Bankacılık sektörünün net kârı Ekim ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10,5 azalarak 11,9 milyar YTL’ye geriledi. Özkaynak kârlılığı, 560 baz puan azalarak yüzde 16,7 seviyesine, aktif karlılığı 75 baz puan azalarak yüzde 2,3 seviyesine indi.
Ekim ayında, bir önceki aya göre, yasal özkaynak yüzde 0,3 oranında azalırken, risk ağırlıklı kalemler yüzde 4,0 oranında arttı. Bunun sonucunda da, bir aylık dönemde sermaye yeterliliği standart rasyosu, yaklaşık 70 baz puan azalarak yüzde 16,80 seviyesine geriledi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), Ekim verilerini içeren Aralık Aylık Bültenini yayınladı. Buna göre, Eylül ayında 679,8 milyar YTL seviyesinde olan bankacılık sektörü toplam aktifleri, yüzde 5,2 oranında artarak Ekim döneminde 715,5 milyar YTL seviyesine yükseldi. Eylül döneminde 492,8 milyar YTL seviyesinde olan Türk Parası cinsinden toplam aktifler son bir aylık dönemde yüzde 1,1 oranında artarak 498,5 milyar YTL seviyesine yükselirken, aynı dönemde Euro cinsinden toplam aktifler yüzde 1,5 azalışla 37,2 milyar Euro, Dolar cinsinden ve diğer para birimleri cinsinden aktiflerin Dolar karşılıkları toplamı ise yüzde 0,3 artışla 91,6 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İncelenen dönemde mevduat bankaları, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım bankalarının bankacılık sektörü toplam aktif büyüklüğü içerisindeki payları sırasıyla yüzde 93,4, yüzde 3,5 ve yüzde 3,1 seviyesinde gerçekleşti. Bankacılık Kanununda yer alan kontrol tanımı esas alınmak suretiyle banka sahipliği açısından bakıldığında, Ekim 2008 döneminde, yerli özel bankaların, kamu bankalarının ve yabancı bankaların, bankacılık sektörü toplam aktif büyüklüğü içerisindeki payları sırasıyla yüzde 52,9, yüzde 29,6 ve yüzde 17,5 olarak gerçekleşti.
Eylül döneminde 361,1 milyar YTL olan bankacılık sektörü toplam kredileri son bir aylık dönemde yüzde 3,3 oranında artarak Ekim ayında 373,1 milyar YTL’ye yükseldi. Eylül ayında 179,8 milyar YTL olan bankacılık sektörü menkul değerler
cüzdanı ise bir aylık dönemde yüzde 5,2 oranında artarak Ekim döneminde 189,3 milyar YTL olarak gerçekleşti. 31 Ekim 2008 tarihli ve 27040 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “TMS 39 Finansal Araçlar: Muhasebeleştirme ve Ölçme” Standardının 50 nci Paragrafında yapılan değişikliğin de etkisiyle vadeye kadar elde tutulacak menkul değerlerin menkul değerler cüzdanı
içerisindeki ağırlığının arttığı görüldü. Önceki dönemde yüzde 42 olan bu oran incelenen dönemde yüzde 60,2 olarak gerçekleşti. Nakit değerler, merkez bankasından alacaklar, para piyasalarından alacaklar ve bankalardan alacaklar rakamlarından oluşan bankacılık sektörü nakit ve nakit benzeri varlıkları bir aylık dönemde yüzde 5,9 oranında artarak Eylül dönemindeki 73,4 milyar YTL seviyesinden Ekim döneminde 77,7 milyar YTL seviyesine yükseldi.
Bankacılık sektörü aktif dağılımı incelendiğinde, Ekim döneminde sektörün toplam aktiflerinin yüzde 3,5’inin duran değerlerden oluştuğu görüldü. Nakit ve nakit benzeri varlıkların toplam bilanço içerisindeki payı incelenen dönemde yüzde 10,9 seviyesinde gerçekleşti. Kredilerin aktif toplamı içindeki payı incelenen dönemde yüzde 52,3 iken; menkul değerler cüzdanının toplam aktifler içerisindeki payı yüzde 26,5 olarak gerçekleşti.
KOBİ’lerin 4.4 milyar YTL kredisi takibe düştü
Bankacılık sektörü toplam kredileri Ekim döneminde 373,1 milyar YTL’ye yükseldi. Eylül döneminde 271,1 milyar YTL seviyesinde olan Türk Parası cinsinden krediler son bir aylık dönemde yüzde 1,2 oranında azalarak 267,7 milyar YTL seviyesine gerilerken, aynı dönemde Dolar cinsinden ve diğer para birimleri cinsinden kredilerin Dolar karşılıkları toplamı yüzde 8,0 artışla 49,1 milyar Dolar, Euro cinsinden krediler ise yüzde 15,3 azalışla 14,5 milyar Euro olarak gerçekleşti. İncelenen dönemde takipteki kredilerin (brüt) toplam krediler içerisindeki payı 10 baz puan artarak yüzde 3,2 oldu. Konut kredilerinin (dövize endeksli olanlar dahil) ve bireysel kredi kartlarının sırasıyla 39,6 milyar YTL ve 33,1 milyar YTL seviyesinde gerçekleştiği görüldü. Ayrıca bu dönemde takipteki tüketici kredilerinin (brüt) toplam tüketici kredileri içerisindeki payı yüzde 2,0 olurken, toplam krediler içerisindeki payı ise yüzde 0,4 olarak gerçekleşti. Bankacılık sektörünün KOBİ’lere 99,0 milyar YTL nakdi kredi, 33,0 milyar YTL gayri nakdi kredi kullandırdığı; KOBİ’lere kullandırılan kredilerin 4,4 milyar YTL’lik tutarının takibe düştüğü görüldü.
Bankaların kaynak yapısına bakıldığında, Ekim döneminde toplam pasiflerin yüzde 88,6’sı yabancı kaynaklardan, yüzde 11,4’ü özkaynaklardan oluştu. Bankaların en büyük fon kaynağı durumunda olan mevduatın bankacılık sektörü toplam pasifleri içindeki payı yüzde 60,4 seviyesinde gerçekleşti.
Bankacılık sektörü yabancı kaynakları açısından bakıldığında, bankalara borçlar kaleminin mevduatın ardından yüzde 13,4’lük pay ile ikinci sırada yer aldığı görüldü.
Eylül döneminde 418,6 milyar YTL seviyesinde olan bankacılık sektörü toplam mevduatı (toplanan fonlar) bir aylık dönemde yüzde 3,2 oranında artarak 431,8 milyar YTL seviyesine yükselirken, tasarruf mevduatı ise önceki aya göre yüzde 4,6 oranında artarak 172,9 milyar YTL olarak gerçekleşti. YP mevduatların toplam mevduatlar içerisindeki payının ise bu dönemde yüzde 35,3 seviyesinde gerçekleştiği görüldü. Eylül döneminde 276,1 milyar YTL seviyesinde olan Türk Parası cinsinden mevduat (toplanan fon) rakamı son bir aylık dönemde yüzde 1,2 oranında artarak 279,3 milyar YTL seviyesine yükselirken, aynı dönemde Euro cinsinden mevduatlar yüzde 5,8 azalışla 30,2 milyar Euro, Dolar cinsinden ve diğer para birimleri cinsinden mevduatların Dolar karşılıkları ise yüzde 8,9 azalışla 59,3 milyar Dolar olarak gerçekleşti.
Sendikasyon kredileri yüzde 4,6 azaldı
İncelenen dönemde sendikasyon kredileri, bir önceki aya göre yüzde 4,6 oranında azalarak 12,8 milyar Dolar seviyesine geriledi. Aynı dönemde seküritizasyon kredilerinin ise yüzde 2,2 oranında azaldığı ve 12,6 milyar Dolar seviyesinde gerçekleştiği görüldü. Ağırlıklı olarak yurt dışından sağlanan kaynaklardan oluşan bankalara borçlar kalemi bir önceki aya göre yüzde 11,4 oranında artarak 95,9 milyar YTL oldu.
Geçen yılın aynı döneminde 19,1 milyar YTL seviyesindeki sektörün takipteki alacaklar özel provizyonu sonrası net faiz/kar payı gelirleri yüzde 15,7 oranında artarak Ekim ayında 22,1 milyar YTL seviyesine yükseldi. Faiz/kar payı dışı gelirler toplamı, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 12,8 oranında arttı. Faiz/kar payı dışı giderler toplamında aynı dönemde yüzde 26,3 oranında artış gerçekleşti. Geçen yılın aynı döneminde toplam diğer faiz/kar payı dışındaki gelirler 1 milyar 239 milyon YTL olarak gerçekleşirken; incelenen dönemde söz konusu kalem gidere dönüştü ve 129 milyon YTL seviyesinde gerçekleşti.
Özkaynak ve aktif karlılığı da geriledi
2007 yılının Ekim döneminde 13,3 milyar YTL seviyesinde gerçekleşen bankacılık sektörü dönem net karı, yüzde 10,5 oranında azalarak incelenen dönemde 11,9 milyar YTL’ye geriledi. Özkaynak karlılığı, incelenen dönemde bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık 560 baz puan azalarak yüzde 16,7 seviyesinde gerçekleşti. Aktif karlılığı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yaklaşık 75 baz puan azalarak incelenen dönemde yüzde 2,3 seviyesinde gerçekleşti.
2007 yılı Ekim döneminde 375,0 milyar YTL seviyesinde olan toplam bilanço dışı işlemler, yüzde 39,7 oranında artarak 2008 yılının aynı döneminde 524,3 milyar YTL seviyesine yükseldi.
Sermaye yeterlilik rasyosu 70 puan azaldı
Son bir aylık dönemde yasal özkaynak yüzde 0,3 oranında azalırken, risk ağırlıklı kalemler yüzde 4,0 oranında arttı. Bunun sonucunda da, sermaye yeterliliği standart rasyosu, son bir aylık dönemde yaklaşık 70 baz puan azalarak, incelenen dönemde yüzde 16,80 seviyesine geriledi.
Bankaların Likidite Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik hükümleri çerçevesinde ölçülen sektörün net likidite fazlası tüm vadelerin toplamında 256,4 milyar YTL, likidite yeterlilik oranı ise yüzde 157,1 olarak gerçekleşti. Vade dilimlerine bakıldığında ise 7 güne kadar vadede 128,7, 1 aya kadar vadede 70,6, 3 aya kadar vadede 73,3, 12 aya kadar vadede 137,0 milyar YTL net likidite fazlası olduğu, likidite yeterlilik oranlarının ise vade dilim sıralarına göre yüzde 185,0, yüzde 128,0, yüzde 123,7 ve yüzde 137,5 olarak gerçekleştiği görüldü.
Eylül döneminde negatif 542 milyon dolar olarak gerçekleşen yabancı para net genel pozisyonu (YPNGP), incelenen dönemde negatif 494 milyon dolar oldu. “YPNGP / Özkaynak” standart oranı, Ekim döneminde negatif yüzde 1,0 olarak gerçekleşti.
