Dünya

Beyaz Saray'dan 'İsrail-Suudi Arabistan normalleşmesi' açıklaması: Hâlâ yapılması gereken işler var

Sullivan, "Normalleşmeye giden yolun pek çok unsuru artık masada" dedi

08 Eylül 2023 12:40

T24 Dış Haberler

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, dün yaptığı açıklamada ABD finansörlüğündeki İsrail ve Suudi Arabistan normalleşmesi için pek çok şeyi masaya yatırdıklarını ancak "daha yapılacak çok iş olduğunu" söyledi.

TIKLAYIN | 7 soruda Suudi Arabistan-İsrail anlaşması: Hangi ülke, ne kazanç sağlayacak; bölgede dengeler nasıl değişecek?

Sullivan, ABD Başkanı Joe Biden G20 zirvesine katılmak üzere Hindistan'a uçarken Air Force One uçağında gazetecilere konuştu. Sullivan, "Normalleşmeye giden yolun pek çok unsuru artık masada. Elimizde bir çerçeve yok, imzalanmaya hazır şartlar yok. Hâlâ yapılması gereken işler var" dedi.  Detaylara girmeden "kilit unsurların birçoğu hakkında geniş bir anlayış" olduğunu söyledi.

Geçmişte gizli temaslarda bulunmuş olsalar da İsrail ve Suudi Arabistan birbirleriyle doğrudan değil ABD aracılığıyla konuşuyor. 

Suudi Arabistan, ABD ile mümkün olduğunca karşılıklı savunma anlaşmasına yakın bir anlaşma yapmak istiyor; bu anlaşmaya göre krallığa yapılacak herhangi bir saldırı Washington tarafından ABD'ye yapılmış bir saldırı olarak görülecek.

Suudi Arabistan, İsrail'i bir müttefik olarak tanımanın ön koşulunun bağımsız bir Filistin devleti olduğunu açıkça söyledi. Görüşülmekte olan anlaşma bunu sağlamaya yaklaşmayacak. Ancak Suudi Arabistan'ın tüm Müslüman dünyasına, hala Filistin için mücadele ettiklerini söyleyebilmesi için bazı gelişmelere ihtiyacı var.

ABD için bu anlaşma, Çin'in Orta Doğu'da yükselen profiline karşı bir geri adım atma fırsatı anlamına geliyor. Anlaşma, önemli bir müttefik olan İsrail'in komşularıyla bütünleşmesine yardımcı olacak ve ABD'nin merkezi bir rol oynadığı İran karşıtı ittifakı güçlendirecek.

Netanyahu, 2020'de ABD arabuluculuğunda imzalanan İbrahim Anlaşması'yla Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Fas'la bağlarını güçlendiren ülkesi için en büyük ödülün Suudi Arabistan'la derin bir ilişki kurmak olduğunu defalarca söyledi.

TIKLAYIN | Suudi Arabistan-İsrail anlaşması: Filistin Yönetimi anlaşma için şartlarını belirledi

Biden Temmuz ayı başında CNN'de yaptığı açıklamada İsrail ve Suudi Arabistan'ın ABD-Suudi savunma anlaşması ve Suudilerin ABD'den sivil nükleer program almasını içeren bir normalleşme anlaşmasından çok uzakta olduğunu söylemişti.

Biden'ın elçisi Brett McGurk bu hafta Suudi Arabistan'da görüşmelerde bulundu ve yetkililer görüşmelerin büyük ölçüde Yemen savaşıyla ilgili olduğunu ancak olası normalleşme anlaşmasının da ele alınmasının beklendiğini söyledi.