Dünya

BM'de Suriye'de kimyasal kullanımı kınandı, silahların imhası onaylandı

BM Güvenlik Konseyi'nin 5 daimi üyesinin daha önce üzerinde anlaşmaya vardığı Suriye karar tasarısı, 15 üyenin oy birliğiyle kabul edildi

28 Eylül 2013 11:12

Suriye'nin kimyasal silahlarının imhasına yönelik karar tasarısı Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nde (BMGK) kabul edildi. Oylama sonrası yayımlanan karar metninde Suriye'de kimyasal silah kullanılması da 'en şiddetli biçimde' kınandı.

BM Güvenlik Konseyi'nde düzenlenen oylamaya Güvenlik Konseyi üyelerinin dışişleri bakanları katıldı. Oylamada 15 üyenin tamamı lehte oy kullandı.

Karar metninde her nerede olursa olsun kimyasal silah kullanımının uluslararası barış ve güvenliğe tehdit oluşturduğu belirtilerek, başta 21 Ağustos Guta'daki saldırı olmak üzere Suriye'de kimyasal silah kullanılması en şiddetli biçimde kınandı.

Suriye'de kimyasal silah kullanımı, geliştirilmesi, üretilmesi, temin edilmesi, stoklanması, doğrudan ya da dolaylı olarak diğer devletlere ya da devlet dışı gruplara transfer edilmesine izin verilmeyeceği kaydedilerek, bu kapsama Suriye'deki tüm tarafların girdiği vurgulandı.

Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü (OPCW) Yönetim Kurulu'nun aldığı bütün kararlara Suriye'nin uyması istenen kararda, BM ve OPCW'nin atadığı görevlilerin güvenliklerinin sağlanması ve istenilen her yerde denetim yapabilmeleri için giriş izninin verilmesi talep edildi.

Karar metninde OPCW Yönetim Kurulu kararları ile BMGK kararına uyulup uyulmadığının denetlenmesi konusuna da yer verilerek, OPCW'nin düzenli olarak uygulamaları denetleyerek, BM Genel Sekreteri aracılığıyla BMGK'ya rapor sunması istendi.

Saldırıların sorumlularının hesap vermesi konusuna da yer verilen kararda, Suriye'de kimyasal silah saldırısında sorumluluğu bulunan bireylerin yargılanması gerektiği belirtildi.

 

Geçiş sürecine destek

 

Geçen yıl haziran ayındaki uluslararası toplantıda kabul edilen Cenevre Mutabakatı'na atıf yapılan kararda, mutabakat metninde yer alan siyasi geçiş sürecine destek verildi.

Tüm yürütme yetkisini yüklenecek geçiş hükümetinde, karşılıklı rıza ile mevcut hükümet, muhalifler ve diğer gruplardan temsilcilerin bulunabileceği vurgulandı.

 

Konferans çağrısı

 

Cenevre Mutabakatı'nın uygulanması için uluslararası konferans düzenlenmesi çağrısı da yapılan kararda, Suriye'deki tüm taraflardan yapıcı bir biçimde sürece dahil olmaları ve Cenevre Mutabakatı'na bağlı olarak istikrar ve uzlaşmanın temin edilmesi isteniyor.

Kararda BM üyesi ülkelerden kimyasal, biyolojik ve nükleer silah geliştirme, kullanma ya da sahip olma çabasında olan devlet dışı aktörlere her türlü destekten sakınmaları uyarısı da yapılarak, özellikle Suriye'nin komşularından bunun aksi yöndeki uygulamaları derhal BMGK'ya bildirmeleri isteniyor.

 

'Askeri güç' tartışması

 

Karar metninde, BMGK kararına uyulmaması, Suriye'de kimyasal silahların izinsiz transferleri ya da bu silahların kullanılması halinde BM Şartı'nın 7. bölümü altında önlemler alınacağı vurgulandı.

Metnin son bölümünde yer alan ve 7. bölüme atıf yapılan maddenin, Suriye'nin kararlara uymaması durumunda askeri güç kullanılmasına yetki verip vermeyeceği tartışılıyor. Rus diplomatlar askeri güç için yeni bir BMGK kararı gerektiğini belirtiyor.