AKP ve MHP’nin Başkanlık modelini öngören 21 maddelik anayasa değişiklik paketinin görüşülmesi 20 Aralık Salı günü Anayasa Komisyonu’nda başlıyor. Daha önce muhalefetle birçok kez ortak hareket eden MHP bu kez iktidar partisi AKP ile beraber hareket edecek.
CHP ve HDP, müzakerelerin iktidar çoğunluğu ile kısa sürede geçmesi için izlenecek tutumla da mücadele etmek zorunda kalacak. CHP, yarın saat 13.00’de gurup başkanvekilleri, hukukçu milletvekilleri ve katılmak isteyen vekillerle ön çalışma yapacak.
Yürütme yetkisi Cumhurbaşkanı'nda
AKP-MHP’nin Başkanlık modelinde parlamenter sistemin temelini oluşturan maddelerin çoğu yürürlükten kaldırılıyor ve ılga oluyor bir kısmı da Başkanlık modeline göre düzenleniyor. Başkanlık modeli mevcut Anayasa’nın 70 maddesinde değişiklik yapıyor. “Milletvekili Seçilme yeterliğini” düzenleyen 76. Maddede 25 olan seçilme yaşı 18 olarak değiştiriliyor. Milletvekili sayısı 550'den 600'e çıkarılıyor. 4 yılda olan seçimler 5 yılda bir yapılacak. Ayrıca, yedek milletvekilliği de yeni sistemde yer alıyor.
Cumhurbaşkanı seçilen kişinin partisiyle ilişkisi kesilmiyor. Partili Cumhurbaşkanı yürütmenin de başına geçiyor. Cumhurbaşkanı, cumhurbaşkanı yardımcıları ile bakanları ve üst düzey kamu yöneticilerini atayacak, görevlerine son verecek. Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tamsayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebilecek.
Bakanlara dokunulmazlık zırhı
Cumhurbaşkanı yardımcıları ve bakanlar, göreviyle ilgili olmayan suçlarda yasama dokunulmazlığına ilişkin hükümlerden yararlanacak. TBMM, üye tamsayısının beşte üç çoğunluğu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek. Bu halde TBMM genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılacak. Cumhurbaşkanının seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde TBMM genel seçimi ile Cumhurbaşkanlığı seçimi birlikte yapılacak. Cumhurbaşkanı yürütmenin yetkilerini kullanması nedeniyle yeni sistemde Başbakan ve parlamenter sistemde yer alan ‘yürütme’ maddeleri mevcut anayasa metninden askeri yargı ile maddeler kaldırılıyor.
Mevcut anayasada TBMM’nin Bakanlar Kurulu’na verdiği KHK yetkisine ilişkin maddede kaldırılıyor. Parlamenter sisteme göre düzenlenen Cumhurbaşkanı ‘yetkileri ve tarafsızlığını’ düzenleyen 102, madde Başkanlık modeline göre düzenlendi.
21 madde ile anayasanın 70 maddesi değiştiriliyor
Başkanlık modeli için AKP ve MHP’nin ortak çalışmasından çıkan 21 maddelik değişiklik anayasada 70 maddede değişiklik yapıyor. İşte o maddeler:
8,9,15,17,19,67,73,75,76,77,78,82,87,88,89,91,93,96,98,99,100,101,102,104,105,106,107,108,109,111,112,113,114,115,116, 117,118,119,121,122,123,124,125,126,127,131,134,137,142,145,146,148,150,151,152,153,154,155,156,157,158,159,161,162,163,164,166,167
