Ekonomi

Başçı: Lütfen kemer ikaz ışıkları sönmeden yerlerinizden kalkmayın

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’dan ekonomiye hem övgü hem de uyarı geldi

07 Temmuz 2012 14:34

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, “Şu anki gidişat gayet iyi. Ancak kemerlerimizi çözüp uçağın içinde dolaşmaya başlayalım mı? Henüz değil. O nedenle biraz bekleyip, oradaki gelişmeleri izleyelim” dedi. Ilımlı büyümenin süreceğini belirten Başçı, cari açığın 65 milyar doların altına inebileceğini söyledi.

Eylül 2011’de Türkiye’yi uçağa benzeterek, "Bazı gelişen ülkeler hâlâ havada, biz ise piste inmiş durumdayız. Lütfen kemer ikaz ışıkları sönmeden yerlerinizden kalkmayın. Fakat kemer ikaz ışıkları henüz sönmedi. Yumuşak iniş gerçekleşti diyebiliriz. Fırtına da arkadan geliyor" uyarısı yapan Merkez Bankası Başkanı Başçı, tedbiri yine elden bırakmadı.

Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’dan ekonomiye hem övgü hem de uyarı geldi. Küresel ekonomik kriz açısından 2011 yılı sonunda Türkiye ekonomisini uçağın piste inişine benzeterek, “Kemerlerimizi çözüp uçağın içinde dolaşmaya başlayalım mı? Henüz değil. O nedenle biraz bekleyip, oradaki gelişmeleri izleyelim” dedi.

Elazığ’da düzenlenen ‘Para Politikaları’ konulu toplantıda konuşan Başçı, daha önce yaptığı bir konuşmada sarf ettiği ‘Uçak piste indi ama kemerleri çözmeyin’ sözlerinin hatırlatılması üzerine şunları kaydetti:


Krediler yavaşladı


“Edirne’de ‘İki teker var, bunların ikisi de piste değdi’ demiştim. Bunlardan birisi krediler, birisi de döviz kuru. Kredi büyümesi yeterince yavaşladı, makul seviyelerde seyrediyor şu anda. ‘Döviz kuru da yeterince değer kaybetti, bundan sonra da daha fazla değer kaybetmesini beklemeyin’ anlamında. Bunun ikisi birden dış dengeyi iyileştirecek iki tane önemli faktördü. O gerçekten gerçekleşti. Biz bu açıklamayı çok önceden Edirne’de yaptık. Şimdi insanlar gördükçe inanıyorlar. Gerçekten de dış denge iyileşiyor. Döviz kurları ve krediler bizim arzu ettiğimiz noktaya gelmişti. O yüzden ‘Yumuşak inişi tamamladık’ demiştik. Kemerlerimizi çözüp uçağın içinde dolaşmaya başlayalım mı? Henüz değil. Avrupa tarafındaki problem zor bir problem. O yüzden biraz bekleyip oradaki gelişmeleri izleyelim. Şu anki gidişat gayet iyi. Herkes ne yapıyorsa aynen yapmaya devam etsin.”


TL’yi rüzgarın seyrine bırakmayız


TL için ‘Makul seviyelere geldi’ yorumunu yapan Erdem Başçı, istikrarlı seyrin devam ettiğinin altını çizerken bunun da Merek Bankası tarafından uygulanan politikaların etkili olduğunu gösterdiğine dikkat çekti. Başçı bundan sonra yapacaklarının döviz kurlarında oynaklığın diğer ülkelere göre daha düşük seviyelerde olmasını sağlamak olduğunu belirterek, “Döviz kuru açısından hedefimiz yok, ancak rüzgarın seyrine de bırakmıyoruz. Merkez Bankası yeni politikalar geliştirerek döviz alım ve satım müdahalelerini en aza indirmeye çalışıyor” dedi.


Beklentiler olumlu, iş aleminin morali yüksek


Erdem Başçı, Orta Vadeli Program’daki projeksiyonlara göre Türkiye’nin bu yıl yüzde 4, gelecek yıl için yüzde 5 büyüyeceğinin tahmin edildiğini belirterek, “Merkez Bankası olarak biz buna katılıyoruz, halen bu tahminlerimizi değiştirmiş değiliz” dedi. Avrupa ile kıyaslandığı zaman Türkiye için beklentilerin daha olumlu olduğuna işaret eden Başçı, alınan bütün politika tedbirlerine rağmen Türkiye’nin iç dinamiklerinin son derece güçlü olduğunu, iş alemiyle konuştuklarında morallerin yüksek olduğunu söyledi.


Rezerv 100 milyar $’a çıkacak


Erdem Başçı, Merkez Bankası’nın mevcut 93 milyar dolar olan toplam döviz rezervlerinde yıl sonuna kadar artışın süreceğini söyledi ve ekledi: “Yıl sonunda rezervlerin 100 milyar doları geçeceğini tahmin ediyorum.”


Enflasyon tahmini revize edilebilir ama gevşemeyiz


Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı petrol fiyatlarında son dönemde yaşanan düşüşün desteği ile Temmuz enflasyon raporunda yıl sonu için yüzde 6.5 olan enflasyon tahminini aşağı revize edebileceklerini ancak bunun politikada bir gevşeme olarak nitelendirilmemesi gerektiğini, politikalarının gerektiği kadar sıkı olacağını söyledi.

Başçı, “Nisan’da verdiğimiz yıl sonu enflasyon tahminimizde orta nokta yüzde 6.5 idi. Son gelişmeler bizim kendi tahminimizden biraz daha iyi. Dolayısıyla izleyeceğiz. Buradaki her türlü risklerin de farkındayız. Temmuz sonunda yeni bir tahmin vereceğiz” dedi. Merkez Bankası Başkanı şöyle devam etti: “Petrol fiyatları 120’den 100 dolara kadar düştüğü için oradan gelen olumlu bir etki var. Yüzde 6.5’i bir miktar aşağı yönlü revize etme ihtimalimiz var. Bu para politikasında gevşeme anlamında okunmamalı enflasyon yüzde 5’e ne kadar yakın olursa bizim için o kadar iyi. O yüzden para politikası bundan sonra gerektiği kadar sıkı olacak, gerekmediği kadar da sıkı olmayacak.”


Başkan’ın en büyük hayali


Enflasyon hedefinin yüzde 5 olduğunu ifade eden Başçı, “Ne zamanki ankete cevap verenler 2 yıl sonrası için yüzde 5 derse biz o zaman başardık diyeceğiz. Bunu benim başkanlığımın görev süresinde yapabilmeyi arzuluyorum. Bu yönde büyük bir arzu ve kararlılık içerisindeyim. Anket cevapları 24 ay sonrası için 5 seviyesine gelirse ben işimi doğru yaptım diye düşüneceğim” dedi.


Ilımlı büyüme sürecek


Türkiye’nin önümüzdeki dönemde ılımlı büyümeye devam edeceğini belirten Merkez Bankası Erdem Başçı, ilk çeyrekte özellikle hava koşulları nedeniyle kendi beklentilerine uyumlu bir büyüme verisi görüldüğüne dikkat çekerken, “Yılın ikinci çeyreğinde GSYH’de önceki çeyreğe göre artı bir rakam bekliyoruz” dedi. İlk çeyrekte önceki çeyreğe göre, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış olarak bakıldığında yüzde 0.4’lük küçülmeyi önceden tahmin ettiklerini ekledi. Başçı ayrıca yumuşak iniş ve dengelenmenin aynı anda devam ettiğine de dikkat çekerek, GSYH’de ılımlı büyümeyi destekleyen bir görünümün ve enflasyonist risklerin talep tarafında olmadığına yönelik bir resmin olduğunu belirtti.


Cari açık 65 milyar doların altına inebilir


Erdem Başçı, enerji hariç cari dengeye bakıldığı zaman neredeyse oradaki açığın kapandığını ve sıfıra yakın bir noktaya gelindiğini, enerji dahil cari açığın ise azalmaya devam ettiğini kaydetti.

Başçı, Orta Vadeli Program’da bu yıl için 65 milyar dolar civarında bir cari açığın öngörüldüğünü, gelişmelere bağlı olarak konun biraz daha izleneceğiz, fakat yıl sonunda bu rakamın biraz daha altında bir cari açığın görülebileceğini ifade etti. Dış denge açısından bütün alınan tedbirlerin cevap vermeye başladığını kaydeden Başçı, 2010 yılı sonunda ithalatın çok hızlı, ihracatın çok yavaş arttığını, bugün Türkiye’de ihracatta yüzde 20’ler mertebesinde artış olduğunu, ithalatın daha yatay bir seyir izlediğini dile getirdi.


Yüzde 20’lik artış büyük başarı ihracatçıyı tebrik etmek lazım


Yüzde 20’ler mertebesindeki ihracat artışının çok önemli bir başarı olduğunu vurgulayan Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı, ”Bunun için ihracatçılarımızı tebrik etmek lazım. Çünkü çok hızlı bir şekilde zor piyasalardan, Avrupa piyasalarından başka piyasalara ihracatlarını kaydırıyor. Buna da büyük ihtiyaç var şu anda. Çünkü euro dolara karşı ciddi bir şekilde değer kaybetti. Avrupa’daki talep de düşmeye başladı. Böyle bir ortamda ihracat artışı gerçekten büyük bir başarı” diye konuştu.


Hane halkı tasarrufu yetersiz


Erdem Başçı, Türkiye’de hane halkı tasarruflarının yetersizliğine işaret ederek, şunları kaydetti: ”Hane halkının özellikle tüketicilerin aşırı borçlanmasının önüne geçer, buna mukabil kredileri firmalara, özellikle küçük ve orta boy firmalara verdirebilirsek, bankalarımıza bunu sağlayacak teşvik sistemlerini kurabilirsek o kadar rahat şekilde ekonomide hem iç hem dış talebin dengelenmesi konusu gerçekleşecek.”