Öcalan'ın kendisini ziyaret eden BDP heyeti vasıtası ile sınırdışına çekilmenin tamamlandığını açıklaması ardından barış sürecinin 2. aşamasının içeriğine ilişkin tartışma devam ediyor. PKK lideri Abdullah Öcalan'ın barış sürecinin beraberinde demokratikleşmeyi de getirmesi gerektiğine ilişkin sözleri sürecin Kürt tarafının daha büyük ölçekli bir toplumsal değişim isteğini ortaya koymuştu. Öte yandan Bakanlar Kurulu ve Âkil İnsanlar toplantılarında dile getirilenler, hükümetin çözüm sürecini somut öneriler ve teknik çalışmalar üzerinden ele aldığı görülüyor.
Abdullah Öcalan'ın Adalet Bakanlığı'na yazılı olarak gönderdiği mektupta barış sürecinin toplumun bütününü içine alması ve şeffaf bir şekilde yürütülmesi gerektiğini belirtmişti. Öcalan pratik öneri olarak öne sürdüğü karakolların durdurulması ve korucu alımının sonlanmasına ek olarak, barış sürecinin toplumun tabanına yayılması için konferanslar düzenlenmesi gerektiğini ifade etti.
Öcalan ve BDP'li siyasetçiler, sürecin içeriğine ilişkin açıklamalarından eksik olmayan bir eleştiri de hükümetin gerekli adımları atmayışı.
Hükümetin barış sürecini ele alışında ise öncelik 1. aşamanın tamamlanmasına verilmiş durumda. Geçtiğimiz günlerde Başbakan Tayyip Erdoğan PKK'lıların sadece yüzde 15'nin sınır dışına çıktığını belirtmişti. Erdoğan, sürecin demokratikleşmesi için seçim barajının indirilmesine karşılık tavrını "herkes çalışıp barajı geçecek" sözleri ile ifade etmişti. Ayrıca Erdoğan, Öcalan'ın öne sürdüğü karakol yapımlarının durdurulmasına ilişkin öneriyi "dışarıya yönelik bir önlem" gerekçesiyle reddetmişti.
Barış sürecinin 2. aşamasına ilişkin görüşmelerin taraflarınca yapılan açıklamaların bir derlemesi şöyle:
Bakanlar Kurulu'ndan 4 ayak
Yeni Şafak Gazetesi Ankara Temsilcisi Abdulkadir Selvi Bakanlar Kurulu toplantısında barış sürecinin ikinci aşamasının içeriğine dair bildirimlerde bulunarak, sürecin 4 ayak etrafında yürüyeceğini belirtti. Selvi'nin yazısından ilgili bölüm şöyle:
Dünkü Bakanlar Kurulu'ndan sonra çözümün ikinci aşaması başlıyor. İkinci aşamanın dört ayağı var:
1-Anadilde eğitim.
2-Yerel yönetimler şartındaki şerhin kalkması.
3-Terörle Mücadele Yasası, Türk Ceza Kanunu, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Yasası'nda yer alan cezalar bire indiriliyor.
Bir kişi her birinden ayrı ayrı cezaya çarptırılmayacak. Peki dördüncüsü?
O da PKK'nın silahlı mücadeleyi bıraktığını ilan etmesinden sonra gündeme gelecek.
Hemen Öcalan'la irtibatlandırmayın canım. Eve Dönüş Yasası'nın kapsamı genişletilecek.
Öcalan: Her aşaması şeffaf yürütülmeli
PKK lideri Abdullah Öcalan, BDP Iğdır Milletvekili Pervin Buldan Ve BDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'tan oluşan BDP heyeti aracılığıyla kamuoyuna duyurduğu mesajda şunları söylemişti:
“Öncelikle herkese selam ve sevgilerimi iletiyorum. Bizim açımızdan içinde bulunduğumuz süreç devam ediyor.
Şu anda ikinci aşamaya geçmiş bulunuyoruz. İkinci aşamanın nasıl işleyeceğine dair önerilerimizi yazılı olarak devlete sunmuş bulunmaktayım.
Ben şahsen sürecin her aşamasının şeffaf bir şekilde yürütülmesi taraftarıyım. Umarım devlet de ikinci aşamaya dair bu önerilerimizi doğru değerlendirip, doğru sonuçlara varır.
Bu mesele 100 yıllık bir meseledir. Meselenin tarihi olguları ve maddi olgulara dayanan gerekçeleri vardır. Herkesin bu ciddiyetle yaklaşması gerekir.
Bizim sunduğumuz öneriler Türkiye halklarının belki de yüzde 90’nının ortak çıkarını temsil eden bir çalışmanın sonucudur.
Bazı güçlerin engellemelerine rağmen ben süreci ilerletmekte kararlıyım, başarılı olacağımıza da inanıyorum.
Olanaklarım olursa her hafta kamuoyuna bilgilendirme yapmak isterim.
İkinci aşamanın tartışmaları artık başlamıştır. Demokrasiden, çözümden ve barıştan yana olan herkesin bu tartışmalara katkı yapmasını diliyor, bu çerçevede herkese bir kez daha selam ve saygılarımı sunuyorum.”
'İkinci aşama yasallaşma süreci de tamamlandıktan sonra bitmiş olacak'
BDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Öcalan'la yaptıkları görüşmede Öcalan'ın 2. aşamada atılması gereken adımlara ilişkin yazılı notunun Adalet Bakanlığı'na teslim edildiğini belirterek notun içeriğini açıkladı.
Selahattin Demirtaş'a göre, Öcalan, "kendisi bir tartışma çerçevesi belirlemek istiyor. Bir tartışma projesi şeklinde 2. aşamanın yürümesi gerektiğini düşünüyor. Nedir bu tartışma projesi; toplumun temel sorunlarının başlıklar biçiminde ele alınması ve bu başlıklara nasıl çözüm bulunacağının anayasal ve yasal formüllerinin ortaya konulması; bunun da kamuoyuna açık bir şekilde, mümkünse konferanslar aracılığıyla, her bir başlığın ayrı bir konferans aracılığıyla yapılması ve siyasi partilerin de bu tartışmaları dikkate alarak, kendi önerilerini hazırlayarak parlamentoya sunması şeklinde bir süreç olarak, bir proje olarak tariflendiriyor.
Bu taleplerin arkasında bütün halk durabilmeli ve halk bu konuda güçlü eylem ve etkinlikler yapabilmeli, talepleri sahiplenen mitinglerden yürüyüşlere kadar çalışmalar yürütebilmeli. Nedir bu başlıklar; toplumun sosyo-ekonomik sorunları, sivil toplumun gelişmesi, kadın özgürlüğü, ekoloji sorunları, toplumun güvenlik sorunları, anayasal ve yasal düzeyde bunların nasıl tarifleneceği, hakikatlerle yüzleşme meselesi.
Bütün bu başlıklarda anayasal ve yasal düzeyde neler yapılabileceğinin bir kez daha tartışılması ve her siyasi partinin kendi önerisini hazırlayarak ortaklaşmaya çalışması ve parlamentoya sunulabilecek aşamaya getirilmesi.
Sayın Öcalan’ın önerisi bu şekildedir ve siyasetin bu şekilde rol oynaması, önünün açılması gerektiğini arzuluyor, biz de bunu doğru buluyoruz. İkinci aşama ancak, parlamentoda bu işin yasallaşma süreci de tamamlandıktan sonra bitmiş olacak."
'Korucu alımları ve korucu inşaatları durdurulmalı'
Abdullah Öcalan'ın taleplerini açıklayan Pervin Buldan ise Öcalan'ın 2. aşama için hükümetten talep ettiği askeri konulara değindi.
Buldan'a göre Öcalan talebi şöyle: "İkinci aşamaya geçiş ile birlikte karakol inşaatlarının ve korucu alımlarının durdurulması gerekiyor. Öcalan bu durumun’sıkıntı verici’bir durum olduğunu ifade etti ve AKP ‘nin adım atmasını istedi.”
Ayrıca, "Öcalan Meclis tatile girse bile AKP ve BDParasında siyasi bir mekanizma kurulması gerektiğini söyledi. Meclis kapansa bile iletişim halinde olunması, yasalar ve anayasa konusunda görüşmeler yapılması gerektiğini ifade etti. 3 aylık sürede bu meselelerin konuşulması gerekir. Hükümete yazdığı bir mektup var. Bazı komisyonların kurulması gerektiğinin altını çizdi. Bu komisyonların Meclis ‘in açılması ile yasalaşabileceğini söyledi. Öcalan bu süreçten umutlu. Kendi cephesinden, süreç bozulmasın diye çaba sarf ediyor" dendi.
Erdoğan: Yüzde 15 çekildi, işin başındayız
Öte yandan, Bakanlar Kurulu'nun 2. aşamanın içeriğine dair çalışmasına karşılık olarak Başbakan Tayyip Erdoğan ve AKP'nin önde gelen kısımları 1. aşamanın henüz sonlanmadığı kanaatinde.
Erdoğan, Dolmabahçe Başbakanlık Çalışma Ofisinde yapılan Âkil İnsanlar toplantısında Erdoğan "PKK’nın yüzde 15’i çekildi henüz. İşin çok başındayız” dedi.
Erdoğan ayrıca toplantıda, ana dilde eğitimle ilgili bir çalışmalarının olmadığını söyledi. Gerekçe olarak da üniversitelerde ve özel kurslarda kürtçe öğretimin yapıldığına işaret etti. Âkil İnsanlar toplantısında Murat Sabuncu'nun aktarımına göre, bir kaynak , “Ana dilde eğitim çalışması yok demek, olmayacak anlamına gelmiyor. Bir süreçte olacak. Süreçte çalışan ekipten biliyorum” dedi.
Hükümet seçim barajının indirilmesine ilişkin olarak da tavrını koydu. Erdoğan "Böyle bir şey söz konusu değil. Baraj düşmeyecek. Partiler çok çalışacak barajı geçecek” dedi.
Yine Âkil İnsanlar toplantısında karakolların yapımına ilişkin soruya karşılık olarak Erdoğan, "Bunu içeriye değil dışarıya bir önlem olarak yapıyoruz. İran, Irak ve Suriye’deki gelişmeler" dedi.
Erdoğan, demokratikleşme ile ilgili olarak da çalışmalarının olduğunu, ancak sonuç almanın uzun sürebileceğini belirtti.
Derleyen: Deniz Zerin
