Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, AB ve ABD'nin ekonomik gücünü dengelemeyi hedefleyen Avrasya Ekonomik Birliği’ni, Kazakistan ve Belarus'la birlikte kurdu. Anlaşma, Kazakistan'ın başkenti Astana'da imzalandı.
Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Belarus Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko, Astana Bağımsızlık Sarayı'ndaki resmi törende anlaşmayı imzalayarak Avrasya Ekonomik Birliği'ni resmen hayata geçirdi.
Sonraki iki üye
Putin'in hayalini uzun süredir kurduğu proje 2015 Ocak ayından itibaren hayata geçecek. Avrasya Ekonomik İşbirliği'nin bir sonraki üyelerinin Ermenistan ve Kırgızistan olacağı belirtiliyor.
Ermenistan, üyeliğe sıcak bakmıyordu ancak Putin, Erivan'ı Azerbaycan'la petrol ve gaz anlaşması yapmakla tehdit etti.
Ukrayna da üye olacaktı
Viktor Yanukoviç liderliğindeki Ukrayna da, Avrasya Ekonomik Birliği'ne katılmayı planlıyordu. Ancak Ukrayna'daki iktidar değişikliği bunu engelledi.
Sovyetler suçlaması
Putin, Avrasya Ekonomik Birliği projesiyle 1991'de dağılan Sovyetler Birliği'ni yeniden diriltme iddialarını reddetti.
Putin, Avrasya Ekonomik Birliği ile ortak bir pazar yaratılacağını, üye ülkelerde ortak bir ekonomi politikası oluşturulacağını belirtiyor.
Amaç enerji entegrasyonu
Avrasya Ekonomik Birliği ile 2025'e kadar petrol ve petrol ürünleri üretiminde mevzuat sınırlamaları olmaksızın ortak pazara geçilmesi planlanıyor. Elektrikte ortak pazara geçilmesi ve üye ülkelerin ulusal elektrik pazarların entegrasyonu konusunda ise 2019'da harekete geçilmesi bekleniyor.
Kazakistan'ın 2010 yılındaki gümrük birliğinden sonra Rusya ve Belarus'a ihracatı yüzde 63 arttı. Aynı dönemde bu iki ülkeden yaptığı ithalatı yüzde 98 artıran Kazakistan'ın, Rusya ve Belarus ile dış ticaret hacmi ise yüzde 88 yükseldi.
Kazakistan'ın, gümrük birliğine girilmeden önce 12.7 milyar dolar civarında olan Rusya ve Belarus ile dış ticareti, geçen yıl 24 milyar doların üzerine çıktı.
Uzmanlar, Kazakistan'ın Birliğe katılmasının ülkedeki kayıt dışı ekonomiyi azalttığına ancak birlik içindeki ülkelerden ithal edilen ürünlerin Kazakistan'ın yerli üreticisini zayıf düşüreceğine dikkati çekiyor.