BirGün gazetesi yazarı Ümit Alan, iktidara yakın medyadaki gazetelerin CHP ile ilgili yaptığı haberlerin beş farklı biçimde yapıldığını belirtti. Alan, iktidara yakın medyanın CHP haberlerinde bir milletvekilinden bahsettiğinde mutlaka etnik köken veya dini inanç vurgusu yaptığını, iktidarın yolsuzluklarla ilgili bir konuda köşeye sıkıştığında CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun SSK Genel Müdürlüğü döneminin hatırlatıldığını, partiyle sorun yaşayan bir CHP’linin mağduriyetini sayfalarına taşığını, CHP’nin başka odaklarla ilişkisi olduğu iddiasını ve ülkedeki olumsuzluklarda sorumlunun CHP gibi gösterildiğini vurguladı.
İktidara yakın medyanın gazetelerinin birinci sayfa kurgularının da birbirine çok benzediğine değinen Alan, ''Bu gazetelerin ön sayfalarının bir matematiği var. Manşette eğer Başkanlık sistemi PR’ına dair bir şey yoksa paralel yapı haberi (FETÖ kullanımı da yaygın) , kenarlarda illa ki, CHP ya da HDP’li vekillere bulaşan bir haber, küçük bir iki müjde (atama olasılığı vs.) ve proje haberi, Erdoğan’ın hoşuna gidecek bir şeyler vs.'' ifadelerini kullandı.
Alan’ın bugün (10 Şubat 2016) yayınlanan ‘’5 maddede havuz medyasının CHP haberi şablonu’’ başlıklı yazısı şöyle:
Havuz medyasının HDP haberleri konusu artık girilmeyecek kadar “savaşçı” bir alan. Sıcak savaş içinde “düşman konsepti” ve “nefret söylemi” dahilinde ellerinden ne gelirse yapıyorlar. Orası artık yazıyla anlatılamayacak kadar net ve sinir bozucu. Her gün basın tarihine geçecek, ileride üzerine kitaplar yazılacak şeyler yazılıp çiziliyor. CHP ve CHP’li haberleri içinse, “düşman konsepti” değişmiyor ama daha çok “psikolojik harp” ve “soğuk savaş” tekniklerine başvuruluyor. Son örneğini, kayyum dahilindeki Bugün gazetesinin, CHP Milletvekili Selin Sayek Böke’nin sürmanşetten dini kökenini sorgulama haberinde gördük. Dini faşizmin ne olduğu ve bu ülkeyi neler beklediği konusunda epey fikir verici bir örnekti. Endişeli modern diye dalga geçilenlerin haklılığı konusunda da.
Bir şekilde havuz medyayı takip edenler ve takip etmek zorunda kalanlar az çok anlamıştır. Bu gazetelerin ön sayfalarının bir matematiği var. Manşette eğer Başkanlık sistemi PR’ına dair bir şey yoksa paralel yapı haberi (FETÖ kullanımı da yaygın) , kenarlarda illa ki, CHP ya da HDP’li vekillere bulaşan bir haber, küçük bir iki müjde (atama olasılığı vs.) ve proje haberi, Erdoğan’ın hoşuna gidecek bir şeyler vs. Bu ara asıl dikkatimi çeken ise CHP haberlerindeki yıldırıcı benzerlikler oluyor. Bu yüzden bu haftaki Köşe Vuruşu’nu havuzdaki CHP haberlerinin algoritmasına ayırmak istiyorum.
1- CHP'linin kökeni
Kılıçdaroğlu’nun veya bir başkasının Aleviliği de olabilir, Selin Sayek Böke’nin “Hıristiyan olduğu iddiası” da. Bir başkasının Ermeniliği de olabilir. Bu medya kuruluşlarında ana muhalefet başta muhalif partililerin soyunu sopunu araştıran özel birimler olduğunu düşünmeye başladım. Olmasa da böyle bir servis var.
2- Kılıçdaroğlu'nun SSK Müdürlüğü
Havuz Medya’nın ara ara ısıttığı bir haber biçimi bu. 14 yıldır iktidarda olan bir parti, yolsuzluklar ya da kimi yanlış uygulamalar konusunda köşeye sıkıştığında CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun çeyrek asır öncesinde kalmış SSK Genel Müdürlüğü icraatları didik didik ediliyor. Defalarca cevaplanmış iddialar, bir şekilde yeniden dolaşıma giriyor.
3- CHP'den dışlananın mağduriyeti
Aday yapılmamış ya da CHP’yle öyle ya da böyle sorunlar yaşamış biri varsa hemen havuzda ön sayfaya çekiliyor. Geçen hafta Bugün’ün ön sayfasında “Karısının arkadaşı için Aylin’i harcıyor” diye sözde Nazlıaka’ya sahip çıkıp Kılıçdaroğlu’nu hedef alan haber bile vardı örneğin. Daha ötesi, AKİT gazetesi, “Atatürkçülükte CHP sınıfta kaldı” diye başlık atarak Atatürk’çülük standartları otoritesi kesilmeye vardırdı işi.
4- CHP'linin başka odaklarla ilişkisi
Havuz medya algoritmasında bir CHP’li asla sadece CHP’li değildir. Paralel yapıyla ilişkisi olabilir, PKK ile ilişkisi olabilir gerekirse konu OTPOR filan genişler. Bu haber şablonu sabittir kurbanları her hafta değişir.
5- CHP'nin sorumluluğu
CHP iktidardaymış gibi her şeyden sorumlu tutulabilir. Sadece muhalefet yaparak bu kadar sorumluluğu üstlenen bir parti, iktidara gelse neler olacak tahmin bile edemiyorum. Havuz medya arşivinde bir tarama yapan Türkiye gerçeklerinden uzak bir yabancı araştırmacı, iktidar partisi kim karıştırabilir yani.
CHP yani ana muhalefet örneklemi üzerinden anlatmış olsak da ülkedeki en ufak bir muhalefete karşı havuz medyanın duruşu belli. Ancak CHP haberleri artık kendi başına bir şablon teşkil ettiği için özellikle listeleyeyim istedim. Havuz medyasına yeni başlayan ve yükselmek isteyen stajyer muhabirler için de bir rehber olabilir tabii bu.
