Bankalar neden kredi vermiyor sorusuna yanıt: Devlete borç vermekten para kalmıyor

Bankaların 2019 yılı toplam kredi tutarları üzerinde yapılan inceleme, toplanan 50.9 milyar dolarlık yeni mevduatın sadece 1 milyar dolarının kredilere gittiğini ortaya koydu. En çarpıcı nokta, sadece özel bankaların değil kamu bankalarının da, kasalarına giren paranın küçük bir kısmını krediye çevirmiş olmaları...

Bankaların 2019 yılında verdikleri kredileri dolar bazında inceleyen Paramedya yazarı Erol Taşdelen, toplam kredi hacminin 2019 genelinde sadece 1 milyar dolar arttığını ortaya çıkardı. Taşdelen’in incelemesine göre 2019 yılının başında 446.6 milyar dolar olan banka kredileri yıl sonunda 447.6 milyar dolara çıktı. Aynı dönemde bankalardaki mevduat ise 382.7 milyar dolardan 433.6 milyar dolara yükseldi. Yani mevduat 50.9 milyar artarken krediler sadece 1 milyar dolar arttı.

2019 yılında kamu bankalarının verdiği krediler yüzde 6.9 artışla 188.1 milyar dolardan 201 milyar dolara çıktı. Bu dönemde yerli özel bankaların kredileri yüzde 5.3 küçülerek 144.5 milyar dolardan 136.9 milyar dolara indi. Yabancı sermayeli bankaların kredileri ise yüzde 3.8 küçülerek 109 milyar dolara geriledi.

Dikkat çekici olan nokta, kamu bankalarının mevduatlarda sağladıkları artışın küçük bir kısmını kredi alarak vermiş olması. Taşdelen’in incelemesine göre mevduatlarda sağlanan artışın yüzde 60’ı kamu bankalarına gitti ve bu bankalardaki mevduatlar 29.8 milyar dolar arttı. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bankalara daha fazla kredi verme çağrısı yaptığı dönemde kamu bankaları bu paranın sadece 12.9 milyar dolarını kredilere ayırdı. Yani kasalarına giren paranın önemli bir kısmını başka alanlarda kullandı.

Peki banka mevduatlarında sağlanan 50.9 milyarlık artış nereye gitti? Bu soruya Erol Taşdelen, akla gelen ilk yanıtın devlet iç borçlanma senetleri olduğu yanıtını veriyor. Bu, bankalar devlete borç verdiği için özel sektöre çok fazla para kalmadığı anlamına geliyor.

Taşdelen, detaylı bir cevap verebilmek için bankaların bu yılın ilk 3 ayına ilişkin mali verilerinin açıklanmasını beklemek gerektiğini belirtiyor...