ABD Başkanı Joe Biden ve Irak Başbakanı Mustafa El Kazımi, bugün Beyaz Saray'da ABD ve Irak arasında stratejik diyalog kurma çabaları kapsamında gerçekleştirdikleri ilk yüz yüze görüşmede, 2021 yılı sonuna kadar ABD'nin Irak'taki muharebe misyonunun resmi olarak sonlandırılması için anlaşmaya vardı.
Biden, Ağustos ayı sonuna kadar Afganistan'da bulunan son ABD askerlerinin de çekilmesinin yanı sıra Irak'tan da çıkarak eski Başkan George W. Bush döneminde başlayan iki savaşta ABD'nin yürüttüğü muharebe misyonlarını noktalıyor.
Oval Ofis'te gerçekleşen buluşmada Biden, Kazımi ile uzun süredir tanıştıklarını belirterek, "Benim yönetimim iki ülke arasındaki ortaklığı güçlendirmeye kararlı" diye konuştu
"Irak'ta işlerin iyi gittiğine inanıyorum"
Biden, yıl sonuna kadar Irak’ta ne kadar ABD askeri kalacağı şeklindeki bir soruya, "Irak'ta işlerin iyi gittiğine inanıyorum. Bu durumda Irak'taki rolümüz, gerektiğinde hazır bulunmak, eğitimlere devam etmek, yardımlar yapmak, ortaya çıktığında IŞİD ile başa çıkmak şeklinde olacak ama yıl sonuna kadar muharip görevde kalmayacağız" şeklinde cevap verdi
Bu konuyu kabinesi içinde ve dışişleri bakanları ile çok konuştuklarını kaydeden Biden, şu an için Irak hükümeti ile ekimde yapılacak genel seçimlerin adil olması üzerine sıkı bir çalışma içinde olduklarını bildirdi.
Kazımi: Sayın Başkan, sizinle çalışmayı dört gözle bekliyorum
Irak Başbakanı Kazımi de Irak halkı adına Biden’a teşekkür ederek, "Sayın Başkan, sizinle çalışmayı dört gözle bekliyorum" ifadesini kullandı.
Kazımi, Irak halkının şu an her zamankinden daha da güçlü olduğunu kaydederek, ABD'de 3 gün kalacağı ve Kongre üyeleri ile de temaslarda bulunacağı bilgisini paylaştı.
Dün Bağdat'tan Washington'a hareket etmeden önce Kazımi, terör örgütü IŞİD ile mücadele için ABD'li askerlerin Irak'taki varlığına ihtiyaç kalmadığını belirtmişti.
Kazımı, yabancı askerlerin ne zaman çekilmesi gerektiğine sorusuna da "Güçlerimizin IŞİD'a karşı savaşması ve bunun hazırlığı için özel bir zaman dilimine ihtiyacı var ve bu da Washington'da yapacağımız müzakerelere bağlı" şeklinde konuşmuştu.
ABD askerleri 18 yıldır Irak'ta
Irak'ta şu anda IŞİD kalıntılarıyla mücadeleye odaklanan 2 bin 500 ABD askeri bulunuyor. ABD'nin Irak'taki misyonu bundan böyle tamamen eğitime ve Irak ordusuna kendini savunma konusunda danışmanlık verilmesine yoğunlaşacak.
ABD liderliğindeki koalisyon, 2003 yılının Mart ayında, dönemin Irak lideri Saddam Hüseyin'in kitle imha silahlarına sahip olduğu suçlamalarına dayanarak Irak'ı işgal etmişti. Saddam Hüseyin iktidardan indirilmiş, ancak Irak'ta kitle imha silahı bulunamamıştı.
ABD'nin Irak'ta yürüttüğü misyon son yıllarda Irak ve Suriye'deki IŞİD militanlarının yenilgiye uğratılmasına odaklanmıştı. Biden yönetiminden üst düzey bir yetkili, Başbakan Kazımi'nin ziyaretinden önce yaptığı açıklamada, "Hiç kimse misyonun başarıyla sona erdirildiğini söylemeyecek. Amaç, IŞİD'in uğratıldığı yenilginin sürdürülmesidir" şeklinde konuştu.
Yetkili, "Misyonun başarıyla sona erdirildiği söylenmeyecek" şeklindeki sözleriyle, 1 Mayıs 2003 tarihinde dönemin ABD Başkanı George W. Bush'un uçak gemisi USS Abraham Lincoln üzerinde Irak'daki ana muharebe operasyonlarının sona erdirildiği açıklaması yaptığı sırada açılan "Misyon Tamamlandı" pankartına atıfta bulundu.
Yetkili, "Apache helikopterlerinin muharebede kullanıldığı, ABD özel güçlerinin rutin operasyonlar yaptığı döneme bakarsak ciddi bir evrim geçirdiğimizi görürüz. Bu yılın sonunda resmi olarak danışmanlık ve kapasite arttırıcı bir rol üstlenmek için iyi bir konumda olacağımızı düşünüyoruz" dedi.
Irak ve Suriye'de görev yapan ABD'li diplomatlar ve askerler, bu ay üç roket ve silahlı insansız hava aracının hedefi olmuştu. Uzmanlar, bu saldırıların, İran tarafından desteklenen milis güçlerin yürüttüğü kampanyanın parçası olduğuna inanıyor.
Irak'ta kaç asker kalacak bilinmiyor
Biden yönetimi yetkilisi, danışmanlık ve eğitim görevi için Irak'ta kaç ABD askeri kalacağı konusunda açıklama yapmadı.
ABD'ye karşı dostane bir yaklaşım sergilediği görülen Kazımi, İran'dan destek alan milislerin gücünü kontrol altına almaya çalışıyor. Ancak Kazımi hükümeti, Haziran ayı sonunda ABD'nin Suriye-Irak sınırında İran destekli savaşçılara hava saldırısını kınamış, saldırıyı Irak'ın egemenliğinin ihlali olarak tanımlamıştı.
ABD ve Irak arasında sağlık, enerji ve askeri olmayan diğer konularda anlaşmalar yapılması da öngörülüyor.
Biden yönetimi ayrıca ABD'nin aşı paylaşım platformu COVAX aracılığıyla Irak'a 500 bin doz Pfizer/BioNTech aşısı sağlamayı planladığını da açıkladı. Başkan Biden, aşıların birkaç hafta içinde Irak'a gönderilmesinin planlandığını kaydetti.
ABD ayrıca Irak'ta Ekim ayında yapılacak seçimlerde gözlemci rolü üstlenecek Birleşmiş Milletler'e yardım amacıyla 5 milyon 200 bin dolar mali destek sağlayacak. Başkan Biden, seçimler konusunda, "Ekim ayında yapılacak seçimleri dört gözle bekliyoruz" ifadesini kullandı.
