İşçi, işveren ve hükûmet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2020'de geçerli olacak asgari ücreti belirlemek üzere bir araya geldi. Toplantıda konuşan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk temel amaçlarının işçi ve işverenin ortak bir noktada buluşması ve istihdamı korumak olduğunu söyledi. Türkiye'deki asgari ücretin satın alma gücünü AB üye ve aday ülkeleriyle karşılaştıran Selçuk, Türkiye'nin 2017 ve 2018 yıllarında 12. sıradayken, bu yıl 10. sıraya yükseldiğini kaydetti.
"Amacımız sendikalaşma oranının artması"
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk şunları söyledi
"Bu süreçte komisyonun hem işçi hem işveren bakış açısını dikkate alarak ortak bir noktada buluşması en temel gayemiz. 17 yıldır tüm tarafların şartlarını gözeterek her zaman çözüm odaklı bir yaklaşım segirgiledik. 2002 yılından bu yana işçi ve işverenlerin hakkında iyileşme sağlayan bir çok önemli düzenlemeyi hayata geçirdik. 2003’de iş kanunumuzu ILO sözleşmeleri ve AB normlarına uygun olarak yeniden düzenledik. 2009’da 1 Mayıs’ı işçilerimize Emek ve Dayanışma Günü ilan ettik. Asgari darbe sonucu oluşan sendikal mevzuatımızı uluslararası sendikal mevzuata uygun olarak 2012’de yeniden düzenledik. Sendikaya üyelikte E-Devlet sistemine geçerek sivil örgütlenme ve sendikalaşmayı kolaylaştıracak önemli bir adım daha attık. Bugün herhangi bir sendikaya üye olan yaklaşık 2 milyon işçi kardeşimiz var. Sendikalaşma oranı açısından da artışı görmek mümkün. 2009’da yüzde 9 olan sendikalaşma oranı bugün yüzde 14'lere yükselmiş durumda ve gayretimiz bu oranın daha da yükselmesi artması yönünde.
"İşçilerimizi enflasyona ezdirmeyeceğimize dair verdiğimiz sözü tuttuk"
"Değerli katılımcılar, emeğe, alın terine ve üretkenliğe her daim sahip çıkmaktayız. Bu anlayışla çalışanlarımızın hakkını hukukunu her mecrada savunuyoruz. Geçtiğimiz yıl itibarıyla kamuda çalışan alt işveren işçilerimizin sürekli olarak istihdam edilmelerini sağladık.
"Asgari ücreti 2019 yılında aylık net 2020 TL olarak tespit ettik. Dolayısıyla yüzde 26 oranında ciddi bir artış sağlayarak işçilerimiz enflasyona ezdirmeyeceğimize dair verdiğimiz sözü tuttuk. Ayrıca Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi'ne geçişten sonra bu ilk asgari ücretin oy birliğiyle kabul edilmesi uzlaşı zemininin gücünü kuvvetini gösterdi bize.
"Satın alma gücünde AB üye ve aday ülkeleri arasında 10. sıradayız"
"2002 yılında 184 lira olan net asgari ücreti 2019 yılında 2020 liraya çıkararak da nominal olarak 10 kat artırdığımıza dikkatinizi çekmek isterim Reel anlamdaysa yaklaşık 1.5 artırmış bulunmaktayız. Yine uluslararası veriler açısından asgari ücretin işçiye sağladığı satın alma gücüne baktığınızda geldiğimiz nokta itibariyle önemli bir ivmeye sahibiz. 2019 yılı itibariyle ülkemizde uygulanan asgari ücretin; Bulgaristan, Yunanistan Polonya, Macaristan, Romanya, Portekiz gibi daha birçok AB ülkesini geride bıraktığımızı görmekteyiz. Asgari ücretin satın alma gücünün yansımasına baktığımızda AB üye ve aday ülkelerine baktığımızda 2002 yılı başında 15. sırada, 2017 ve 2018 yıllarında 12. sıradayken, bu yıl ülkemiz 10. sıraya yükselmiş durumda.
"2020'de işsizlik oranının yüzde 11.8'e inmesini öngörmekteyiz"
"Bildiğiniz gibi asgari ücretlilerin gelirlerinde vergi diliminin değişmesi nedeniyle meydana gelen düşüşü 7103 sayılı Kanunla önlemiş olduk. Asgari ücret özünde bir sosyal koruma ücreti olmasına rağmen ihbar ve kıdem tazminatı, prim, vergi ve idari para cezaları, işsizlik ödeneği, evde bakım ücreti, asgari geçim indirimini de birebir etkiliyor. Diğer taraftan genel ücret seviyesini, istihdamı, üretim tüketim dengesini, yatırımları rekabeti yani bütün olarak tüm ülke ekonomisini de belirliyor burada tespit edeceğimiz seviye. Ve güncel verilere bakacak olursak işsizlik rakamları ağustos itibariyle yüzde 14 seviyesinde. 2019 sonu beklentimiz 12.9. 2020'de ise bu oranın yüzde 11.8 seviyesine gerileyeceğini ve azalan seviyesinin süreceğini öngörmekteyiz. Uygulayacağımız istihdamı destekleyecek politikalarla işsizlik rakamlarının tek haneye geldiğini ve sürdürülebilir seviyeye indiğini hepimiz görüyor olacağız inşallah.
"Temel meselemiz istihdamı korumak olmalı"
"Asgari Ücret Tespit Komisyonunun hem işçi hem de işveren bakış açısını dikkate alıp ortak noktada buluşması temel gayemiz. Asgari ücretin sosyal ve ekonomik konjonktür ile uyumlu, kalkınmaya ve verimliliğe katkı verecek şekilde belirlenmesi önem arz etmekte. Temel meselemiz istihdamı korumak olmalı. Buna ulaşılması da tüm sosyal tarafların güçlü işbirliği ile mümkün. Biz burada komisyonun 2. toplantısını Türk-İş'in, 3. toplantısını ise TİSK'in ev sahipliğinde yapacağız. Aralık ayının sonunda bakanlıkta yapılacak toplantı ile de 1 Ocak 2020 tarihinde yürürlüğe girecek asgari ücreti açıklıyor olacağız."
Türk-İş: Asgari ücret vergi dışı bırakılmalı
Türk-İş Genel Eğitim Sekreteri Nazmi Irgat, asgari ücretin vergi dışı bırakılması taleplerini iletti. Irgat, "Her alanda devam eden fiyat artışları karşısında geçim şartları ağırlaşmaktadır. Gıda fiyatlarındaki artışın aile bütçesine getirdiği yük kısıntıya yol açmıştır. Ücretli çalışanlardan alırken ölçü kepçe, verirken kaşık olmaktadır. Asgari ücretin vergi dışı bırakılması ortak taleptir" dedi.
TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç da açıklamasında, "Asgari ücret desteğinin 2020 yılında da 200 TL olarak devam etmesinin önemli olduğunu vurgulamak isterim. Belirlenecek ücrette ülkenin ekonomik durumu ve işletmelere olan etkisi göz önünde bulundurulmalı" ifadelerini kullandı.
Asgari ücretin belirlenmesi için ikinci toplantı işçi, 3. toplantı işveren temsilcilerinin ev sahipliğinde yapılacak. Komisyon dördüncü ve son toplantısını yine bakanlığın ev sahipliğinde yapacak.
Komisyonda süreç nasıl işliyor?
Asgari ücreti, yasa gereği 5'er işçi, işveren ve devlet temsilcisi olmak üzere 15 kişiden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu belirliyor. Bu komisyonda, işveren tarafını TİSK, işçi tarafını ise en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için Türk-İş temsil ediyor.
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığında gerçekleştirilen ilk toplantının ardından komisyon, işçi ve işverenin ev sahipliğinde de ayrı ayrı toplanacak. Komisyon, son toplantısını yine Bakanlıkta yapacak.
Bakanlığın belirlediği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı kabul ediliyor.
Asgari ücret, halen bekar bir işçi için aylık brüt 2 bin 558 lira 40 kuruş, vergiler ve kesintiler düştüğünde net 2 bin 20 lira 90 kuruş olarak uygulanıyor.
Türk-İş tarafından her ay açıklanan açlık ve yoksulluk sınırı araştırmasına göre, kasım ayında dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2 bin 102 TL olurken gıda harcaması ile birlikte giyim, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağlık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılması zorunlu diğer aylık harcamalarının toplam tutarı ise (yoksulluk sınırı) 6 bin 849 lira olarak belirlendi.
Araştırmanın sonucunda evli olmayan-çocuksuz bir çalışanın "yaşama maliyeti" ise aylık 2 bin 577 lira 94 kuruş olarak kaydedildi.
