Osman Kavala hakkındaki kesinleşen Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararıyla ilgili Türkiye’ye çağrıda bulunan Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, kararın uygulanarak Kavala’nın serbest bırakılmasını istedi. Konsey, Kavala'nın yeni bir soruşturmadan tutuklanmış olsa da AİHM'nin tespit ettiği ihlallerin devam ettiğini vurguladı.
AİHM, 18 Ekim 2017’de gözaltına alındıktan sonra 1 Kasım 2017’de tutuklanan iş insanı ve hak savunucusu Osman Kavala ile ilgili 10 Aralık 2019’da hak ihlali kararı vermişti. Mahkeme, Kavala'nın makul şüphe olmadan siyasi sebeplerle tutuklanması ve Anayasa Mahkemesi'nin başvuruyu makul bir sürede incelememesi nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ihlal edildiğine hükmetti. Bu karar, 12 Mayıs 2020’de kesinleşti.
“Yeni soruşturmada da aynı ihlaller devam ediyor”
AİHM kararlarını denetleyen Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesinin aldığı kararda, Kavala’nın delil veya makul şüphe olmaksızın tutuklu olduğuna dair AİHM kararına değinildi. Kavala’nın beraatının ardından başka bir soruşturma kapsamında tutuklanmasının da AİHM kararı bu soruşturmayı kapsamasa bile aynı ihlalleri devam ettirdiğine dair güçlü kanaatleri olduğu ifade edildi.
bianet'in aktardığına göre AİHM kararında, Anayasa Mahkemesinin Kavala dosyasını olabilecek en kısa zamanda karara bağlaması gerekirken bunu yapmadığı ifade ediliyordu. Komite de AYM’nin, Kavala’nın tahliyesine dair kararın bir an önce alınması gerektiğini belirtti.
Yetkililere, AİHM’in tespit ettiği ihlallerin giderilmesinin Türkiye’deki yargı bağımsızlığını güçlendireceği çağrısı yapıldı.
Mahkeme, Kavala'nın makul şüphe olmadan siyasi sebeplerle tutuklanması ve Anayasa Mahkemesi'nin başvuruyu makul bir sürede incelememesi nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ihlal edildiğine karar vermişti.
AİHM, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 5. maddesinin 1. ve 4. fıkraları ile 18. maddenin ihlal edildiğine karar vererek Kavala'nın derhal serbest bırakılmasına hükmetti. Kararda, tutukluluğun hak ihlali olduğu belirtildi.
Ne olmuştu?
Osman Kavala 8 Haziran 2018'de, avukatları aracılığıyla AİHM'e yaptığı başvuruda geçici tutukluluk kararının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin yaşam ve özgürlük hakkıyla ilgili 5. Maddesi'ne aykırı olduğunu ve hakkındaki tutukluluk kararının da siyasi nedenlerden ötürü verildiğini belirtmişti.
Anadolu Kütür Yönetim Kurulu Başkanı olan Kavala, 24 Haziran 2019'da görülmeye başlanan 16 sanıklı Gezi Davası'nın tek tutuklu sanığıydı. Bu davadan beraat eden Kavala hemen ardından hakkında açılan "Siyasal veya askeri casusluk" soruşturmasından tutuklandı. Halen Silivri Cezaevinde bulunuyor.
