Avrupa Parlamentosu Dış İlişkiler Komitesi'nin pazartesi günü kabul ettiği kararında Rus hükümetinin Avrupa değerlerini yok etmeyi hedefleyen bir propaganda yürüttüğü kaydedildi. Kremlin'in Avrupa Birliği'ndeki tek tek gazetecileri ve siyasetçileri hedef aldığı belirtilirken, kararda şu ifadelere yer verildi: "Rus hükümeti demokratik değerlere saldırmak, Avrupa'yı bölmek, Rusya'da destek toplamak ve Avrupa Birliği'nin doğu komşuluğunda başarısız devletlerin olduğu intibasını uyandırmak için düşünce kuruluşları, (Russia Today gibi) çok dilli televizyon kanalları, sözde haber ajansları, sosyal medya ve internet trolleri gibi geniş bir araç yelpazesini saldırgan bir tarzda devreye sokuyor.”
Avrupa Parlamentosu milletvekilleri Avrupa Birliği'ndeki medya kuruluşlarının temsilcilerine seslenerek, onları bu propagandanın kanıtlarını toplamaya davet etti. Avrupalı parlamenterler bazı AB ülkelerinin Rus faaliyetlerine karşı yeterli bilince sahip olmadıkları için Rus propagandasının ve dezenformasyonun hedefi oldukları endişesini de dile getirdi.
Komite, Avrupa Birliği bünyesinde Rus propagandasının izlediği stratejik iletişimi gündemine alacak bir çalışma grubu oluşturulmasına karar verdi. Söz konusu çalışma grubu Avrupa Birliği diplomasisinin "tam teşekküllü bir birimi” olarak "uygun personel ve malî kaynaklarla” donatılacak.
Kararın raportörü Anna Fotyga Deutsche Welle'ye yaptığı açıklamada Batı'yı, Avrupa Birliği'ni ya da tek tek üye devletleri hedef alan "propaganda mekanizmalarını” meydana çıkarmak için daha çok çaba sarf edilmesi gerektiğini söyledi.
Russia Today Genel Yayın Yönetmeni Margarita Simonjan ise DW’ye yaptığı açıklamada bu kararın Avrupa Birliği’nde ifade özgürlüğüne bir müdahale anlamına geldiğini söyledi. Simonjan yazılı olarak yaptığı açıklamada “Bu başta ifade özgürlüğü olmak üzere, çok övülen Batılı değerlerin oldukça ilginç bir yorumudur. Pratikte bu binlerce Avrupalı medya kuruluşu arasında az sayıdaki aykırı sese saldırmak anlamına gelir” dedi. Margarita Simonjan "Kamuoyunun Avrupa kurumlarına olan güvenini sarsan bir şey varsa, o da budur” ifadelerinde bulundu.
‘Fazla incelikli' yöntemler
İstihbarat alanında danışmanlık hizmeti veren Lowlands Solutions Netherlands'in CEO'su Tomas Olivier'e göre Rusya’nın kampanyasının nedeni, Batı'nın Rusya’yı belirgin demokratik eksikliklerinden dolayı sürekli olarak suçlaması. DW'ye konuşan Olivier "Batı, Moskova’nın politik sistemini tarih buyunca totaliter, kötü ve insanlık dışı olmakla suçladığı için, Rus propagandası da hep Avrupa’nın demokratik değerlerini sarsmayı hedefledi" dedi.
Olivier, Avrupalı parlamenterlerin aldığı kararın, Rus medyasının stratejisi karşısında başarılı olabileceğinden şüpheli. Tomas Olivier "Rusya’nın aldığı tedbirlerin çoğu onlarla savaşabilmek ya da onları etkisizleştirmek bakımından fazla incelikli ve maskeli. Bu karar, bu propaganda ve dezenformasyon kampanyalarıyla etkin şekilde başa çıkabilmek için daha bilinçli olmaya ya da aktif bir davranışa yol açmayacak" diye konuştu.
‘Yozlaşmış, çökmüş Batı’
Washington'da bulunan Center for European Policy Analysis adlı düşünce kuruluşu, ağustos ayında Rus propaganda eğilimlerini analiz eden ve karşı stratejiler öneren bir rapor yayımladı. Raporda şu ifadelere yer verildi: "Orta ve Doğu Avrupa’daki Rus dezenformasyon kampanyası, dil ve politika sınırlarını aşmaktadır. Batı, AB ve NATO hükümetlerini, politikalarını ve kurumlarını itibarsızlaştırmak için, siyasi yelpazenin iki ucunda kurulu düzene karşı kendisini konumlandıran protest politikacıları kullanmaktadır. Bu kampanya aynı zamanda Kremlin'in mesajlarını da onaylamaktadır.”
Center for European Policy Analysis'e göre Rus resmi haber portalı Sputnik, Rusya’nın Batı’ya olan bakış açısını yaymada önemli bir araç. Kurumun raporuna göre "Kremlin için önemli olan denge değil, tam tersi, yani ana akıma karşı tek yanlı tiksinme. Sputnik, Orta ve Doğu Avrupalı düzen karşıtı protest politikacılara sistematik olarak orantısız bir biçimde çok yer ayırıyor. Merkezdeki politikacılardan alıntı yaptığında da yozlaşmış, çökmüş ve Rusya düşmanı Batı imajına uygun ifadeler seçiyor.”
Yeni karar, AB’nin Rus propagandasının olası sonuçlarına dair ilk uyarısı olmasa da, bilgilendirme ve kanaat oluşumunu etkileme çabasında yeni bir sayfa açıyor. Karar kasım ayında Avrupa Parlamentosu genel kurulunda oylamaya sunulacak.
©Deutsche Welle Türkçe
Lewis Sanders
