İstanbul, 26 Eylül (DHA) - Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi\'nin (Betam) öngörüsüne göre, yılın üçüncü çeyreğinde Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) büyümesi, bir önceki çeyreğe göre yüzde 0.3, yıllık bazda yüzde 2.2 olacak.
Betam\'dan Doç. Dr. Ozan Bakış ve Araştırma Görevlisi Uğurcan Acar tarafından hazırlanan \"Üçüncü Çeyrekte Düşük Büyüme\" başlıklı \"Ekonomik Büyüme ve Tahminler: Eylül 2018\" notu açıklandı. Betam\'ın araştırma notunda şu değerlendirmeler yapıldı:
“Kesinleşen Temmuz ve kısmen Ağustos ayı GSYH öncü göstergeleri ile yaptığımız hesaplamalara göre 2018 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla büyüme oranını yüzde 2.2 olarak tahmin ediyoruz.
“Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış verilerle hesaplanan bir önceki çeyreğe kıyasla GSYH büyümesinin ise yüzde 0.3 olacağını öngörüyoruz.
“2018 Yılının üçüncü çeyreğinde dayanıksız tüketim malları sanayi üretim endeksi ve kamu tüketim harcamaları hariç tüm tüketim öncü göstergelerinin azalmasını bekliyoruz.
“ÖTV ve tüketim malları ithalatı yıllık bazda sırasıyla yüzde 15.2 ve 8.9’luk azalış ile dikkat çekiyor. Kamu tüketim harcamalarının çeyrekten çeyreğe azalış göstermesini beklesek de yıllık bazda yüzde 12.8 artacağını öngörüyoruz.
“Yukarıda özetlenen veriler ışığında, 2018 yılının üçüncü çeyreğinde tüketim artışının düşük olmasını bekliyoruz.
“2018 yılının ikinci çeyreğinde 2018 yılının ilk çeyreğine kıyasla kamu yatırım harcamaları hariç mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış yatırım öncü göstergelerinde küçük artış veya azalışlar dışında pek bir değişim beklemiyoruz.
“2018 yılının ilk çeyreğinde yüzde 22.4 artan, ikinci çeyreğinde ise yüzde 2.3 azalan kamu yatırım harcamalarının 2018 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 22.2 azalmasını öngörüyoruz.
“Bir önceki çeyrekte yüzde 12.8 azalan yatırım malı ithalatının ise bu çeyrekte değişmemesini bekliyoruz.
“Kıyaslamayı bir önceki yılın aynı çeyreği ile yaptığımızda perakende sektörü mevcut mal stok seviyesi ve ara malı sanayi üretim endeksi hariç tüm yatırım öncü göstergelerinde düşüş olmasını bekliyoruz.
“Yıllık rakamlarda da en çok dikkat çeken yatırım kaleminin kamu harcamaları olduğunu görülüyor. Bir önceki çeyrekte yıllık bazda yüzde 21.1 artan kamu yatırım harcamalarının bu çeyrekte yüzde 20.6 azalacağını hesaplıyoruz.
“Yukarıda özetlenen gelişmeler yatırımların en iyi ihtimalle yerinde sayacağını gösteriyor.
“2018 yılının ikinci çeyreğinde mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış reel ithalatta ve altın dışı reel ithalat endeksinde azalışın, hem reel ihracatta hem de altın dışı reel ihracat endeksinde ise artışın hızlanarak sürmesini öngörüyoruz.
“Reel ihracattaki yüzde 4.6’lık artış ile altın dışı ihracattaki yüzde 5.5’lik artış dikkat çekicidir.
“Bir önceki yılın aynı çeyreğine kıyasla baktığımızda da ihracattaki yüksek artışları görüyoruz. 2018 yılının üçüncü çeyreğinde reel ihracatın yüzde 10.9 artmasını, reel ithalatın ise yüzde 5.1 azalmasını bekliyoruz.
“2018 yılının üçüncü çeyreğinde dış ticarette yüksek kur etkisinin daha belirgin şekilde ortaya çıkacağını öngörmekteyiz.
“GSYH’nin tahmininde kullandığımız diğer değişkenlere baktığımızda perakende sektörü fiyat beklentisi ve elektrik tüketiminin çeyrekten çeyreğe yüzde 3.9, imalat sanayi üretim endeksinin yüzde 1.7 artacağını hesaplıyoruz. Hizmetlere olan talebin ise yüzde 8.0 daralmasını bekliyoruz.
“Bir önceki yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında fiyat beklentilerindeki yüksek artışın süreceğini ve hizmetlere olan talebin ise daha da azalacağını öngörüyoruz.
“Kesinleşen Temmuz ve kısmen açıklanan Ağustos ayı öncü göstergeleri ışığında 2018 yılının üçüncü çeyreğinde dönemsel GSYH büyümesinin çeyreklik bazda yüzde 0.3 yıllık bazda ise yüzde 2.2 olacağını tahmin ediyoruz.
“Açıklanacak yeni verilerle yapacağımız ikinci ve üçüncü tahminlerde üçüncü çeyrek büyüme rakamlarının düşmesi olasıdır.
“OVP’de ya da yeni adıyla YEP’te (Yeni Ekonomi Planı) öngörülen büyüme rakamları da en azından çeyreklik büyümelerde negatif rakamların sürpriz olmayacağınaişaret ediyor.” (Grafik)
