek işsiz kalmasının engellenecek ancak borsaların düştüğü bir dönemde bazı brokerların işsiz kalması kaçınılmaz.
