İstanbul Boğazı’nın her iki yakasında 366’sı tarihi eser niteliğinde 600 yalı yer alıyor. 30’u tarihi eser değerinde olan 60 yalı ise şu anda yeni sahibini arıyor.
Ayrıca 40’a yakın yalı dairesi de satışta. Yalı ve yalı dairesi fiyatlarında en büyük etken lokasyon, tarihi değer ve rıhtım uzunluğu… Tarihi eser değeri bulunan yalıların ayrıca tavan yüksekliği de çok önemli. Avrupa Yakası’nda Bebek ve Yeniköy, Anadolu Yakası’nda ise Vaniköy, Kandilli ve Anadolu Hisarı’ndaki yalılar çok değerli. Satılık 60 yalının fiyatları 4.5 milyon dolarla 95 milyon dolar arasında değişirken, yalı dairesi fiyatları ise 1 milyon 750 bin dolar ile 12 milyon dolar arasında.
Ayıkcan Emlak Gayrimenkul Danışmanı Sinem Ayıkcan Yılmaz, yabancıların yalılara son dönemde ilgisinin yoğun olduğuna dikkat çekti. Yılmaz, şunları söyledi, “Yabancıların şöyle bir düşüncesi var; dolar çok yükseldi, bizim paramız TL bazında çok kıymetli, burada da mülkler TL ile satılıyor, o yüzden benim şansım daha fazla ve çok daha iyi bir mülk alabilirim. Doların çok fazla artmasıyla yalı satışlarında müşterilerin beklentilerinde düşüş oldu. Artık yeni bir kanun çıktı, dolar ve euro telaffuz edemiyoruz, dolayısıyla şu anda rakamların hepsini TL’ye çevirmek durumundayız. Yerli müşteriler yüzde 40, yüzde 50’ye varan indirimler talep ediyorlar. Bu sadece yalılar için geçerli değil, tüm Boğaz hattı için söyleyebilirim. Yabancılar için ev sahipleri indirimi geçerli kabul etmiyor. Türkiye’de yaşayanları ve yurt dışında yaşayanları ayrı kategorize etmiş durumdalar. En çok Arap ülkelerinden talep var. Özellikle Katar’dan çok fazla talep geliyor. Daha önce Katarlılara çok önemli iki yalı satıldı: Sarıyer’deki Kocataş Yalısı ve Yeniköy’deki Şehzade Burhaneddin Efendi Yalısı. O tarz mülkler zaten Boğaz’da çok az. Belki bir tane çok değerli olan aslında sahil sarayı olarak nitelendirebileceğim Zeki Paşa Yalısı var. O tarz mülkler çok ciddi anlamda talep görüyor. Daha çok çevreden görünmeyen, büyük ailelerin yaşayabileceği tarzda mülkler talep ediliyor. Villalara da çok ciddi anlamda talep geliyor.”
Kontrollerin yapılması gerekiyor
Sinem Ayıkcan Yılmaz, yalı alacak olanları öncesinde Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nden mülkün evraklarının araştırılması konusunda uyarıyor. Yılmaz, “Yalı eğer tarihi eser vasfındaysa ayrıca Anıtlar Kurulu’na gidip bakılması gerekiyor. Sonuçta ne aldığınızı bilmeniz gerekiyor. Sadece yalılar için değil, boğaz hattının genelinde imara aykırılıklar var. Anıtlar Kurulu’na gidilip, ‘projesinde aykırılıklar var mı, tescilli mi?’ diye bakılması gerekiyor. İster Anıtlar Kurulu’na tabi olsun, ister olmasın, Boğaz hattında, Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nün onayını almadan hiçbir şekilde, hiçbir şey yapamazsınız. Bu sadece tarihi eserlere özel bir durum değil. Tüm Boğaz hattındaki gayrimenkullerin, dışına bir boya dahi yapacak olsanız, bazen iç yüzey için de geçerli, Boğaziçi İmar Müdürlüğü’nde onay alması gerekiyor. Eğer tarihi eser vasfı varsa buna bir de Anıtlar Kurulu da ekleniyor” diye konuştu.
Boğazda kaç yalı var?
İstanbul Boğazı’nda, Sarıyer’de 136, Beykoz’da 109, Üsküdar’da 84, Beşiktaş’ta ise 37 tarihi eser niteliğinde yalı var. Boğaz’daki toplam birinci sınıf tarihi yalı sayısı ise Beykoz’da 18, Üsküdar’da 24, Sarıyer’de 41 ve Beşiktaş’ta altı olmak üzere 89 adet. İkinci sınıf tarihi yalıların dağılımı ise Beykoz’da 64, Üsküdar’da 20, Sarıyer’de 74 ve Beşiktaş’ta 30 olmak üzere toplam 208 adet. Üçüncü sınıf tarihi eser niteliği taşıyan yalılar ise Beykoz’da 27, Üsküdar’da 20, Sarıyer’de 21, Beşiktaş’ta ise bir olmak üzere toplam 69 adet.
